Հայկ Մարտիրոսյան (երաժիշտ)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հայկ Մարտիրոսյան (այլ կիրառումներ)- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մարտիրոսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Հայկ Մարտիրոսյան (անգլ.՝ Haig Mardirosian, 1947[1], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկահայ երաժիշտ, համերգային երգեհոնահար, կոմպոզիտոր և դիրիժոր, Տամպայի համալսարանի արվեստի և գրականության քոլեջի դեկան, Վաշինգտոնի Ամերիկյան համալսարանի պրոֆեսոր։ Հանդես է եկել Հյուսիսային Ամերիկայի և Եվրոպայի ամենանշանավոր բեմերում։ Ունի ավելի քան մեկ տասնյակ առևտրային ձայնագրություններ, որոնք ներառում են Բախի, Բրամսի, Լիստի, Պետր Էբենի և Ժան Լանգլեի երգեհոնային ստեղծագործությունների հայտնի կատարումները[2]։
| Հայկ Մարտիրոսյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1947[1] Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Երկիր |  ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն | երգեհոնահար, կոմպոզիտոր և դիրիժոր |
| Գործիքներ | երգեհոն |
| Աշխատավայր | Տամպայի համալսարան |
 Haig Mardirosian Վիքիպահեստում | |
Կատարողական կարիերա խմբագրել
1977 թվականին Հայկ Մարտիրոսյանը հրավիրվում է ելույթ ունենալու Գերմանիայի Բոնն քաղաքում անցկացվող երգեհոնի միջազգային շաբաթին՝ դառնալով դրան մասնակցած առաջին ամերիկացին։ 1989 թվականին նա երկու ամերիկացիներից մեկն էր, որոնք ելույթ ունեցան խորհրդա-ամերիկյան երգեհոնային երաժշտության առաջին (և միակ) փառատոնում։ 1999 թվականին նրան շնորհվեց շվեյցարա-ամերիկյան մշակութային փոխանակման գործընկերային Ensemble Corund-ի դրամաշնորհ, որը հանգեցրեց ուսումնական և հյուրախաղային շրջագայության Շվեյցարիայում։ Ընդհանուր առմամբ նա տվել է ավելի քան 500 մենահամերգ իր կարիերայի ամենակարևոր վայրերում և ներկայացուցչական կազմակերպությունների հովանավորությամբ, այդ թվում՝ Ամերիկյան երգեհոնահարների գիլդիայի և Կանադայի երգեհոնահարների թագավորական քոլեջի հովանավորությամբ[2]։
Որպես կոմպոզիտոր, դիրիժոր և երգեհոնահար Մարտիրոսյանը հնչել է WDR-ով, BBC-ով, Բելգիայի ռադիոյով, «Ամերիկայի ձայնով», ABC-ով, Ազգային հանրային ռադիոյով և Ամերիկյան հանրային մեդիայով։ Դրանք ներառում են Հարվարդի համալսարանի հայտնի Բուշ-Ռայզինգեր թանգարանից արված կարևոր հեռարձակումները[2]։
Երգչախմբի, լարային և հարվածային գործիքների համար նրա նոր «Ռեքվիեմի» պրեմիերան տեղի է ունեցել 2007 թվականի նոյեմբերին Վաշինգտոնում[3]։
Մամուլում խմբագրել
Մարտիրոսյանը 25 տարի որպես քննադատ աշխատել է Fanfare Magazine-ում՝ ձայնագրությունների մասին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների առաջատար ամսագրում, 26 տարի The American Organist-ում նա գրել է ձայնագրությունների, պարտիտուրների, գրքերի և նոր մեդիաների վերաբերյալ ակնարկներ։ Դրանց հրապարակումը նա շարունակում է իր ամսական խմբագրական սյունակում՝ Vox Humana-ում։ Նա նաև հոդվածներ է հրապարակել The Diapason-ում և The Journal of American Organbuilding-ում[2]։
1993 թվականին Մարտիրոսյանը մեկնել է Ստոկհոլմ՝ Շվեդական ինստիտուտի դրամաշնորհի հովանու ներքո ուսումնասիրելու և գրելու Օտտո Օլսոնի երաժշտության մասին։ Ընդհանուր առմամբ նա հրապարակել է ավելի քան 1900 հոդված։ Նա նաև ակտիվ է որպես խողովակային երգեհոնների նախագծման և կառուցման խորհրդատու[2]։
Ձայնագրություններ խմբագրել
