Մասնակից:Armine Sarukhanyan/Ավազարկղ8
Armine Sarukhanyan/Ավազարկղ8 |
---|
Փոլ Դեսմոնդ Սքալի-Փաուեր (), ավստրո-ամերիկացի օվկիանոսագետ, տեխնոլոգիաների փորձագետ և բիզնեսղեկավար։ 1984 թվականին, որպես ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի ստորջրյա պատերազմի կենտրոնի քաղաքացիական սպա[1], թռել է ՆԱՍԱ-ի STS-41-G տիեզերանավով ՝ որպես բեռի մասնագետ։ Նաև ծառայել է որպես ծովային նավատորմի հրամանատար։ Նա եղել է Ավստրալիայի առաջին բնիկը և մորուքով տիեզերագնացը, որը ուղևորվել է տիեզերք[2]։
Տիեզերքում գտնվելու ընթացքում նա կարողացել է հաստատել պարուրաձև հորձանուտների առկայությունը և դիտել դրանք անզեն աչքով[3][4]։
Սքալի-Փաուերը շարունակել է աշխատել մասնավոր արդյունաբերության մեջ։ Համարվում է տեսանելի, ինֆրակարմիր, ռադարային և ակուստիկ հեռազննման[5], ինչպես նաև անվտանգության, ավիացիայի և օդատիեզերական արդյունաբերության համաշխարհային փորձագետ[6]։
Սքալի-Փաուերը 2004 թվականին նշանակվել է Ավստրալիայի շքանշանի անդամ, որպես Ավստրալիայի օրվա պատվավոր՝ «օվկիանոսագիտության և հեռազննման ոլորտներում գիտությանը, ինչպես նաև համայնքին մի շարք պետական կարգավորող գործակալությունների ներդրումների և պահպանության խնդիրների վերաբերյալ հանրային իրազեկվածության բարձրացման համար»[7]։
Վաղ կյանք և կրթություն
խմբագրելՓոլ Սքալի-Փաուերը ծնվել է Ավստրալիայի Սիդնեյ քաղաքում։ Հաճախել է Լոնդոնի դպրոցներ, ինչպես նաև Ռիվերվյուի Սուրբ Իգնատիոս և Սիդնեյի Չաթսվուդ քաղաքի Սուրբ Պիուս x քոլեջը։ Կիրառական մաթեմատիկա է սովորել Սիդնեյի համալսարանում, որտեղ վերաբնակվել է Սուրբ Հովհաննեսի քոլեջում, և ավարտել է գիտությունների բաժնի բակալավրը գերազանցությամբ 1966 թվականին, իսկ DipEd-ը՝ 1967 թվականին։
Կարիերա
խմբագրել1967 թվականի հունվարին, Սիդնեյի համալսարանն ավարտելուց հետո, Սքալի-Փաուերը առաջարկ է ստացել Ավստրալիայի թագավորական նավատորմից՝ ստեղծելու առաջին օվկիանոսագրական խումբը նավատորմի ներսում։
1967 թվականի հունվարից մինչև 1972 թվականի հուլիսը եղել է գիտաշխատող և մնացել օվկիանոսագրական խմբի առաջին և մշտական ղեկավարը։
1972 թվականի հուլիսից մինչև 1974 թվականը եղել է ԱՄՆ-ի Ավստրալիական նավատորմի փոխարինող գիտնական։ Կոնեկտիկուտի Նոր Լոնդոն նավահանգիստում աշխատել է ԱՄՆ-ի ռազմածովային ստորջրյա համակարգերի կենտրոնում և Վաշինգտոն Կ.Շ․-ի ծովային հետազոտությունների գրասենյակում, մարդատար տիեզերանավերի առաքելությունն այդ ժամանակվանից։ Այս ժամանակահատվածում նա հրավիրվել է միանալու Սքայլաբ նախագծի Երկրի դիտորդական թիմին և այդ ժամանակից ի վեր աշխատել է տիեզերական օվկիանոսագրության ոլորտում բոլոր օդաչուավոր տիեզերական առաքելությունների ժամանակ:
