Մոսկվայի պետական համալսարանի գիտնականների ծառուղի
Գիտնականների ծառուղի (ռուս.՝ Аллея учёных), հուշակոթողային-պուրակային համակառույց, որը գտնվում է Մոսկվայի պետական համալսարանի (ՄՊՀ) գլխավոր շենքի մուտքի դիմաց` Վորոբյովի գորիի կողմից։ Բաղկացած է գիտության և մշակույթի ռուսաստանցի գործիչների տասներկու հուշարձան-կիսանդրիներից, որոնք տեղադրված են շատրվաններով ավազանի երկայնքով։ Քանդակները տեղադրված են համաչափ ավազանի կողեզրերի երկայնքով` վեցական յուրաքանչյուր կողմում։ Կոթողները ստեղծվել են 1949 թվականից մինչև 1953 թվականը[1][2]։
![]() Գիտնականների ծառուղու մի հատվածը | |
![]() | |
![]() | |
Տեսակ | հուշահամալիր և հուշարձան |
Ստեղծում | 1953 |
Երկիր | ![]() |
Բնակավայր | Ramenki District? |
Շինության ձև | Հուշակոթողային-պուրակային համակառույց |
Նյութ | գրանիտ |
Ներկա վիճակ | Կանգուն |
![]() |
Պատմություն
խմբագրելՀուշարձանները տեղադրվել են 1953 թվականին։ Գեղարվեստական ցուցահանդեսների և համայնապատկերների տնօրենությունը ՄՊՀ-ի գլխավոր շենքի ճարտարապետների հետ համատեղ որոշել են բոլոր արձանների միասնական պարամետրերը. բարձրությունը` 104 սմ, քանդակների գլուխների բարձրությունը` 47 սմ, յուրաքանչյուր պատվանդանի չափսերը` 202,5×202,5 սանտիմետր[3][4]։
Բոլոր կոթողները «Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի շենքերի համալիր» համակառույցի մի մասն են։ 1987 թվականին այն վերցվել է կառավարության պաշտպանության ներքո, և նրան շնորհվել է մշակութային ժառանգության տարածաշրջանային նշանակության օբյեկտի կարգավիճակ[5]։
2017 թվականին ծառուղին վերականգնվել է։ Մոսկվայի մշակութային ժառանգության դեպարտամենտի ղեկավար Ալեքսեյ Եմելյանովն այսպես էր նկարագրել համալիրի վիճակը մինչև վերանորոգումը.
Հուշարձանները տեղադրվել էին Գիտնականների ծառուղում 1953 թվականին, վերջին անգամ նրանք վերանորոգվել էին մոտ 15 տարի առաջ. այն ժամանակվանից, ինչպես և բոլոր քաղաքային կոթողները, դրանք ծածկվել էին փոշու և մրի շերտով, տեղ-տեղ քայքայվել էին, և փոխարինման կարիք ունեին հին մածիկապատումները։ Դմիտրի Մենդելևի կիսանդրու հիմքը նստել էր, պահանջվում էր դրա ամրացում[3]։ |
Աշխատանքների ընթացքում մասնագետները կիսանդրիները մաքրել են աղտոտվածությունից, կարերն ու ճաքերը լցրել են հատուկ հանքային և պալիմերային նյութերով, վերականգնել են կորուստները, քսել շրջակա միջավայրի բացասական ազդեցությունից պաշտպանող և հետագա քայքայումը կանխարգելող նյութ։ Հուշակոթողների հիմքերը, մրջնանոցների առաջացման վայրերում, մշակվել են հատուկ պաշտպանիչ միջոցներով[3][4][6]։
Հուշարձանների ցանկ
խմբագրելԳիտնական | Քանդակագործ | Կոդը Մոսկվայի մշակութային ժառանգության օբյեկտների ցանկում |
---|---|---|
Ալեքսանդր Գերցեն | Սերգեյ Կոնյոնկով | № 13780671 |
Վասիլի Դոկուչաև | Իգոր Կրեստովսկի | № 13780530 |
Նիկոլայ Ժուկովսկի | Մատվեյ Մանիզեր | № 13780723 |
Նիկոլայ Լոբաչևսկի | Նիկոլայ Դիդիկին | № 13780575 |
Միխայիլ Լոմոնոսով | Իոսիֆ Կոզլովսկի | № 13780635 |
Դմիտրի Մենդելեև | Մատվեյ Մանիզեր | № 13780618 |
Իվան Միչուրին | Մատվեյ Մանիզեր | № 13780538 |
Իվան Պավլով | Մատվեյ Մանիզեր | № 13780547 |
Ալեքսանդր Պոպով | Մարիա Լիտովչենկո | № 13780655 |
Կլիմենտ Տիմիրյազև | Սերգեյ Մերկուրով | № 13780626 |
Պաֆնուտի Չեբիշև | Իոսիֆ Ռաբինովիչ | № 13780704 |
Նիկոլայ Չեռնիշևսկի | Գեորգի Ներոդա | № 13780536 |
Պատկերասրահ
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Зорин, 2006, էջ 391
- ↑ Кожевников, 1976, էջ 105
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «На Аллее ученых МГУ завершена реставрация 12 бюстов». Официальный портал Мэра и Правительства Москвы. 2017 թ․ դեկտեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 8-ին.
- ↑ 4,0 4,1 «Реставрация 12 бюстов завершена на Аллее ученых МГУ». m24.ru. 2017 թ․ դեկտեմբերի 28. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 8-ին.
- ↑ «Решение о принятии под государственную охрану зданий памятников архитектуры советского времени». Единый государственный реестр объектов культурного наследия (памятников истории и культуры) народов Российской Федерации. 1987 թ․ մարտի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 7-ին.
- ↑ «В Москве отреставрировали памятники на Аллее ученых МГУ». ՌԻԱ Նովոստի. 2017 թ․ դեկտեմբերի 28. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 8-ին.
- ↑ Вострышев, 2010, էջ 15
- ↑ Двинский, 1964, էջ 288
- ↑ Молокова, Фролов, 1997, էջ 279
Գրականություն
խմբագրել- Вострышев М. И. Москва: все улицы, площади, бульвары, переулки. — М.: Алгоритм, Эксмо, 2010. — 688 с. — ISBN 978-5-699-33874-0
- Двинский Э. Я. Москва: спутник туриста. — М.: Московский рабочий, 1964. — 654 с.
- Туризм и рекреация / Зорин И. В., Кружалин В. И., Некипелов А. Д., Шпилько С. П. — М.: РИБ "Туризм", 2006. — 400 с. — ISBN 5980250093, 9785980250096
- Кожевников Р. Памятники и монументы Москвы. — М.: Московский рабочий, 1976. — 167 с.
- Молокова Т. А., Фролов В. П. История Москвы в памятниках культуры к 850-летию столицы. — М.: Московский лицей, 1997. — 360 с.