Գալինա Սերգեևնա Ուլանովա (ռուս.՝ Гали́на Серге́евна Ула́нова, դեկտեմբերի 26 1909 (հունվարի 8 1910)[1], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[2] - մարտի 21, 1998(1998-03-21)[3][4][5][…], Մոսկվա, Ռուսաստան[6]), բալետի ռուս խորհրդային արտիստուհի, պարուսույց։ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի (1951)։ Սոցիալիստական աշխատանքի կրկնակի հերոս (1974, 1980)։

Գալինա Ուլանովա
Անձնական տեղեկություն
Սեռ՝իգական
Մասնագիտացում՝բալետի պարող, պարուսույց և դերասանուհի
Երկիր՝ Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Ծննդյան ամսաթիվ՝դեկտեմբերի 26 1909 (հունվարի 8 1910)[1]
Ծննդավայր՝Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահվան ամսաթիվ՝մարտի 21, 1998(1998-03-21)[3][4][5][…] (88 տարեկան)
Մահվան վայր՝Մոսկվա, Ռուսաստան[6]
Գալինա Ուլանովան և Յուրի Ժդանովը Սերգեյ Պրոկոֆևի «Ռոմեո և Ջուլիետ» բալետում

Ծնվել է բալետի արտիստների ընտանիքում։ 1928 թվականին ավարտել է Լենինգրադի պարարվեստի ուսումնարանը (աշակերտել է մորը՝ Մ․ Ռոմանովային և Ա․ Վագանովային)։ 1928-1944 թվականներին՝ Լենինգրադի օպերայի և բալետի թատրոնի (հետագայում՝ Մ․ Մ․ Կիրովի անվան թատրոն) բալետի խմբի արտիստուհի, 1944-1960 թվականներին՝ Մեծ թատրոնի (Մոսկվա) մենապարուհի։

Ուլանովայի բեմական հերոսուհիները նուրբ են, կանացի (Ժիզել, Ադանի «Ժիզել», 1932), բայց միաժամանակ օժտված անընկճելի ուժով (Մարիա, Ասաֆևի «Բախչիսարայի շատրվանը», 1934, Ջուլիետ, Պրոկոֆևի «Ռոմեո և Ջուլիետ», 1940 և այլն)։ Ուլանովան եղել է Չայկովսկու բալետների դերապարերի լավագույն կատարողը՝ Օդետա-Օդիլիա («Կարապի լիճը», 1929, 1947), Ավրորա («Քնած գեղեցկուհին», 1929), Մաշա («Մարդուկ-Ջարդուկը», 1934) և այլն։ Նա պարային արվեստում զարգացրել է ռուսական խորեոգրաֆիկ դպրոցի սկզբունքները և ավանդույթները։ Դերապարերից են՝ Ռայմոնդա (Գլազունովի «Ռայմոնդա», 1938), Մոխրոտ (Պրոկոֆևի «Մոխրոտ», 1945), Պարաշա (Գլիերի «Պղնձե հեծյալը», 1949), վալս, նոկտյուրն և մազուրկա («Շոպենիանա», ըստ Շոպենի երաժշտության), համերգային համար՝ «Մեռնող կարապը» (ըստ Սեն-Սանսի երաժշտության)։

Իր հերոսուհիների ներաշխարհների բազմակողմանի բացահայտումը, կերպարների կերտման հզոր մասշտաբայնությունը Ուլանովային բերել են համաշխարհային ճանաչում։

Ավարտելով բեմ․ գործունեությունը, անցել է մանկավարժության։ Աշակերտուհիներից են՝ Ն․ Վ․ Տիմոֆեևան, Ե․ Ա․ Մաքսիմովան, Ս․ Դ․ Ադիրխաևան, Լ․ Ի․ Աեմենյական և ուրիշներ։ 1983 թվականին Ատոկհոլմի պարի թանգարանի շենքի առջև դրվել է Ուլանովայի արձանը (քանդակագործ՝ Ե․ Յանսոն-Մենզեր)։ Հյուրախաղերով հանդես է եկել արտասահմանյան բազմաթիվ երկրներում։

Լենինյան (1957), ՍՍՀՄ պետական (1941, 1946, 1947, 1950) մրցանակներ։ Պարգևատրվել է Լենինի 2 և 4 այլ շքանշաններով։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 Уланова Галина Сергеевна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  5. 5,0 5,1 5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.)Grup Enciclopèdia, 1968.
  6. 6,0 6,1 6,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118763490 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գալինա Ուլանովա» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։