1974 թվականի մարտից մինչև 1975 թվականի մարտը նա վերադարձել է Ավստրալիա, ծրագրել և իրականացրել է Ավստրալիայի, Նոր Զելանդիայի, Միացյալ Նահանգների համատեղ ANZUS EDDY նախագիծը, որը երբևէ իրականացված օվկիանոսային ցնցումների առաջին համակցված օվկիանոսագրական և ակուստիկ չափումն էր։
1976 թվականին նա նշանակվել է ջերմային հզորությունների քարտեզագրման առաքելության օտարերկրյա գլխավոր քննիչ, որը ՆԱՍԱ-ի կողմից արձակված արբանյակների շարքից մեկն էր՝ ուսումնասիրելու հեռազննման չափումների օգտակարությունը։
1977 թվականի հոկտեմբերին նա արտագաղթել է Միացյալ Նահանգներ և նրան առաջարկել են Ծովային ստորջրյա համակարգերի կենտրոնում պաշտոն։ Այս պաշտոնը ավագ գիտնականի և տեխնիկական մասնագետի պաշտոնն է հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների գծով ասոցացված տեխնիկական տնօրենի աշխատակազմում, որը պատասխանատու է կենտրոնի ներսում համապարփակ և հավասարակշռված տեխնոլոգիական բազայի զարգացումն ապահովելու համար։ Նա ԱՄՆ քաղաքացի է դարձել 1982 թվականին։
ՆԱՍԱ-ի կարիերան
խմբագրել1984 թվականի հունիսին Սքալի-Փաուերը ՆԱՍԱ-ի կողմից ընտրվել է ծառայելու որպես օգտակար բեռների մասնագետ (անձնակազմին սիրալիրորեն հայտնի է որպես «վերմակ հաշվիչ») 13-րդ Shuttle առաքելության ժամանակ, որը կուսումնասիրեր Երկրի մասին գիտությունները։ Նրա STS-41-G Չելենջեր տիեզերանավը (հոկտեմբերի 5-13, 1984 թվական) մեկնարկել է Քենեդիի տիեզերական կենտրոնից, Ֆլորիդա, և վերադարձել Երկիր։ STS-41-G-ն առաջին թռիչքն էր՝ 7 հոգանոց անձնակազմով և ամերիկյան ուղեծրային վառելիքի փոխանցման առաջին ցուցադրությունը։ 8-օրյա թռիչքի ընթացքում անձնակազմը տեղակայել է Երկրի ռադիացիոն բյուջետային արբանյակը, Երկրի գիտական դիտարկումներ կատարել՝ օգտագործելով OSTA-3 ծղոտե ներքնակ և լայնաֆորմատ տեսախցիկ, և ցուցադրել արբանյակը լիցքավորելու ունակություն՝ օգտագործելով EVA և համապատասխան հիդրազինային փոխանցում։ Առաքելության ավարտին ն անցել է ավելի քան 3,4 միլիոն մղոն Երկրի 133 ուղեծրով և ավելի քան 197 ժամ գտնվել տիեզերքում։
Նրա խնդիրն էր ուսումնասիրել պարուրաձև հորձանուտները, որոնք այն ժամանակ հազվադեպ էին համարվում։ Նա կարողացե է նրանց լուսանկարել սովորական տեսախցիկի միջոցով և ցույց տալ, որ դրանք ամենուր են[8]։
ՆԱՍԱ-ն ի սկզբանե ակնկալում էր, որ նա կսափրի իր մորուքը թռիչքից առաջ, բայց թույլ է տվել դա այն բանից հետո, երբ նա կարողացել է ցույց տալ, որ դա չի ազդում սաղավարտի կնիքի վրա[9]։
Կորպորատիվ կարիերա
խմբագրել2004 թվականին Սքալի-Փաուերը դարձել է Tenix Group-ի գլխավոր տեխնոլոգիական տնօրեն, իսկ 2007 թվականին նշանակվել SensorConnect Inc. բարձր տեխնոլոգիական ընկերության նախագահ և գործադիր տնօրեն, որը հիմնված է Սիլիկոնային հովտում[5]։ Նախկինում եղել է Tenix Group-ի՝ Ավստրալիայի ամենամեծ պաշտպանական և տեխնոլոգիական կապալառուի տեխնոլոգիական գլխավոր տնօրենը[10]։
