Հասան Ռագաբ

Հասան Ռագաբ (արաբ․՝ حسن رجب‎‎, մայիսի 14, 1911(1911-05-14), Հելուան - հունվարի 11, 2004(2004-01-11), Կահիրե, Եգիպտոս), եգիպտացի զինվորական, դիվանագետ և հասարակական գործիչ։ Առավել հայտնի է պապիրուսի արտադրության տեխնոլոգիայի վերականգնման ուղղությամբ կատարված աշխատանքներով, ինչը հանգեցրել է Եգիպտոսում զբոսաշրջության ճյուղի նկատելի զարգացմանը։ Գիզայի Յակուբ կղզու «Փարավոնական գյուղի» հիմնադիրն է։

Հասան Ռագաբ
Ծնվել է	մայիսի 14, 1911(1911-05-14)
Ծննդավայր	Հելուան
Մահացել է	հունվարի 11, 2004(2004-01-11) (92 տարեկան)
Մահվան վայր	Կահիրե, Եգիպտոս
Կրթություն	Կահիրեի համալսարան
Մասնագիտություն	դիվանագետ

Կենսագրություն

Ծնվել է Հելուան քաղաքում, Կահիրեի համալսարանում և Փարիզի էլեկտրատեխնիկայի բարձրագույն դպրոցում ստացել է ճարտարագետի որակավորում։ 1939 թվականից ծառայել է եգիպտական բանակի ինժեներական կորպուսում, մասնակցել է Էլ Ալամեյնի առաջին և երկրորդ մարտերին՝ 1943 թվականին բարձրանալով և ստանալով գեներալի կոչում։ 1944 թվականին նա ղեկավարել է գիտական ռազմական հետազոտությունների բաժինը (արտոնագրել է արևային կողմնացույցը և ծպտագրական սարքը), 1945 թվականին աշխատել է Վաշինգտոնում Եգիպտոսի դիվանագիտական ներկայացուցչությունում։ 1952 թվականի հեղափոխությունից հետո ծառայել է ռազմական նախարարությունում, 1956 թվականին դարձել է Եգիպտոսի առաջին դեսպանը Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունում։ Այնուհետև նշանակվել է դեսպան Իտալիայում (1959) և Հարավսլավիայում (1961), 1962 թվականին դիվանագիտական ծառայությունից հրաժարվելուց հետո ղեկավարել է ջրային ռեսուրսների եգիպտական կազմակերպությունը։ 1964 թվականից աշխատել է զբոսաշրջության նախարարությունում։

Չինաստանում գտնվելու ժամանակ նա տարված է եղել թղթի տեխնոլոգիաների և առհասարակ գրենական նյութերի պատմությամբ, նա այցելել է Ցեյ Լունի հուշահամալիր։ 1962 թվականին դիվանագիտական ծառայությունից հրաժարական տալուց հետո նա որոշել է զբաղվել պապիրուսի արտադրության տեխնոլոգիայի վերականգնմամբ։ Աշխատանքին անցնելով՝ նա հայտնաբերել է, որ պապիրուս այլևս չի մշակվում Եգիպտոսում, և նրան ստիպված էր սերմ ներմուծել Սուդանից և Սիցիլիայից։ Գրեթե չորս տարի տևել է հնագույն աղբյուրների ուսումնասիրությունը, որում տեխնոլոգիան նկարագրվել է կամ վիմագիր, կամ ամբողջովին անհասկանալի։ 1966 թվականի հուլիսին Ռագաբը պատրաստել է պապիրուսի առաջին նմուշները, իսկ 1967 թվականից՝ Յակուբ կղզում հիմնել է Պապիրուսի ինստիտուտ։ Հետազոտություններից զուգահեռ այն վերածվել է հին եգիպտական պապիրուսի գեղարվեստական օրինակների արտադրության վաճառքի համար մեծ կենտրոնի։ Արտոնագրել է սարքեր՝ պապիրուսի մանրաթելերեր գլանելու և պապիրուսի վրա հիերոգլիֆներ տպելու համար։

1979 թվականին Հասան Ռագաբը պաշտպանել է իր դիսերտացիան՝ Գրենոբլի Ճարտարագիտական ինստիտուտում (Ֆրանսիա) փիլիսոփայության դոկտորի կոչում ստանալու համար։ Դիսերտացիայի թեման էր՝ «Պապիրուսը և հին եգիպտացիներից գրելու նյութերի արտադրությունը», դրա նյութերի հիման վրա լույս են տեսել մի քանի գրքեր և մոտ 30 հոդվածներ։

Գիտական աշխարհում համբավ ձեռք բերելով՝ Հասան Ռագաբը 1974 թվականին սկսել է աշխատել «Փարավոնական գյուղի» ստեղծման վրա, նրա ոգեշնչման թեման էր Օռլանդոյում (Ֆլորիդա) «Դիսնեյ Ուորլդը»։ Գնելով Յակուբ կղզին՝ նա տնկել է 5000 ծառերը՝ նույնը, ինչ մշակել են հնում՝ ուռենիներ, սոսիներ և փյունիկյան արմավենիներ։ Դրանք պետք է փակեին ժամանակակից Կահիրեի տեսարանը։ 1985 թվականին բաց երկնքի տակ թանգարանը բաց էր այցելուների համար։ 1992 թվականին նրա ջանքերով կառուցվել է Թութանհամոնի գերեզմանի ճշգրիտ պատճենը։

Գրականություն

• The Oxford Handbook of Papyrology / Ed. by R. Bagnall. — Oxford : Oxford University Press, 2011. — 712 p. — ISBN 9780199720842.

Արտաքին հղումներ

• «Dr. Hassan Ragab». Dr. Hassan Website. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 9-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 27-ին.
• Alia HANAFI (August 7th, 2004). «In memoriam Hassan RAGAB 1911—2004». International Association of Papyrologists. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 28-ին.
• Lara Iskander. «The Papyrus Museum in Cairo». Tour Egypt. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 27-ին.
• Վլադիմիր Բելյակով (1 апреля 1994). «Դոկտոր Ռագաբի «Ժամանակների մեքենան»». Вокруг света. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 27-ին.