Նիկո (Նիկոլայ Նիկոլաևիչ) Կեցխովելի (վրաց.՝ ნიკოლოზ (ნიკო) ნიკოლოზის ძე კეცხოველი, դեկտեմբերի 26, 1897(1897-12-26), Տկղվիավի, Թիֆլիսի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - դեկտեմբերի 26, 1982(1982-12-26), Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային վրացի բուսաբան, գրող և հասարակական գործիչ, Վրացական ԽՍՀ Գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս, Վրացական ԽՍՀ գիտությունների վաստակավոր գործիչ, Վրացական ԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիր։

Նիկոլայ Կեցխովելի
վրաց.՝ ნიკოლოზ (ნიკო) ნიკოლოზის ძე კეცხოველი
Ծնվել էդեկտեմբերի 26, 1897(1897-12-26)
Տկղվիավի, Թիֆլիսի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էդեկտեմբերի 26, 1982(1982-12-26) (85 տարեկան)
Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանԴիդուբեի պանթեոն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և Վրաստան
Մասնագիտությունբուսաբան և գրող
Գործունեության ոլորտբուսաբանություն
ԱնդամակցությունՎրաստանի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերԹբիլիսիի պետական համալսարան
Գիտական աստիճանկենսաբանական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինվրացերեն
Պարգևներ
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն)Ketsk.

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1897 թվականի դեկտեմբերի 26-ին Թիֆլիսի նահանգի Գորեայի գավառի Տկվիավի գյուղում։ 1918 թվականին վերջացրել է Թիֆլիսի վրացական գիմնազիան, որից հետո ընդունվել է Թիֆլիսի պետական համալսարանի մաթեմատիկա-բնագիտական ֆակուլտետը, որտեղ սովորել է մինչև 1926 թվականը։

Առաջին գիտական աշխատանքները նվիրված են եղել մոլախոտային բույսերին։ Հետո զբաղվել է բուսաբաշխականությամբ, աշխարհագրությամբ, պատմական և համակարգված հետազոտություններով։

1923 թվականին պրեպարատոր է աշխատել Թիֆլիսի համալսարանի բուսաբանական ամբիոնում, հետո ստացել է օգնականի պաշտոն։ 1932 թվականին դարձել է ամբիոնի կառավարիչ, հետո ղեկավարել է Թիֆլիսի համալսարանի բուսաբանական ամբիոնը, Վրացական կենդանաբուծական անասնաբուժական գիտահետազոտական ինստիտուտի բուսաբանության ամբիոնը, Թիֆլիսի պետական համալսարանի կենսաբանության ֆակուլտետը։ 1934 թվականին նա եղել է Վրացական Գիտությունների ակադեմիայի ինստիտուտի բուսաբանական բաժանմունքի տնօրենը։

Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1937 թ.), 1938 թվականին դարձել է ԹՊՀ պրոֆեսոր։

1941 թվականին Վրացական ԽՍՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի հիմնադրումից հետո ընտրվել է նրա գործող անդամ, 1943-1945 թվականներին հանդես է եկել որպես նրա փոխնախագահ։ 1945 թվականին եղել է Թբիլիսիի պետական համալսարանի ռեկտորը։ 1963 թվականին եղել է բուսաբանական ինստիտուտի տնօրենը։

1980 թվականին ստացել է Թբիլիսի պատվավոր քաղաքացու կոչում։

Մահացել է 1982 թվականին։

Որոշ գիտական աշխատանքներ խմբագրել

  • Վրաստանի բուսաբանական հիմնական տեսակները, Թբիլիսի, 1935 թ.
  • Վրացական բուսաբաշխական քարտեզը, Թբիլիսի, 1936 թ.
  • Վրացական բուսական գոտիները, Թբիլիսի, 1957 թ.

Որոշ տեսակներ, որոնք անվանակոչվել են Կեցխովելիի պատվին խմբագրել

  • Barbarea ketzkhovelii Mardal., 1977 [≡ Barbamine ketzkhovelii (Mardal.) A.P.Khokhr., 1997]
  • Dianthus ketzkhovelii Makaschv., 1947
  • Pyrus ketzkhovelii Kuth., 1947
  • Scorzonera ketzkhovelii Sosn. ex Grossh. & Sosn., 1938
  • Tragopogon ketzkhovelii Kuth., 1951

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • «ნიკო კეცხოველი» (վրացերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 13-ին.