Սքալի-Փաուերը մեծ առևտրային, պետական և ակադեմիական փորձ ունի Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում, Միացյալ Թագավորությունում և Միացյալ Նահանգներում և լայն ճանաչում ունի պաշտպանության և ազգային անվտանգության, ավիացիայի և օդատիեզերական արդյունաբերության, ծովային գիտության, կապի և համակարգերի վերլուծության և կրթության ոլորտներում[10]։
Սքալի-Փաուերը ծառայում է որպես տնօրեն մի շարք պետական և մասնավոր կորպորատիվ և խորհրդատվական խորհուրդներում ամբողջ աշխարհում։
Սքալի-Փաուերը Ավստրալիայի քաղաքացիական ավիացիայի անվտանգության մարմնի և Դաշնային կառավարության Միջազգային տիեզերական խորհրդատվական խմբի նախկին նախագահն է, Բոնդի համալսարանի (Ավստրալիայի ամենամեծ մասնավոր համալսարանի) նախկին կանցլերը և Քվինսլենդի վարչապետի գիտության և տեխնոլոգիաների խորհրդի առաջին նախագահը։ Նախկինում ավելի քան քսան տարի անցկացրել է Միացյալ Նահանգներում, որտեղ կազմակերպել և ղեկավարել է բազմաթիվ բարձր տեխնոլոգիական և պաշտպանական ծրագրեր[11]։ Աշխատել է ԱՄՆ ռազմածովային նավատորմում, ՆԱՍԱ-ում, Պենտագոնում և Սպիտակ տանը, որտեղ ղեկավարել է կառավարություն-արդյունաբերական համագործակցություն՝ զարգացնելու առաջադեմ կապի համակարգեր՝ որպես Սպիտակ տան ազգային տեխնոլոգիական ռազմավարության ծրագրի մի մաս։ Նաև պատասխանատու է եղել ԱՄՆ կառավարության անունից համալսարաններում և հետազոտական հաստատություններում իրականացվող խոշոր ծրագրերի ֆինանսավորման համար։ Բացի այդ, ունեցել է շրջակա միջավայրի ակուստիկայի պատվավոր ամբիոն, եղել է Սկրիպսի օվկիանոսագիտության ինստիտուտի անդամ, Կոնեկտիկուտի Գիտության և տեխնոլոգիաների ակադեմիայի անդամակցության նախագահ, ծառայել է համալսարանների և քոլեջների հավատարմագրման խորհրդում և եղել է Fort Trumbull դաշնային վարկային միություն նախագահը։ Մինչ Ամերիկա մեկնելը նա եղել է Ավստրալիայի թագավորական նավատորմի օվկիանոսագրական խմբի անդրանիկ ղեկավարը, կատարել է 26 շուրջերկրյա ծովային ճանապարհորդություն և որակավորվել որպես ծովային սուզորդ[12]։
Սքալի-Փաուերը ՄԱԿ-ի Տիեզերական օվկիանոսագիտության միջազգային հանձնաժողովի առաջին նախագահն էր։ Նա USAF-ի որակավորում ունի լրիվ ճնշման կոստյումով թռիչքի համար և եղել է Տեխասի Հյուսթոն քաղաքի տիեզերագնացների Ջոնսոն տիեզերական կենտրոնում թռիչքային անձնակազմի հրահանգիչ։ Սքալի-Փաուերը Թագավորական ավիացիոն ընկերության անդամ է, օդաչուների և օդաչուների գիլդիայի Լիվերի անդամ և Լոնդոնի Սիթիի ֆրիմեն[12]։
