Նեֆերտարի
Նեֆերտարի Մերի-են-մուտ («Նեֆերտարի» նշանակում է հրաշալի ուղեկից, «Մերիտենմուտ»՝ Մուտի (աստվածուհի) սիրելի, մ. թ. ա. 1290, Ախմիմ, Sohag Governorate, Եգիպտոս - մ. թ. ա. 1255, Կայսրուհիների Հովիտ, Լուքսոր, Եգիպտոս), Ռամզես II - ի առաջին կինը, փարավոնի գահակալման առաջին տարուց սկսած համարվել է գլխավոր կայսրուհի[2]։
Նեֆերտարի Մերենմուտ
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| Կայսրուհիների Հովտի Նեֆերտարիի դամբարանի որմնանկարի հատված | |||||||||||||
| Մասնագիտություն՝ | միապետ | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Դավանանք | Եգիպտական դիցաբանություն | ||||||||||||
| Ծննդյան օր | մ. թ. ա. 1290 | ||||||||||||
| Ծննդավայր | Ախմիմ, Sohag Governorate, Եգիպտոս | ||||||||||||
| Վախճանի օր | մ. թ. ա. 1255 | ||||||||||||
| Վախճանի վայր | Կայսրուհիների Հովիտ, Լուքսոր, Եգիպտոս | ||||||||||||
| Թաղված | QV66 | ||||||||||||
| Դինաստիա | XIX արքայատոհմ | ||||||||||||
| Քաղաքացիություն | Հին Հռոմ[1] | ||||||||||||
| Ամուսին | Ramesses III-N 656 B?[1] և Ռամզես II | ||||||||||||
| Զավակներ | Մերիտամոն, Amun-her-khepeshef?, Meryatum?, Henuttawy?, Pareherwenemef? և Nebettawy? | ||||||||||||
Ծագումնաբանություն խմբագրել
Կայսրուհու ծագման մասին գրեթե ոչինչ հայտնի չէ, այնուամենայնիվ նա անվանվում է «ազնվական տիկին» կամ «ժառանգական ազնվական», այսինքն՝ շատ նշանավոր տիկին՝ ծննդով պատկանելով պալատական ընտանիքներից մեկին։ Ըստ որոշ տվյալներով նա պատկանել է XVIII դինաստիայի նախավերջին փարավոնի Այ ընտանիքին, այս փաստը, հավանաբար գաղտնի էր պահվում, քանի որ փարավոն–բարենորոգիչ Էխնաթոնի հետ ազգակցական կապը կարող էր վարկաբեկել կայսրուհուն։
Կյանքի նկարագրություն խմբագրել
Եգիպտոսի և խեթական պետության միջև մ. թ. ա. 1269 թվականին խաղաղության համաձայնագիր կնքվելուց հետո, ըստ երևույթին, ակտիվորեն մասնակցելով երկրի քաղաքական կյանքին, հաստատել է նամակագրական կապ խեթական կայսրուհի Պուդուհեպայի հետ։
Հուշարձաններ խմբագրել
Պահպանվել են մեծ թվով հուշարձաններ նվիրված կայսրուհի Նեֆերտարիին[3]՝
- Նա պատկերված է փարավոնի կողքին Լուքսորի սյան հակառակ կողմում՝ արձանագրությունների կողքին, որը թվագրում է Ռամզեսի կառավարման երրորդ տարին։ Կայսրուհին մշտապես պատկերվում էր ամուսնու հսկայական արձանների կողքին, քանի դեռ նրան չէին փոխարինել արքայադստրերը՝ նրա մահից հետո դառնալով կայսրուհի (Բինտանատ և Մերիտ-Ամոն)։
- Հրաշալի հարդարված, բայց շատ վնասված Նեֆերտարիի արձանը պահվում է Բրյուսելում։
- Նա ցուցադրված է Թուրինի թանգարանում կանգնած Ռամզեսի հայտնի պատկերաքանդակի կողքին։
- Ենթադրվում է, որ Նեֆերտարիին է պատկերում նաև Բեռլինի թանգարանի «անհայտ» թագուհու արձանը։
Գրականություն խմբագրել
Անգլալեզու
- Mc Donald J. House of Eternity: the Tomb of Nefertari. - London, 1996.
- Kitchen K. Pharaoh Triumphant. The Life and Times of Ramesses II. - Warminster, 1982, p. 99.
- Michael E. Habicht, Raffaella Bianucci, Stephen A. Buckley, Joann Fletcher, Abigail S. Bouwman, Lena M. Öhrström, Roger Seiler, Francesco M. Galassi, Irka Hajdas, Eleni Vassilika, Thomas Böni, Maciej Henneberg, Frank J. Rühli: Queen Nefertari, the Royal Spouse of Pharaoh Ramses II: A Multidisciplinary Investigation of the Mummified Remains Found in Her Tomb (QV 66). In: PLOS ONE. vom 30. November 2016, doi:10.1371/journal.pone.0166571.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Dictionary of African Biography / E. K. Akyeampong, Henry Louis Gates, Jr. — NYC: OUP, 2012. — ISBN 978-0-19-538207-5
- ↑ «Нефертари — супруга Рамсеса II | Всё про Египет». proegypet.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 7-ին.
- ↑ «Нефертари. Гробница "великой супруги царской"». LJpoisk.RU (ռուսերեն). 2009 թ․ փետրվարի 17. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 8-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Սոլկին Վ. Վ. Հին եգիպտական քաղաքակրթություն Ռամեսսիդների դարաշրջանում մ.թ.ա. 2000
- Հարին Ս. Ս. Նեֆերտարի - Ռամզես II - ի կինը
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նեֆերտարի» հոդվածին։ |