Նիկոլայ Կեցխովելի

Նիկո (Նիկոլայ Նիկոլաևիչ) Կեցխովելի (վրաց.՝ ნიკოლოზ (ნიკო) ნიკოლოზის ძე კეცხოველი, դեկտեմբերի 26, 1897(1897-12-26), Տկղվիավի, Թիֆլիսի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - դեկտեմբերի 26, 1982(1982-12-26), Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային վրացի բուսաբան, գրող և հասարակական գործիչ, Վրացական ԽՍՀ Գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս, Վրացական ԽՍՀ գիտությունների վաստակավոր գործիչ, Վրացական ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր։

Նիկոլայ Կեցխովելի վրաց.՝ ნიკოლოზ (ნიკო) ნიკოლოზის ძე კეცხოველი
Ծնվել է	դեկտեմբերի 26, 1897(1897-12-26) Տկղվիավի, Թիֆլիսի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 26, 1982(1982-12-26) (85 տարեկան) Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Դիդուբեի պանթեոն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և Վրաստան
Մասնագիտություն	բուսաբան և գրող
Գործունեության ոլորտ	բուսաբանություն
Անդամակցություն	Վրաստանի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատեր	Թբիլիսիի պետական համալսարան
Գիտական աստիճան	կենսաբանական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	վրացերեն
Պարգևներ	Վրացական ԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ Gogebashvili Award? Javakhishvili Award? և Շոթա Ռուսթավելու անվան պետական մրցանակ
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն)	Ketsk.

Կենսագրություն

Ծնվել է 1897 թվականի դեկտեմբերի 26-ին Թիֆլիսի նահանգի Գորեայի գավառի Տկվիավի գյուղում։ 1918 թվականին վերջացրել է Թիֆլիսի վրացական գիմնազիան, որից հետո ընդունվել է Թիֆլիսի պետական համալսարանի մաթեմատիկա-բնագիտական ֆակուլտետը, որտեղ սովորել է մինչև 1926 թվականը։

Առաջին գիտական աշխատանքները նվիրված են եղել մոլախոտային բույսերին։ Հետո զբաղվել է բուսաբաշխականությամբ, աշխարհագրությամբ, պատմական և համակարգված հետազոտություններով։

1923 թվականին պրեպարատոր է աշխատել Թիֆլիսի համալսարանի բուսաբանական ամբիոնում, հետո ստացել է օգնականի պաշտոն։ 1932 թվականին դարձել է ամբիոնի կառավարիչ, հետո ղեկավարել է Թիֆլիսի համալսարանի բուսաբանական ամբիոնը, Վրացական կենդանաբուծական անասնաբուժական գիտահետազոտական ինստիտուտի բուսաբանության ամբիոնը, Թիֆլիսի պետական համալսարանի կենսաբանության ֆակուլտետը։ 1934 թվականին նա եղել է Վրացական Գիտությունների ակադեմիայի ինստիտուտի բուսաբանական բաժանմունքի տնօրենը։

Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1937 թ.), 1938 թվականին դարձել է ԹՊՀ պրոֆեսոր։

1941 թվականին Վրացական ԽՍՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի հիմնադրումից հետո ընտրվել է նրա գործող անդամ, 1943-1945 թվականներին հանդես է եկել որպես նրա փոխնախագահ։ 1945 թվականին եղել է Թբիլիսիի պետական համալսարանի ռեկտորը։ 1963 թվականին եղել է բուսաբանական ինստիտուտի տնօրենը։

1980 թվականին ստացել է Թբիլիսի պատվավոր քաղաքացու կոչում։

Մահացել է 1982 թվականին։

Որոշ գիտական աշխատանքներ

• Վրաստանի բուսաբանական հիմնական տեսակները, Թբիլիսի, 1935 թ.
• Վրացական բուսաբաշխական քարտեզը, Թբիլիսի, 1936 թ.
• Վրացական բուսական գոտիները, Թբիլիսի, 1957 թ.

Որոշ տեսակներ, որոնք անվանակոչվել են Կեցխովելիի պատվին

• Barbarea ketzkhovelii Mardal., 1977 [≡ Barbamine ketzkhovelii (Mardal.) A.P.Khokhr., 1997]
• Dianthus ketzkhovelii Makaschv., 1947
• Pyrus ketzkhovelii Kuth., 1947
• Scorzonera ketzkhovelii Sosn. ex Grossh. & Sosn., 1938
• Tragopogon ketzkhovelii Kuth., 1951

Գրականություն

• Нахуцришвили Г. Ш., Чанишвили Ш. Ш., Гагнидзе Р. И. Памяти Николая Николаевича Кецховели // Ботанический журнал. — 1985. — Т. 70. — № 2. — С. 283—284.

Արտաքին հղումներ

• «ნიკო კეცხოველი» (վրացերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-13-ին։ Վերցված է 2015-05-13