Կուլիս Ալեպիս (հուն․՝ Κούλης Αλέπης, սեպտեմբեր 1903, Արեոպոլիս, Municipality of East Mani, Laconia Regional Unit, Պելոպոնես - օգոստոսի 13, 1986(1986-08-13)), հույն բանաստեղծ, թարգմանիչ, նկարիչ։

Կուլիս Ալեպիս
հուն․՝ Κούλης Αλέπης
Կուլիս Ալեպիս.jpg
Ծննդյան անունհուն․՝ Κυριάκος Αλέπης
Ծնվել էսեպտեմբեր 1903
ԾննդավայրԱրեոպոլիս, Municipality of East Mani, Laconia Regional Unit, Պելոպոնես
Վախճանվել էօգոստոսի 13, 1986(1986-08-13) (82 տարեկան)
Մասնագիտությունբանաստեղծ
ՔաղաքացիությունFlag of Greece.svg Հունաստան
ԿրթությունԱթենքի համալսարան

ԿենսագրությունԽմբագրել

Կուլիս Ալեպիսը ծնվել է Արեոպոլիսում, կապալառու և քանդակագործ Թեոդորոսի[1] և Ֆիոնեի ընտանիքում։ Նա եղել է 12 երեխաներից վեցերորդը[2]։ Ավարտել է Աթենքի համալսարանը, որտեղ ուսանել է գրականություն և իրավունք[3]։ Այնուհետև որպես ծառայող ընդունվել է Հունաստանի ֆինանսների նախարարություն, որտեղ աշխատել է 10 տարի։ 1960 թվականին անցել է թոշակի։

1983 թվականին տեղափոխվել է ծերանոց, որտեղ էլ մահացել է երեք տարի անց` 1986 թվականի օգոստոսի 13-ին[4]։

Կուլիս Ալեպիսը եղել է Հունարենի ազգային ընկերության հիմնադիրներից մեկը և տնօրենը[5]։ Տիրապետել է հունարենին, իտալերենին, ֆրանսերենին, գերմաներենին և հայերենին[2]։

ՍտեղծագործություններԽմբագրել

Առաջին անգամ տպագրվել է 1924 թվականին, երբ լույս տեսավ նրա առաջին բանաստեղծությունը[2]։ 1926 թվականի հունիսի 15-ին նրա ստեղծագործությունը բանաստեղծ, գրաքննադատ Կոստիս Պալամասի դրական մեկնաբանություններով ներկայացվեց «Ελεύθερον Βήμα» թերթում։

Բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն՝ «Մենավոր պտույտներ», լույս է տեսել 1931 թվականին։ 1933 թվականին հրատարակել է Եվրիպիդեսի «Մեդեա» ողբերգության թարգմանությունը հին հունարենից։ Բանաստեղծությունների երկրորդ ժողովածուն («Ի խորոց», 1937) ինքնատիպ է՝ հագեցված մելամաղձիկ տրամադրություններով։

Ալեպիսը կատարել է թարգմանություններ ֆրանսերենից, գերմաներենից և իտալերենից։ Թարգմանել է հայ բանաստեղծների (Պետրոս Դուրյան, Մատթեոս Զարիֆյան, Ռափայել Պատկանյան, Հովհաննես Թումանյան, Ավետիք Իսահակյան, Վահան Տերյան և ուրիշներ) ընտիր գործերը։ 1938 թվականին կազմել և հրատարակել է «Հայկական մուսա» ժողովածուն։

Գնահատականներ, քննադատությունԽմբագրել

Ալեպիսի բանաստեղծական և թարգմանչական գործունեությունը դրական է գնահատվել այնպիսի անձանց կողմից, ինչպիսիք են Կոստիս Պալամասը, Լամպրոս Պորֆիրասը, Սոտերես Սկիպեսը, Միլտիադես Մալակասեսը, Ի. Պանայատոպուլոսը[6], Կոստաս Ասեմակոպուլոսը[4], Պանայոտիս Կանելոպուլոսը[2] և այլք։

1939 թվականին արժանացել է Աթենքի հայկական համայնքի մրցանակին[2]։

ՆկարչությունԽմբագրել

Թոշակի անցնելուց հետո Ալեպիսը սկսել է նկարել։ Նկարչությամբ որոշ ժամանակ նա զբաղվել է դեռևս պատանեկության տարիներին[6]։ Իրենից հետո Ալեպիսը թողել է ավելի քան 40 գեղանկարչական աշխատանք[2]։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. Νικολάου Γ. Φραγκινέα, Λακωνική γη, Δίφρος, Αθήνα 1971, σ. 257.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Οβαννές Γαζαριάν, Αρμενικά, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2013 τεύχος 79.
  3. Βιογραφία στον ιστότοπο mani.org, ανάκτηση 23-5-2015.
  4. 4,0 4,1 Κώστας Ασημακόπουλος, "Κούλης Αλέπης", Νέα Εστία, τ. 1421, σελ. 1227.
  5. Νικολάου Γ. Φραγκινέα, 1971, σ. 258 - 259.
  6. 6,0 6,1 Νικολάου Γ. Φραγκινέα, Λακωνική γη, Δίφρος, Αθήνα 1971, σ. 259.

ԳրականությունԽմբագրել

  • "Λακωνικά", Διμηνιαία επιθεώρηση του Συνδέσμου Λακεδαιμονίων Αττικής, Έτος Ε’, Τ.30 Νοέμβριος – Δεκέμβριος 1968.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 152