Յուրա (կանտոն)
Յուրա (ֆր.՝ Jura; գերմ.՝ Jura; իտալ.՝ Giura; ռոմանշ.՝ Giura), Շվեյցարիայի Համադաշնության 26 կանտոններից ամենաերիտասարդն ու տնտեսապես համեմատաբար հետամնացներից մեկը (կազմավորվել է 1979 թվականին՝ հանրաքվեի արդյունքում առանձնանալով Բեռնի կանտոնից): Ընկած է այդ երկրի հյուսիսարևմտյան հատվածում, լեռնոտ տեղանքում. կանտոնի հարավում Յուրայի լեռներն են, հյուսիսում՝ Յուրայի բարձրավանդակը: Զբաղեցնում է 838 քառակուսի կիլոմետր տարածք: 2012 թվականի տվյալներով կանտոնում ապրում էր 70 942 մարդ, որոնք գրեթե ամբողջովին ֆրանսախոս էին (բացառություն էր կազմում Էդերվիլեր գերմանախոս համայնքը): Բնակիչների մոտավորապես 75 տոկոսը կաթոլիկներ էին, 13 տոկոսը՝ բողոքականներ[2]: Օտարերկրացիները կազմում էին ամբողջ բնակչության 11,8 տոկոսը[3]:
| |||||
Երկիր | ![]() | ||||
Մասն է | Ռոմանդիա, Espace Mittelland? և Jura & Three-Lakes? | ||||
Կարգավիճակ | Շվեյցարիայի վարչական բաժանում | ||||
Մտնում է | Շվեյցարիա | ||||
Վարչկենտրոն | Դելեմոն | ||||
ԲԾՄ | 435 մետր | ||||
Օրենսդրական մարմին | Parliament of Jura? | ||||
Պաշտոնական լեզուներ | ֆրանսերեն | ||||
Բնակչություն | 73 419 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2018)[1] | ||||
Տարածք | 838,51 կմ² | ||||
![]() | |||||
Հիմնադրված է | հունվարի 1, 1979 թ. | ||||
Սահմանակցում է | Բազել-Լանդ, Բեռն, Դու, Նևշատել, Զոլոտուրն, Վերին Հռենոս, Բելֆորի տարածք, Էլզաս, Ֆրանշ-Կոնտե, Բուգունդիա – Ֆրանշ Կոնտե և Գրանդ Էստ | ||||
Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||||
ISO 3166-2 կոդ | CH-JU | ||||
Ավտոմոբիլային կոդ | JU | ||||
jura.ch |
ԺողովրդագրությունԽմբագրել
Կանտոնի բնակչության թվաքանակը պատմական ժամանակի ընթացքում կրել է հետևյալ փոփոխությունները[4].

Բնակչության կազմի ու թվաքանակի վերաբերյալ պատմական տվյալներ [4] | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Տարին | Ամբ. բնակչ. | Ֆրանսախոս | Գերմանախոս | Բողոքակ. | Կաթոլիկ | Այլք | Հրեա | Մուսուլմ. | Կրոնը չնշ. | Շվեյցարացի | Ոչ շվեյցարացի |
1850 | 44,921 | 1,010 | 43,810 | 101 | 42,217 | 2,704 | |||||
1880 | 52,116 | 46,257 | 5,898 | 3,708 | 48,095 | 14 | 235 | 47,873 | 4,503 | ||
1900 | 57,575 | 49,098 | 7,272 | 7,063 | 50,289 | 15 | 195 | 51,784 | 5,791 | ||
1950 | 59,554 | 50,517 | 8,105 | 10,453 | 48,578 | 49 | 82 | 56,804 | 2,750 | ||
1970 | 67,325 | 55,285 | 5,723 | 10,284 | 56,476 | 1,787 | 62 | 59,000 | 8,325 | ||
2000 | 68,224 | 61,376 | 3,001 | 8,513 | 51,092 | 2,610 | 22 | 1,310 | 4,250 | 59,500 | 8,724 |
Վարչական բաժանումըԽմբագրել
Կանտոնը, որի վարչական կենտրոնը Դելեմոն քաղաքն է, բաժանված է երեք շրջանների.
- Դելեմոնի (Delémont)
- Պոռենտրյուի (Porrentruy)
- Ֆրանշ-Մոնտանի (Franches-Montagnes)
ՊատկերասրահԽմբագրել
ԳրականությունԽմբագրել
- Gilbert Ganguillet, Le conflit jurassien. Un cas de mobilisation ethno-régionale en Suisse, Zürich 1986.
- Harder, Hans-Joachim, Der Kanton Jura. Ursachen und Schritte zur Lösung eines Schweizer Minderheitenproblems, Frankfurt am Main 1978.
- Claude Hauser, Aux origines intellectuelles de la Question jurassienne. Culture et politique entre la France et la Suisse romande (1910-1950), Diss. Fribourg 1997.
- Hans Peter Henecka, Die jurassischen Separatisten. Eine Studie zur Soziologie des ethnischen Konflikts und der sozialen Bewegung, Meisenheim am Glan 1972.
- John R.G. Jenkins, Jura Separatism in Switzerland, Oxford 1986.
- Christian Ruch, Struktur und Strukturwandel des jurassischen Separatismus zwischen 1974 und 1994, Bern 2001.
- Marcel Schwander, Jura. Konfliktstoff für Jahrzehnte, Zürich/Köln 1977.
- Burkard Steppacher, Die Jurafrage in der Schweiz, München 1985.
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Kanton, definitive Jahresergebnisse, 2018 — FSO.
- ↑ Federal Department of Statistics (2004)։ «Wohnbevölkerung nach Religion» (Interactive Map)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-24-ին։ Վերցված է 2009-01-15
- ↑ Federal Department of Statistics (2008)։ «Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeit, Geschlecht und Kantonen» (Microsoft Excel)։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 15, 2008-ին։ Վերցված է նոյեմբերի 5, 2008
- ↑ 4,0 4,1 Կաղապար:HDS
Արտաքին հղումներԽմբագրել
Յուրա (կանտոն) Վիքիպահեստում |
- Republic and Canton of Jura (Ֆրանսերեն) Պաշտոնական կայքէջ]
- Յուրա. զբոսաշրջություն
- Watch Valley
- Պաշտոնական վիճակագրություն
- Constitution jurassienne du 20 mars 1977