Նա ներգրավված է բազմաթիվ գործարար և համայնքային խմբերում, լինելով Ավստրալիայի ավիացիոն թանգարանի, Ավստրալիայի թագավորական նավատորմի լաբորատոր ասոցիացիայի և Հին ծովայինների լիգայի հովանավորը, նավատորմի սպաների ասոցիացիայի նախկին փոխնախագահ, ԱՄՆ առևտրի պալատի միջազգային առևտրի և կառավարության կոմիտեի անդամ, արքայադուստր Դիանայի կողմից ստեղծված Ավստրալիայի երիտասարդական հիմնադրամի տնօրեն[12]։ Նա նաև Environment Business Australia-ի խորհրդատվական խորհրդի հիմնադիր անդամ է։ Սքալի-Փաուերը հինգ տարի աշխատել է Ավստրալիայի առևտրի հանձնաժողովում և ութ տարի Ավստրալիայի ընկերությունների տնօրենների ինստիտուտում[4]։ Կանբերայի Ազգային դիմանկարների պատկերասրահում կախված է բժիշկ Սքալի-Փաուերի իրական չափի յուղաներկը
Նա աջակցում էր NSW-ի՝ Ավստրալիայի տիեզերական գործակալությունը հյուրընկալելու հայտին[11]։
Մրցանակներ և պարգևատրումներ
խմբագրել- ԱՄՆ Ռազմածովային ուժերի պատվավոր ծառայության մեդալ
- ՆԱՍԱ-ի մեդալ Տիեզերական թռիչքի համար
- Կանադայի օդագնացության և տիեզերական ինստիտուտի Քեյսի Բոլդուինի մեդալիոն
- Երախտագիտության վկայագիր Միացյալ Նահանգների նախագահից
- ԱՄՆ Կոնգրեսի վկայական
- Միավորված ազգերի կազմակերպության ասոցիացիայի պատվավոր ծառայության մրցանակ
- Ալբատրոսի դափնեկիր (օվկիանոսագիտության Նոբելյան մրցանակ)[12]
- Դեցիբելի շքանշան (բարձրագույն պարգև ստորջրյա ակուստիկայի ոլորտում)[9]
- Օսվալդ Ուոթ ոսկե մեդալ (Ավստրալիայի բարձրագույն ավիացիոն պարգև)[12]
- Ավստրալիայի շքանշանի անդամ (AM)[13]
- Եթովպիայի աստղի շքանշանի (GOSE) մեծ սպա (երկրորդ կարգ) (ջրի ֆիլտրման համակարգի մշակման համար)[9][14]
- Ավստրալիայի տիեզերական արդյունաբերության ասոցիացիայի ցմահ անդամություն
Կազմակերպություններ
խմբագրել- Ամերիկյան երկրաֆիզիկական միություն
- Ամերիկայի ակուստիկական միություն
- Ամերիկյան օդերևութաբանական միություն
- Գիտության առաջընթացի ամերիկյան ասոցիացիան
- ԱՄՆ ռազմածովային ինստիտուտ
- Ավստրալիայի ծովային գիտության ասոցիացիա
- Լուսկինթայրի ավիացիոն թանգարան
Անձնական կյանք
խմբագրելՍքալի-Փաուերը ամուսնացած է և ունի վեց երեխա։ Նրա ժամանցի գործունեությունը ներառում է սքվոշ և ռակետբոլ, նավարկություն և ընթերցանություն։
Տեխնիկական թղթեր
խմբագրելՍքալի Փաուերը համարվում է տեսանելի, ինֆրակարմիր, ռադիոտեղորոշիչ և ակուստիկ հեռազննման համաշխարհային փորձագետ։ Իր աշխատանքի համար ստացել է բարձրագույն գիտական կոչում՝ կիրառական մաթեմատիկայի գիտությունների դոկտոր։ Հրապարակել է ավելի քան 90 միջազգային գիտական զեկույցներ և տեխնիկական ամսագրերի հոդվածներ, այդ թվում՝ Royal Society Bakerian Lecture-ը։ Նա մեծ ներդրում է ունեցել ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի մարտական գնահատման և հսկողության ռազմավարությունների մշակման գործում և 1995 թվականին Սիդնեյի համալսարանի կողմից ճանաչվել է որպես վաստակավոր շրջանավարտ։ Հայտնաբերել է օվկիանոսային պարուրաձև հորձանուտների ֆենոմենը[12]։
