Կոկորդիլոս Գենա (մուլտֆիլմ)

«Կոկորդիլոս Գենա» (ռուս.՝ Крокодил Гена), 1969 թվականի «Սոյուզմուլտֆիլմ» կինոստուդիայի կողմից թողարկված, Ռոման Կաչանովի տիկնիկային մուլտֆիլմ է։ Այս ֆիլմում առաջին անգամ հայտնվել են հայտնի մուլտիպլիկացիոն պատկերներ՝ կոկորդիլոս Գենան, Չեբուրաշկա և Շապոկլյակը։ Ֆիլմը նկարահանվել է Էդուարդ Ուսպենսկու «Կոկորդիլոս Գենան և նրա ընկերները» գրքի հիման վրա։ Ֆիլմի թողարկումից հետո մինչ օրս արտադրվում են հերոսների մասին տիկնիկներ, բացիկներ, նամականիշեր, հուշանվերներ, ինչպես նաև ֆիլմի հերոսների մասին գրել են կատակներ։ Ֆիլմի հերոսները դարձան ռուսական մշակույթի զանգվածային մաս։ Ֆիլմը իրեն համարում է մշակույթ[1][2]։

Կոկորդիլոս Գենա
Крокодил Гена
ՏեսակՏիկնիկային մուլտֆիլմ
Ժանրմանկական ֆիլմ
ԿերպարներԿոկորդիլոս Գենա, Շապոկլյակ և Չեբուրաշկա
ՌեժիսորՌոման Կաչանով
ՍցենարիստԷդուարդ Ուսպենսկի և Ռոման Կաչանով
ՀնչյունավորումՎասիլի Լիվանով, Կլարա Ռումյանովա, Վլադիմիր Ռաուտբարտ և Վլադիմիր Կենիգսոն
ԵրաժշտությունՄիխայիլ Զիվ
ՕպերատորԻոսիֆ Գոլոմբ
Երկիր ԽՍՀՄ
Լեզուռուսերեն
ԸնկերությունՍոյուզմուլտֆիլմ
Տևողություն19,4 րոպե
ՍիկվելՉեբուրաշկա
Թվական1969

Սյուժե խմբագրել

Կոկորդիլոս Գենան աշխատում է կենդանաբանական այգում, որպես կոկորդիլոս։ Ամեն օր՝ երեկոյան, նա վերադառնում է տուն՝ իրենց լքված բնակարան։ Վերջապես նա հոգնում է խաղալ շախմատ ինքն իր հետ, և Գենան որոշում է գտնել իր ընկերներին։ Ամբողջ քաղաքում փակցված հայտարարություններին արձագանք էին տալիս մարդիկ և կենդանիները։ Առաջինը գալիս է Գալյայի աղջիկը թափառական շան հետ, իսկ նրանից հետո՝ Չեբուրաշկան։ Սակայն ոչ բոլորն էին ընկերասեր։ Շապոկլյակ անունով մի ծեր կին, որը հայտնի է ամբողջ քաղաքին, իր խուլիգանական արարքների համար ցանկանում է խաբել իր ընկերներին։ Այնուհանդերձ, նա զղջում է և բոլորին գրավոր կերպով հայտարարում։

Դերերը հնչյունավորել են խմբագրել

  • Վասիլի Լիվանով՝ Կոկորդիլոս Գենա (կենդանաբանական այգու պահակ)
  • Կլարա Ռումյանովա՝ Չեբուրաշկա (կատվիկ)
  • Վլադիմիր Ռաուտբարտ՝ Շապոկլյակ
  • Վլադիմիր Կենիգսոն՝ Վաճառող
  • Թամարա Դմիտրիևա՝ Գալյայի աղջիկը

Նկարահանող խումբ խմբագրել

  • Սցենարի հեղինակներ՝ Էդուարդ Ուսպենսկի, Ռոման Կաչանով
  • Կինոռեժիսոր՝ Ռոման Կաչանով
  • Նկարիչ-բեմադրող՝ Լեոնիդ Շվարցման
  • Օպերատոր՝Իոսիֆ Գոլոմբ
  • Կոմպոզիտոր՝ Միխայիլ Զիվ
  • Հնչյունային օպերատոր՝ Գեորգի Մարտինյուկ
  • Տիկնիկներ և դեկորացիա՝ Սեմյոն Էտլիս, Մարինա Չեսնոկովա, Պավել Լեսին, Գենադի Լյուտինսկի, Սվետլանա Զնամենսկայա, Օլեգ Մասաինով, Վալենտին Լադիգին, Վ. Կալաշնիկով, Ե. Դարիկովիչ
  • Մոնտաժող՝ Լիդիյա Կյակշտ

