Հալինա Պոսվյատովսկայա

Հալինա Պոսվյատովսկայա (լեհ.՝ Halina Poświatowska, մայիսի 9, 1935(1935-05-09), Չեստոխովա, Սիլեզիայի վոյեվոդություն - հոկտեմբերի 11, 1967(1967-10-11), Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն), լեհ բանաստեղծուհի։

Հալինա Պոսվյատովսկայա լեհ.՝ Halina Poświatowska
Ծննդյան անուն	լեհ.՝ Halina Myga
Ծնվել է	մայիսի 9, 1935(1935-05-09)
Ծննդավայր	Չեստոխովա, Սիլեզիայի վոյեվոդություն
Վախճանվել է	հոկտեմբերի 11, 1967(1967-10-11) (32 տարեկան)
Վախճանի վայր	Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն
Գերեզման	Չեստոխովա
Գրական անուն	used by her
Մասնագիտություն	բանաստեղծուհի և գրող
Լեզու	լեհերեն
Քաղաքացիություն	Լեհաստան
Կրթություն	Սմիթ Քոլեջ
Halina Poświatowska Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

Հալինա Պոսվյատովսկայան (ծննդյան անունը՝ Միգա) ծնվել է 1935 թվականի մայիսի 9-ին Լեհաստանի հոգևոր կենտրոնում՝ Չեստոխովայում։ Սրտի ծանր արատի պատճառով կյանքի մեծ մասն անց է կացրել հիվանդանոցներում և առողջարաններում, որտեղ էլ ծանոթացել է իր ապագա ամուսնու՝ Ադոլֆ Ռիխարդ Պոսվյատովսկու հետ, որը նույնպես ծանր հիվանդ է եղել։ Երիտասարդներն ամուսնացել են 1954 թվականի ապրիլի 20-ին Չեստոխովայում, սակայն երկու տարի անց՝ 21 տարեկանում, Հալինան այրիացել է։ 1958 թվականին Պոսվյատովսկայան ԱՄՆ-ում սրտի բարդ վիրահատություն է տարել։ Լեհաստան վերադառնալուց հետո ավարտել է Կրակովի Յագելոնյան համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետը։ Բանաստեղծուհու կյանքի վերջին տարիները կապված են այս քաղաքի հետ, որտեղ նա դասավանդել է համալսարանում։ 1967 թվականին նրա առողջական վիճակը կտրուկ վատթարացավ, և որոշում կայացվեց ևս մեկ անգամ սրտի վիրահատություն կատարել, որից հետո էլ նոյեմբերի 8-ին նա մահացավ։ Բանաստեղծուհու և նրա ամուսնու շիրիմները գտնվում են Չեստոխովայի Սուրբ Հոգի գերզմանատանը։

Ստեղծագործական ուղի

Թանգարանը նրա ծննդավայրում; (լու. Իվոննա Նովիցկա) Բանաստեղծությունների առաջին շարքով Պոսվյատովսկայան հանդես է եկել «Չեստոխովյան թերթում»։ Նրա պոեզիայի հայտնագործողը համարվում է Տադեուշ Գերիմսկին, որը հետագայում նույն թերթում հրապարակված «Բանաստեղծուհու հրաժեշտը» հոդվածում նշում է, որ դա ինքն արել է ավելի շատ խղճահարությունից ելնելով, քան թե նրա պոեզիան բարձր գնահատելով։ Մեկ տարի անց հրատարակվել է Պոսվյատովսկայայի բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն՝ «Կռապաշտության օրհներգը» (1958), որն էլ դրական արձագանք է ստացել բանաստեղծների և քննադատների շրջանում։ Այնուհետև լույս են տեսել ևս երեք ժողովածուներ՝ «Այս օրը» (1963), «Ներբող ձեռքերով» (1966) և «Եվս մեկ հիշողություն» (1967)։ Բանաստեղծուհու մահից հետո հայտնաբերվել են բազմաթիվ չհրապարակված բանաստեղծություններ։ Հետմահու հրատարակվել է «Պատմվածք ընկերոջ համար» ինքնակենսագրական վեպը։