Հրապարակել է աշխատություններ բազմաթիվ ոլորտներում, այդ թվում՝ ֆիզիկական օվկիանոսագրություն, ստորջրյա ակուստիկա, հեռազննում, կիրառական մաթեմատիկա, տիեզերական օվկիանոսագրություն, ծովային կենսաբանություն, օդերևութաբանություն և օվկիանոսային ճարտարագիտություն։
Կենսագրություն
խմբագրել- Օվկիանոսները ուղեծրում։ Ավստրալիայի առաջին մարդու պատմությունը տիեզերքում, Փոլ Սքալի-Փաուեր, 1995, Քոլին Բուրջեսի կողմից։
- Ավստրալացի տիեզերագնացներ։ Երեք տղամարդ և տիեզերական թռիչքի երազանք, 1999, Քոլին Բուրջես։
- Ավստրալացի տիեզերագնացներ։ Հետհաշվարկ դեպի տիեզերական թռիչքի երազանք, 2009, Քոլին Բուրջեսի կողմից։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Paul Scully-Power, AM». The Age. January 26, 2004.
- ↑ Rancourt, Linda (October 4, 1984). «Scully-Power shuttle flight counted down». The Day. էջեր 1, 10.
- ↑ Mark Debono (1 July 2013). «Feet on the ground but still flying high». ABC Gippsland.
- ↑ 4,0 4,1 «Dr Paul Scully-Power, 2005». National Portrait Gallery. Վերցված է 1 June 2018-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Defence scientist, astronaut to Tenix». The Age. 2004-06-10.
- ↑ «Defence scientist, astronaut to Tenix». The Age. 2004-06-10.
- ↑ «Australia Day 2004 Honours List» (PDF). gg.gov.au. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2018-10-20-ին. Վերցված է 29 August 2022-ին.
- ↑ Tor Eldevik and Kristian B. Dysthe (3 July 2001). «Spiral Eddies». Journal of Physical Oceanography. 32 (3): 851. Bibcode:2002JPO....32..851E. doi:10.1175/1520-0485(2002)032<0851:SE>2.0.CO;2.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Ross Bilton (23 April 2016). «Paul Scully-Power: the first Australian, and hipster, in space». The Australian.
- ↑ 10,0 10,1 «SensorConnect Appoints Leading Innovator and Sensor Expert Dr. Paul Scully-Power as Chairman». BusinessWire. 6 March 2007.
- ↑ 11,0 11,1 Antonette Collins (23 May 2018). «NASA-trained astronaut joins team NSW in bid for Australia's first space agency». ABC News.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 «Dr Paul Scully-Power». saxton. Վերցված է 1 June 2018-ին.
- ↑ «Paul Scully-Power, AM». The Age. January 26, 2004.
- ↑ «Dr Paul Scully-Power AM named NSSN Special Envoy for Space & Defence». NSW Smart Sensing Network. Վերցված է 29 August 2022-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- «NASA biography of Scully-Power» (PDF). NASA. Վերցված է May 18, 2021-ին.
- Spacefacts biography of Paul D. Scully-Power