Յոհաննա Սփիրի

շվեյցարացի արձակագիր, մանկագիր

Յոհաննա Սփիրի (ֆր.՝ Johanna Spyri, հունիսի 12, 1827(1827-06-12)[1][2][3][…], Հիրցել, Ցյուրիխ, Շվեյցարիա[4] - հուլիսի 7, 1901(1901-07-07)[1][2][3][…], Ցյուրիխ, Շվեյցարիա[4]), շվեյցարացի արձակագիր, մանկագիր։ Ամենահայտնի ստեղծագործությունը Հայդին է։

Յոհաննա Սփիրի
Johanna Spyri
Ծնվել էհունիսի 12, 1827(1827-06-12)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՀիրցել, Ցյուրիխ, Շվեյցարիա[4]
Վախճանվել էհուլիսի 7, 1901(1901-07-07)[1][2][3][…] (74 տարեկան)
Վախճանի վայրՑյուրիխ, Շվեյցարիա[4]
ԳերեզմանԶիլֆելդի գերեզմանատուն[5]
Մասնագիտությունգրող, վիպասան և մանկագիր
Լեզուգերմաներեն
Քաղաքացիություն Շվեյցարիա[6]
Ուշագրավ աշխատանքներՀայդի
ԱմուսինJohann Bernhard Spyri?
ԱզգականներԷմիլի Կեմպին-Սփիրի
 Johanna Spyri Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել և մեծացել է Ցյուրիխի մոտակայքի Հիրցել գյուղում։ Հայրը բժիշկ էր, մայրը՝ գրական ձիրքով օժտված. գրում էր երգեր ու բանաստեղծություններ։ Ընտանիքում կային ևս հինգ երեխա՝ երեք աղջիկ և երկու տղա։

1852 թվականին Յոհաննան ամուսնանում է իրավաբան Բեռնարդ Սփիրիի հետ, տեղափոխվում Ցյուրիխ և հայտնվում գրողների ու նկարիչների հետաքրքիր միջավայրում։ Այս հանգամանքը բարենպաստ ազդեցություն է ունենում նրա գրական տաղանդի զարգացման վրա։ Նա սկսում է պատմություններ գրել որդու համար, ապա նաև հրատարակում դրանք՝ իր գրվածքների դիմաց ստացած հոնորարների մի մասը տրամադրելով ֆրանկոպրուսական պատերազմից (1870-1871) հետո Շվեյցարիայի վիրավոր զինվորներին։

Յոհաննա Սփիրին հայերեն խմբագրել

  • Հայդի (վեպ), Ե., «Զանգակ», 2016, 256 էջ։ Առաջաբանը («Երեխաների ու նրանց համար, ովքեր սիրում են երեխաներին»)՝ Ալվարդ Ջիվանյանի, գերմաներենից թարգմ.՝ Լիանա Սաֆարյանի, նկարազարդումը՝ Թոմի Ունգերերի։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 http://web.archive.org/web/20170323062045/http://jeugdliteratuur.org/auteurs/johanna-spyri
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Discogs — 2000.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #118616455 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. Loacker N., Hänsli C. Where Zurich Comes to Rest - The Cemeteries of the City of Zurich (գերմ.)Zürich: Orell Füssli, 1998. — S. 288. — ISBN 3-280-02809-4
  6. Johanna Spyri
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յոհաննա Սփիրի» հոդվածին։