Ալվարդ Ղազիյան

Ալվարդ Սարուխանի Ղազիյան (դեկտեմբերի 13, 1930(1930-12-13), Սռիգեղ, Իջևանի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հուլիսի 3, 2017(2017-07-03), Երևան, Հայաստան), հայ բանագետ, ժողովրդագետ։

Ալվարդ Ղազիյան
Ծնվել է	դեկտեմբերի 13, 1930(1930-12-13) Սռիգեղ, Իջևանի շրջան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	հուլիսի 3, 2017(2017-07-03) (86 տարեկան) Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտություն	բանահավաք և բանասեր
Հաստատություն(ներ)	Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտ
Անդամակցություն	Արցախի գրողների միություն
Ալմա մատեր	ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1960)
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն

Կենսագրություն

Ալվարդ Սարուխանի Ղազիյանը ծնվել է 1930 թվականի դեկտեմբերի 13-ին Հայկական ԽՍՀ Իջևանի շրջանի Սարիգյուղում՝ Ղարաբաղից այստեղ տեղափոխված ընտանիքում։ 1937 թվականին ընդունվել և 1947 թվականին ավարտել է քաղաքի թիվ 10 հայկական միջնակարգ դպրոցը։ Նույն թվականին ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի «Հայ բանասիրություն» բաժինը, որն ավարտել է 1960 թվականին։ 1961 թվականի հոկտեմբերին Ալվարդ Ղազիյանն ընդունվել է ՀԽՍՀ ԳԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հայ ժողովրդական բանահյուսության բաժինը, որտեղ աշխատում է մինչև մահ։

Ալվարդ Ղազիյանը 1994 թվականից եղել է ԼՂՀ գրողների միության անդամ։

Աշխատություններ

1971 թվականին Ալվարդ Ղազիյանը պաշտպանել է «Հայ ժողովրդական ռազմի և զինվորի երգեր» թեմայով թեկնածուական ատենախոսությունը, որը տպագրվել է 1989 թվականին։

1983 թվականին «Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն» մատենաշարով լույս է տեսել Ղազիյանի Արցախից 1970-ական թվականներին գրի առած հեքիաթների, զրույցների, մանրապատում-զվարճախոսությունների, ավանդությունների, երգերի, մականունների, ասույթաբանական բանահյուսության նմուշները, նրա կազմած հայ մշակույթի երախտավոր Գարեգին Սրվանձտյանի երկերի առաջին հատորը։

Ալվարդ Ղազիյանը կազմել և հրատարակել է «Հայ ժողովրդական հեքիաթներ» գիտական հրատարակության 13-րդ (Մուշ-Տարոն, 1985) և 14-րդ (Վասպուրական, 1999) հատորները։

2004 թվականին Ալվարդ Ղազիյանը Ս. Վարդանյանի հետ հավաքել, կազմել և հրատարակել է «Բաքվի հայոց բանահյուսությունը» ժողովածուն։

Ալվարդ Ղազիյանը հրատարակել է բազմաթիվ հոդվածներ՝ «Պարույր Սևակի «Անլռելի զանգակատան» բանահյուսական հենքը» (1973), «Ղարաբաղի զվարճախոս Պըլը-Պուղին» (1978), «Հայ ժողովրդական սնահավատական զրույցների դասակարգման հարցի շուրջ» (1983), «Устное народно-поэтическое творчество Арцаха» (1990), «Сасна црер» армянский героический эпос» (1976), «Гардманк» (историко-этнографический очерк) (1992), «Հնագույն մի սովորության արձագանքները Հայ բանահյուսության մեջ» (1977), «Ականատեսը Վան քաղաքի քսանամյա անցքերի մասին 1877-1897 թթ.» (1990), «Զեկույցներ Անդրկովկասի նահանգների սահմանի մասին» (1993), «Անդրկովկասի վարչական սահմանափոխումը» (1993), «Ազատագրական պայքարի արտացոլումն արցախահայոց բանահյուսության մեջ» (1995) և այլն։

2003 թվականի լույս է տեսնում Ղազիյանի և Ա. Միրզոյանի կազմած «Հայերի կոտորածները Բաքվի և Ելիզավետպոլի նահանգներում 1918-1920 թթ.» ժողովածուն։

Բանագետը հեղինակել է վեց տասնյակից ավելի գիտական, լրագրային հոդվածներ, գրախոսականներ, հրապարակումներ։ Ուշագրավ է բազմավաստակ գիտնական, բանագետ Սարգիս Հարությունյանի կյանքին ու գործունեությանը նվիրված «Կենսամատենագիտությունը» (2003)։

Ալվարդ Ղազիյանը կատարել է նաև թարգմանական աշխատանքներ՝ 1989 թվականին «Հայաստան» հրատարակչությունը լույս է ընծայել ռուսերենից նրա թարգմանած «Աֆորիզմներ» ծավալուն ժողովածուն, 1998 թվականին Լ. Մելիք-ՇաՀնազարյանի «Ադրբեջանի ռազմական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության խաղաղ բնակչության դեմ» աշխատության հայերեն թարգմանությունը։

Ալվարդ Ղազիյանը խմբագրել է բանագիտական մի քանի աշխատություններ (Գ. Միքայելյանի «Նոր Բայազետի բանահյուսությունը» (1980), Լ. Հարությունյանի «Նշխարներ Արցախի բանահյուսության» (1991), Կ. Ղահրամանյանի «Օջախի դիրքը» (2002) և այլն։

Աղբյուրներ

• Թամար Հայրապետյան «Ազնիվ նվիրումով» (Ալվարդ Ղազիյանի ծննդյան 75-ամյակի առթիվ), պատմաբանասիրական հանդես № 1, 2005, էջ 284-286