Երգեր խմբագրել

Մուլտֆիլմում հնչում է Միխայիլ Զիվի «Շապոկլակի երգը», որի խոսքերը գրել է Էդուարդ Ուսպենսկին, կատարում է Վլադիմիր Ռաուտբարտը։

Ով օգնում է մարդկանց, ժամանակ է ծախսում իզուր։
Լավ գործերը փառավորվել չեն կարող։
Դրա համար բոլորիդ խորհուրդ եմ տալիս
Ամեն ինչ արեք այնպես,
Ինչպես անում է ծեր կին Շապոկլյակը։

Այլ մուլտֆիլմեր խմբագրել

  • 1971 թվական՝ «Չեբուրաշկա»
  • 1974 թվական՝ «Շապոկլյակ»
  • 1983 թվական՝ «Չեբուրաշկան գնում է դպրոց»

Փաստեր խմբագրել

  • 1966 թվականին Ռոման Կաչանովի «Կորած թոռնուհին» մուլտֆիլմում հայտնվել են կենդանաբանական այգու երկու այցելու (թոշակառուն՝ իր թոռնիկի հետ)՝ մրգերի և բանջարեղենի խանութից (սպիտակ վերնաշապիկով և սև բերետով)։
  • Տոբիկ շունը իր կերպարով հիշեցնում է Ռոմանա Կաչանովի 1967 թվականին թողարկված «Ձեռնոցը» մուլտֆիլմի շանը։
  • 1988 թվականին ազատ է արձակվել այս մուլտֆիլմին նվիրված մի շարք փոստային նամականիշեր։ Նամականիշերի անվանական արժեքը եղել է 1, 3, 4, 5, 10 կոպեկ։ Առարկաների վրա պատկերել են մուլտֆիլմի տեսարաններից մեկը։ Նամականիշերը տպագրվել են օֆսեթ տպագրությամբ և չափվել են 52 х 37 միլիմետրով[3]։
  • Այս մուլտֆիլմի կերպարները թվագրված են 1995 թվականի մարտ ամսվա «Մուլտ-օրացույց» էջում, որը հրատարակվել է 1994 թվականին «Սամովար» հրատարակչական ընկերության կողմից։
  • 2000-ական թվականների սկզբին ձայնասկավառակների վրա թողարկվել են Կոկորդիլոս Գենան և Չեբուրաշկան մուլտֆիլմերը։
  • 2010 թվականի մայիսին Ճապոնիայում ներկայացվել է Կոկորդիլոս Գենան մուլտֆիլմը[4][5]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Сергей Кузнецов — № 1, январь (2004). «Zoo, или Фильмы не о любви» (ռուսերեն). Искусство кино. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 26-ին. «Из всех детских книг и мультфильмов, созданных в советские годы, цикл о Чебурашке и Крокодиле Гене — один из самых популярных. Поставленные режиссёром Романом Качановым по мотивам книги Эдуарда Успенского и нарисованные знаменитым Леонидом Шварцманом, четыре мультфильма — «Крокодил Гена» (1969), «Чебурашка» (1971), «Шапокляк» (1974) и «Чебурашка идёт в школу» (1983) — стали абсолютной классикой. В отличие от Буратино, бывшего переделкой Пиноккио, и от героев «Ну, погоди!», близких Тому и Джерри, «маладой Кракодил», который хотел завести себе друзей, и неизвестный науке зверь были абсолютно оригинальны. Это одна из причин, объясняющая их небывалый культовый статус.»
  2. Андрей Краснящих — № 2, февраль (2005). «Играем в кино. Персонажи культового кино в детских играх и анекдотах» (ռուսերեն). Искусство кино. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 28-ին. «<…> Чебурашка с крокодилом Геной и Шапокляк <…> Вы же не думаете, что они пришли в анекдоты со страниц книг, правда? Конечно, анекдоты с участием книжных персонажей появились в стране поголовной грамотности, но чтение — труд, а кино — отдых. К тому же один читает одну книгу, другой — другую, а фильм по телевизору смотрят все. В общем, путь был таким: книга — кино — телевидение — фольклор.»
  3. «Детская литература».
  4. «В Японии представлена новая версия мультфильма о приключениях Чебурашки и его друзей». Эхо Москвы. 19.05.2010. Վերցված է 19-05-2010-ին.
  5. «На фестивале японского кино покажут обновлённого «Чебурашку»». РИА «Новости». 13 ноября 2010.

Արտաքին հղումներ խմբագրել