Սեր

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սեր (այլ կիրառումներ)

Սեր, մարդուն բնորոշ զգացմունք, խորը, անձնուրաց նվիրվածություն այլ մարդու կամ օբյեկտի նկատմամբ^[1]^[2]։

Սերը համաշխարհային մշակույթի և արվեստի հիմնարար թեմաներից մեկն է։ Սիրո մասին մտորումները, նրա՝ որպես երևույթի, վերլուծությունը բնորոշ է մարդուն հայտնի հնագույն փիլիսոփայական համակարգերին և գեղարվեստական հուշարձաններին։

Սերը դիտարկվում է նաև որպես փիլիսոփայական կատեգորիա՝ ընտրովի ինտիմ զգացմունքի, սուբյեկտի վերաբերմունքի տեսքով^[3]։ Այն համարվում է երջանկության կարևորագույն սուբյեկտիվ ցուցիչ^[4]։ Սիրո բարդությունն ու բազմաշերտ բնույթը հանգեցրել է տարբեր լեզուներում, մշակույթներում այդ ֆենոմենի բազմաթիվ մեկնաբանությունների

Սիրո ձևերի առաջին դասակարգումը գալիս է անտիկ հունա-հռոմեական մշակույթից։ Առանձնացվում էին սիրո չորս տեսակներ.

«Էրոս» (հին հունարեն՝ έρως) — տարերային զգացմունքային խանդավառ սեր՝ ուղղված սիրո առարկայի նկատմամբ պաշտամունքի.
«Ֆիլիա» (հին հունարեն՝ φιλία) — ընկերային սեր կամ սեր-մտերմություն ըստ գիտակցված ընտրության.
«Ստորգե» (հին հունարեն՝ στοργή) — գորովալից ընտանեկան սեր.
«Ագապե» (հին հունարեն՝ ἀγάπη) — զոհական սեր

Ծանոթագրություններ

↑ Definition of Love Արխիվացված 2019-05-10 Wayback Machine - Օքսֆորդի անգլերեն բառարան
↑ Love // Merriam-Webster Dictionary
↑ Любовь // Новейший философский словарь: 3-е изд., исправл. / под ред. А. А. Грицанова. — Мн.: Книжный Дом. 2003. — 1280 с. — (Мир энциклопедий). ISBN 985-428-636-3.
↑ «Философская антропология эволюции образов пола и любви в отечественной культуре последних столетий». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 5-ին.

Գրականություն

Ребер, Артур С. Большой толковый психологический словарь = The Penguin Dictionary of Psychology: Second Edition. — 2-е издание. — М: Вече, АСТ, 2001. — Т. 1-2. — 1152 с. — 8000 экз. — ISBN 5-17-009151-6, ISBN 5-17-009148-6, ISBN 5-17-008900-7, ISBN 5-7838-0606-4, ISBN 5-7838-0605-6
Болонь Жан-Клод История любовных побед от античности до наших дней. М., Текст, 2010. ISBN 5-7516-0803-3
Вышеславцев Б. П. Этика преображенного Эроса. Проблемы Закона и Благодати. — М.: Республика. — 1994. — 368 с.
Дроздов. В. Мистическая любовь в иранском суфизме Արխիվացված 2014-07-22 Wayback Machine // Востоковедение: Филологические исследования Вып. 26: Сб. статей. — СПб.: 2005. — С. 129—138
Ильин Е. П. Эмоции и чувства. — СПб: Питер, 2001. — 752 с. ISBN 5-318-00236-6
Иванченко Г. В. Логос любви. — М.: Смысл, 2007. — ISBN 978-5-89357-236-0
Карпов М. М. Что такое любовь? Очерк. — Ростов н/Д. 2005. — 76 с.
Слободяник А. П. Любовь, определение Արխիվացված 2009-05-21 Wayback Machine // Психотерапия, внушение, гипноз. Киев: Здоров’я, 1977. — С. 345—346
Чавдарова Д. Метафора «любовь — пища» в русской литературе XIX века Արխիվացված 2014-07-02 Wayback Machine // Алфавит: Строение повествовательного текста. Синтагматика. Парадигматика. — Смоленск: СГПУ, 2004. — С. 222—230
Fromm, Erich. The Art of loving. An Enquiry into the Nature of Love. — N.Y.: Harper & Row, 1956.
Карпов М. М. Что такое любовь? Очерк. — Ростов н/Д. 2005. — 76 с.
Орлов А. Б. Демистификация любви // Консультативная психология и психотерапия. — М.: МГППУ, 2004. — № 2. — С. 26–37. — ISSN 2311-9446. — doi:10.17759/cpp Архивировано из первоисточника 17 հունիսի 2022.