Մաքս Վերտհայմեր
Մաքս Վերտհայմեր (գերմ.՝ Max Wertheimer, ապրիլի 15, 1880[1][2][3][…], Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4] - հոկտեմբերի 12, 1943[1][2][4], Նյու Ռոշել, Վեստչեստեր շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]), գերմանացի հոգեբան, Գեշտալտ հոգեբանության հիմնադիրներից և գլխավոր տեսաբանը։ Մայնի Ֆրանկֆուրտի համալսարանի (1929), Նյու-Յորքի սոցիալական հետազոտությունների դպրոցի (1933 թվականից) պրոֆեսոր։
Մաքս Վերտհայմեր գերմ.՝ Max Wertheimer | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | ապրիլի 15, 1880[1][2][3][…] Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4] |
Մահացել է | հոկտեմբերի 12, 1943[1][2][4] (63 տարեկան) Նյու Ռոշել, Վեստչեստեր շրջան, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4] |
Քաղաքացիություն | ![]() ![]() ![]() |
Մասնագիտություն | հոգեբան, համալսարանի դասախոս և փիլիսոփա |
Հաստատություն(ներ) | Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի անվան համալսարան և HU Berlin |
Գործունեության ոլորտ | հոգեբանություն[5] |
Ալմա մատեր | Պրահայի Կարլի համալսարան, College of Philosophy of the Prague German University?[6] և Faculty of Law, German University in Prague?[6] |
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[7], չեխերեն[5] և գերմաներեն[5] |
Գիտական ղեկավար | Oswald Külpe? |
Եղել է գիտական ղեկավար | Rudolf Arnheim? |
Հայտնի աշակերտներ | Theodora Mead Abel? |
Պարգևներ | |
Երեխա(ներ) | Michael Wertheimer? |
![]() |
1921 թվականին գերմանացի հոգեբան Կուրտ Կոֆկայի և Վ․ Քյոլերի հետ հիմնադրել է «Փսիխոլոգիշե Ֆորշունգեն» («Psychologische Forschungen») հանդեսը, որտեղ հրապարակվել են գեշտալդ հոգեբանների աշխատությունները։ Վերտհայմերի ըմբռնման կառուցվածքում վճռականը համարում էր կուռ, միասնական ամբողջը, ներքին կազմակերպվածությունը և ոչ թե նրա մասերը։ Վերտհայմերի և նրա կողմնակիցներն ըմբռնումը և նրա հատկությունները պայմանավորում էին ոչ թե առարկաների և երևույթների օբյեկտիվ հատկություններով, այլ հենց իրենց ըմբռնման կազմակերպվածության ներքին օրենքներով։ Ժխտելով մտավոր պրոցեսների միջնորդավորվածության սկզբունքը և ճանաչողության մեջ զգայությունների դերը՝ Վերտհայմերը տուրք է տվել ագնոստիցիզմմին և սուբյեկտիվ իդեալիզմին։
Ծանոթագրություններ Խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 3,0 3,1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Protagonisti della storia delle scienze della mente (իտալ.)
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Czech National Authority Database
- ↑ 6,0 6,1 Studenti pražských univerzit 1882–1945
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 419)։ |