Պոսվյատովսկու ստեղծագործությունները հիմնականում հյուսված են սիրո և մահվան մոտիվներով։ Գիտակցելով իր խոցելիությունը՝ Պոսվյատովսկան բազմիցս հանդես է եկել անողոք ճակատագրի դեմ։ Նա սաստիկ վշտանում է մարդկային մարմնի անկատարությամբ, բայց միաժամանակ կարողանում է վայելել հեռացող կյանքի ամեն պահը։ Իր ստեղծագործություններում նա շոշափում է կանացիությունը, գրում իր և այլ կանանց մասին, հերոսուհի կանանց մասին։ Հալինա Պոսվյատովսկու պոեզիան ուսմունք է մարդկային բնավորության, սիրո, կարոտի և իր մոտալուտ մահը գիտակցող կնոջ մասին։

Умрёт ли мир немного, Когда я умру? Гляжу: Закутан в лисий воротник, Шагает мир. Никогда не думала, Что я ворсинка в его мехах. Я всегда была здесь, А он — там. Но всё же Приятно подумать, Что мир немного умрёт, Когда я умру. - Халина Посвятовская, перевод с польского Надежды Никитиной

Հիշատակ

Պատկերուհու նկարը Չեստոխովայի իր թանգարանում; (լու. Իվոննա Նովիցկա)

• 1974 թվականից Չեստոխովայում կազմակերպվում է Հալինա Պոսվյատովսկու անվան ամենամյա գրական մրցույթ։
• Չեստոխովայի քաղաքապետարանի մոտ գտնվող Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցու ծառուղում 2007 թվականին նստարանի վրա տեղադրվել է Հալինա Պոսվյատովսկայայի արձանը՝ ոտքերի մոտ կատու։
• Չեստոխովայի Յասնոգորսկի 23 հասցեում գտնվող նրա տանը 2007 թվականի մայիսի 9-ին բացվել է Հալինա Պոսվյատովսկու Պոեզիայի տուն թանգարանը։

Ռուսերեն հրատարակություններ

• (Стихи) Пер. Н.Астафьевой/Современная польская поэзия. М.: Прогресс 1971, с.210-212
• Халина Посвятовская. Стихи. Пер.с польск. и вступл. Н.Астафьевой /Иностранная литература 1972 № 4 с.165-173
• Халина Посвятовская (Стихи) Пер. и предисл. Н.Астафьевой / Весь свет. М.1976 с.129-137
• (Стихи) Пер. Н.Астафьевой/Из современной польской поэзии. Гроховяк. Харасымович. Посвятовская. Гжещак. М.: Прогресс, 1979 с.163-208
• Н.Астафьева, В.Британишский. Польские поэты XX века. Антология. т. II, СПб : Алетейя 2000 с.283-308
• Н.Астафьева Польские поэтессы. Антология СПб : Алетейя 2002 с.430-483

Գրականություն

• Grażyna Borkowska, Nierozważna i nieromantyczna. O Halinie Poświatowskiej [Reckless and Unromantic. On Halina Poświatowska], Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2001, first edition, paperback, pp. 204, ISBN 8308031498.
• Kalina Błażejowska, Uparte serce [A Stubborn Heart], Kraków: Wydawnictwo Znak, 2014, first edition, hardback, 338 pp, ISBN 9788324029952.

Արտաքին հղումներ

• Халина Посвятовска: жизнь, творчество, современность(լեհ.)
• Поэзия Халины Посвятовской (լեհ.)
• Музей Халины Посвятовской (լեհ.)
• Опыт анализа перевода двух стихотворений Халины Посвятовской на русский язык(չաշխատող հղում)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հալինա Պոսվյատովսկայա» հոդվածին։