Միհրան Տամատյան

հայ հասարակական գործիչ, գրող

Միհրան Տամատյան (1863[1][2], Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն - 1945[1][2], Կահիրե, Եգիպտոս), հայ հասարակական-քաղաքական գործիչ, գրող, մանկավարժ։

Միհրան Տամատյան
Դիմանկար
Ծնվել է1863
Ծննդավայր Կոստանդնուպոլիս,
Օսմանյան Թուրքիա
Մահացել է1945
(81-82 տարեկան)
Մահվան վայրԵգիպտոս Կահիրե, Եգիպտոս
Քաղաքացիություն Օսմանյան կայսրություն
ԱզգությունՀայաստան Հայ
ԿրթությունՍուրբ Ղազար կղզի
Մասնագիտությունգրող, հասարակական գործիչ և մանկավարժ
ԱշխատանքՀասարակական-քաղաքական գործիչ
գրող, մանկավարժ
ԿուսակցությունՍոցիալ դեմոկրատ Հնչակյան կուսակցություն

Կենսագրություն խմբագրել

Սկզբնական կրթությունը ստացել է ծննդավայրում, ավարտել է Վենետիկի Մուրատ-Ռափայելյան վարժարանը։ Եղել է ուսուցիչ Կոստանդնուպոլսում, Ադանայում, Մուշում և հայկական դպրոցների տեսուչ՝ Տուրուբերանում ու Վասպուրականում։ 1890 թվականին Գում Գափուի ցույցին մասնակցելու համար հալածվել է և Պոլսից տեղափոխվել Աթենք։ 1891 թվականին վերադարձել է Սասուն և տեղի հայերին նախապատրաստել ինքնապաշտպանության։ 1893 թվականին ձերբակալվել է և մեկ տարի բանտարկվել Պոլսում։

1897 թվականին հեռացել է հնչակյան կուսակցությունից, հետագայում մասնակցել սահմանադրական ռամկավար կուսակցության ստեղծմանը։ Որպես Կիլիկիայի լիազոր ներկայացուցիչ ընդգրկվել է Պողոս Նուբարի գլխավորած ազգային պատվիրակության կազմում։ Փորձել է Կիլիկիայում ստեղծել հայկական ինքնավար պետություն։

1920 թվականի օգոստոսի 4-ին Ադանայում ազգային գերագույն խորհուրդը, Տամատյանի նախագահությամբ, հռչակվել է անկախ հանրապետություն՝ Ինքնավար Հայաստան Ֆրանսիայի հովանավորության ներքո։ Սակայն անգլո-ֆրանսիական հակասությունների սրման պայմաններում դեպի Թուրքիա հակված ֆրանսիական զինվորական իշխանությունները ցրում են Տամատյանի գլխավորած կառավարությունը։

Զբաղվել է նաև գրական գործունեությամբ. գրել է բանաստեղծություններ, կատարել թարգմանություններ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Տէփոյեան Պ. «Միհրան Տամատյան (1863-1945)», Գահիրէ, 1956։
  • Չելեպեան Անդրանիկ «Յեղափոխական դէմքեր», Միշիկըն, 1991, 464 էջ, 2-րդ հրտ., Սաութֆիլդ, 1994, էջ 13–78:
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։