Սեր

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սեր (այլ կիրառումներ)

Սեր, մարդուն բնորոշ զգացմունք, խորը, անձնուրաց նվիրվածություն այլ մարդու կամ օբյեկտի նկատմամբ։

Միջանձնային հարաբերություններ
Հարաբերության տեսակներ
Ագամիա · Ամուսնություն · Այրիություն · Քաղաքացիական միություն · Ընկերություն (բրոմանս, ռոմանտիկ) · Նշանակալի անձ · Մոնոգամիա · Պեդերաստիա · Բազմահավատարմություն · Բազմահարաբերություն · Բազմակնություն · Ազգակցություն · Ընտանիք · Ծնողներ (Հայր · Մայր) · Չգրանցված ամուսնություն · Սեքսի համար հարաբերություն
Փուլեր
Սիրահետում · Ֆլիրտ · Ժամադրություն · Նշանադրություն · Ամուսնության առաջարկ · Ամուսնություն · Ամուսնալուծություն · Ամուսնական դավաճանություն · Բաժանում
Զգացումներ և զգացմունքներ
Մտերմական կապ · Գրավչություն · Կոմպերսիա · Սիրահարվածություն · Սեր (էրոս, ֆիլիա, ստորգե, ագապե, պլատոնական, անպայմանական, կիրք, սեռականություն) · Սեռական կյանք · Կապվածություն · Խանդ · Ռոմանտիկ հարաբերություններ · Հոբբի ·
Բռնություն հարաբերություններում
Ընտանեկան բռնություն · Մեծերի նկատմամբ · Երեխաների նկատմամբ · Դեռահասների հանդեպ  · կանանց նկատմամբ · Նարցիստիկ ծնող · Իշխանության և վերահսկողության չարաշահում · Բռնություն զենքի գործադրմամբ ·

Սիրահարները համբուրվելիս

Սերը համաշխարհային մշակույթի և արվեստի հիմնարար թեմաներից մեկն է։ Սիրո մասին մտորումները, նրա՝ որպես երևույթի, վերլուծությունը բնորոշ է մարդուն հայտնի հնագույն փիլիսոփայական համակարգերին և գեղարվեստական հուշարձաններին։

Սերը դիտարկվում է նաև որպես փիլիսոփայական կատեգորիա՝ ընտրովի ինտիմ զգացմունքի, սուբյեկտի վերաբերմունքի տեսքով։ Այն համարվում է երջանկության կարևորագույն սուբյեկտիվ ցուցիչ։ Սիրո բարդությունն ու բազմաշերտ բնույթը հանգեցրել է տարբեր լեզուներում, մշակույթներում այդ ֆենոմենի բազմաթիվ մեկնաբանությունների։

Սիրո ձևերի առաջին դասակարգումը գալիս է անտիկ հունա-հռոմեական մշակույթից։ Առանձնացվում էին սիրո չորս տեսակներ.

• «Էրոս» (հին հունարեն՝ έρως) — տարերային զգացմունքային խանդավառ սեր՝ ուղղված սիրո առարկայի նկատմամբ պաշտամունքի.
• «Ֆիլիա» (հին հունարեն՝ φιλία) — ընկերային սեր կամ սեր-մտերմություն ըստ գիտակցված ընտրության.
• «Ստորգե» (հին հունարեն՝ στοργή) — գորովալից ընտանեկան սեր.
• «Ագապե» (հին հունարեն՝ ἀγάπη) — զոհական սեր

Գրականություն

• Ребер, Артур С. Большой толковый психологический словарь = The Penguin Dictionary of Psychology: Second Edition. — 2-е издание. — М: Вече, АСТ, 2001. — Т. 1-2. — 1152 с. — 8000 экз. — ISBN 5-17-009151-6, ISBN 5-17-009148-6, ISBN 5-17-008900-7, ISBN 5-7838-0606-4, ISBN 5-7838-0605-6
• Болонь Жан-Клод История любовных побед от античности до наших дней. М., Текст, 2010. ISBN 5-7516-0803-3
• Вышеславцев Б. П. Этика преображенного Эроса. Проблемы Закона и Благодати. — М.: Республика. — 1994. — 368 с.
• Дроздов. В. Мистическая любовь в иранском суфизме Archived 2014-07-22 at the Wayback Machine. // Востоковедение: Филологические исследования Вып. 26: Сб. статей. — СПб.: 2005. — С. 129—138
• Ильин Е. П. Эмоции и чувства. — СПб: Питер, 2001. — 752 с. ISBN 5-318-00236-6
• Иванченко Г. В. Логос любви. — М.: Смысл, 2007. — ISBN 978-5-89357-236-0
• Карпов М. М. Что такое любовь? Очерк. — Ростов н/Д. 2005. — 76 с.
• Слободяник А. П. Любовь, определение Archived 2009-05-21 at the Wayback Machine. // Психотерапия, внушение, гипноз. Киев: Здоров’я, 1977. — С. 345—346
• Чавдарова Д. Метафора «любовь — пища» в русской литературе XIX века Archived 2014-07-02 at the Wayback Machine. // Алфавит: Строение повествовательного текста. Синтагматика. Парадигматика. — Смоленск: СГПУ, 2004. — С. 222—230
• Fromm, Erich. The Art of loving. An Enquiry into the Nature of Love. — N.Y.: Harper & Row, 1956.
• Карпов М. М. Что такое любовь? Очерк. — Ростов н/Д. 2005. — 76 с.
• Орлов А. Б. Демистификация любви // Консультативная психология и психотерапия. — М.: МГППУ, 2004. — № 2. — С. 26–37. — ISSN 2311-9446. —

Արտաքին հղումներ

• Աշխարհին սեր է պետք