Հայկ Մարտիրոսյանը ձայնագրվել է Centaur Records-ի համար։ Ձայնագրությունները ներառում են Օռլանդ դե Լասուսի մոտետներով երկու մեսսաները, որտեղ Մարտիրոսյանը ղեկավարում է Համբարձման և Սուրբ Ագնեսի եկեղեցու երգչախումբը (Վաշինգտոն)։ Նա նաև ձայնագրել է երգեհոնային սյուիտների հավաքածու, չեխ կոմպոզիտոր Պետր Էբենի երաժշտությունը և Յոհան Սեբաստիան Բախի, Clavierübung-ի III մասը։ 2008 թվականի աշնանը նա կարիերայում երկրորդ անգամ ձայնագրել է Յոհաննես Բրամսի երգեհոնային ստեղծագործությունները[2]։
Հայկ Մարտիրոսյանը նախկինում եղել է Վաշինգտոնի Ամերիկյան համալսարանի ակադեմիական հարցերով դեկանը և երաժշտության պրոֆեսոր, ինչպես նաև Համբարձման և Սուրբ Ագնեսի եկեղեցու (Վաշինգտոն ԿՇ) երգեհոնահար և խմբավար, որտեղ ղեկավարել է պրոֆեսիոնալ երգչախումբը, որը հայտնի է պատարագային երգացանկի գլուխգործոցների բարդ ու յուրահատուկ մեկնաբանություններով[2]։ 2016 թվականից Մարտիրոսյանը Տամպայի Սուրբ Անդրեաս եպիսկոպոսական եկեղեցու երգեհոնահարն է[4][5]։
Սկավառակագրություն խմբագրել
- Mors et Ressurectio [sic], Chant Requiem and Mass for Easter, Centaur Records CRC 3028
- Brahms, Complete Organ Works, Centaur Records CRC 2996
- Lo in the Time Appointed, A&StA 0601
- Bach, Clavierübung III, Centaur Records CRC 2667
- Choral Works of Orlande de Lassus, Centaur Records CRC 2477
- The Washington Organ Book, Gothic Records CD 49059
- Organ Suites, Centaur Records CRC 2368
- Eben and Langlais Organ Works, Centaur Records CRC 2042
- Mozart, Vespers and Mass, Centaur Records CRC 2074
- Works of Mendelssohn, Schroder, Organophon Records E 90018
- Organ Music of Liszt, Mitra Records, M 16182
- 20th Century English Organ Music, Musical Heritage Society MHS 3265
- English Organ Voluntaries of the 18th Century, Musical Heritage Society, MHS 1854
- Organ Works of Johannes Brahms, Musical Heritage Society, MHS 1751
Գրքեր խմբագրել
- Vox Humana: Essays about the World of the Pipe Organ and Those who Play it, St. Louis: Morningstar Music Publishers, 2017.
- J. Michael Barone and Pipedreams, New York: The American Guild of Organists Monograph Series, No. 1, 2018.
- The Organ on Campus,New York: The American Guild of Organists Monograph Series, No. 2, 2018 (in preparation).
- The Making of a Virtuoso, New York: The American Guild of Organists Monograph Series, No. 3, 2018 (in preparation).
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 SNAC — 2010.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «Haig Mardirosian». www.morningstarmusic.com. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 30-ին.
- ↑ «Stream Haig Mardirosian Sanctus from Requiem Mass by Haig Mardirosian | Listen online for free on SoundCloud». webcache.googleusercontent.com. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 30-ին.
- ↑ «St. Andrew's Episcopal Church. Downtown Tampa, Florida. January 2017» (PDF). 2017, հունվար. էջ 10.
{{cite web}}:|first2=missing|last2=(օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link) - ↑ «ORGAN CONCERT THIS SUNDAY BY DR. HAIG MARDIROSIAN». Palma Ceia Presbyterian Church (ամերիկյան անգլերեն). 2019 թ․ նոյեմբերի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 31-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 31-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հայկ Մարտիրոսյան (երաժիշտ)» հոդվածին։ |