Կոզմա Տերենտևիչ Սոլդատյոնկով (ռուս.՝ Козьма Терентьевич Солдатёнков; հոկտեմբերի 10 (22), 1818, Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 19 (հունիսի 1), 1901, Kuntsevo District և Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1]), ռուս արդյունաբերական մագնատ, բարերար, կոլեկցիոներ և անվանի հրատարակիչ[2]։

Կոզմա Սոլդատյոնկով
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 10 (22), 1818
ԾննդավայրՄոսկվա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էմայիսի 19 (հունիսի 1), 1901 (82 տարեկան)
Մահվան վայրKuntsevo District կամ Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[1]
ԳերեզմանՌոգոժսկոյե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտությունարվեստի կոլեկցիոներ, գործարար, հրատարակիչ և ձեռնարկատեր
Ծնողներհայր՝ Terenty Soldatenkov?

1865 թվականին Սոլդատյոնկովը հիմնադրել է հրատարակչատունը, որի նշանավոր հրապարակումների թվում էին Վիսարիոն Բելինսկու և Կոստանտին Կավելինի ամբողջական գործերը, Ալեքսանդր Աֆանսևի «Ռուսական հեքիաթներ»-ը, Գեորգ Վեբերի կատարած «Allgemeine Weltgeschichte»-ի թարգմանությունը, Ջեյմս Բրայսի «Ամերիկայան համագործակցությունը», Էդվարդ Գիբբոնի «Հռոմեական կայսրության անկման պատմությունը», Ֆրեդերիկ Հորնի «Սկանդինավյան գրականության պատմությունը» (թարգմանված Կոնստանտին Բալմոնտի կողմից), Ջոն Ռիչարդ Գրինի «Անգլիայի ժողովրդի կարճ պատմություն» և Թեոդոր Մոմզենի «Հռոմի պատմություն» թարգմանությունները, ինչպես նաև «Տնտեսագետի գրադարանի» 11 համարներ (խմբագրված Միտրոֆան Շչեպկինի կողմից), որտեղ ներկայացված են Ադամ Սմիթի, Դավիթ Ռիկարդոյի, Ջեյմս Միլլի և այլոց գրքերը[3]։

Հավատարիմ հավատացյալ լինելով՝ օժանդակել է Մոսկվայի Բելեկրինիտսկայա հիերարխիային ու ֆինանսավորել դրա առաջնորդ եպիսկոպոս Պաֆնուտիի այցը Լոնդոն, որտեղ նա բանակցություններ է ունեցել Ալեքսանդր Գերցենի, Նիկոլայ Օգարյովի և Վասիլի Կելսիևի հետ[2]։

Սոլդատյոնկովը իր գրադարանը (8 հազար գիրք և 15 հազար ամսագիր) և արվեստի հավաքածուն (258 նկար, ներառյալ Կառլ Բրյուլովի, Ալեքսանդր Իվանովի, Վասիլի Պերովի և Պավել Ֆեդոտովի նկարները, ինչպես նաև 17 քանդակ) կտակել է Ռումյանցևի թանգարանին։ 1924 թվականից հետո դրանք բաժանվել են Տրետյակովյան պատկերասրահի և Ռուսական պետական թանգարանի միջև։ Սոլդատյոնկովի կապիտալի մի մասը (2 միլիոն ռուբլի) իր կտակի համաձայն անցել է աղքատների համար հիվանդանոցի կառուցմանը, որը հետագայում հայտնի է դարձել որպես Բոտկինի կլինիկա[4][5]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  2. 2,0 2,1 Солдатёнков, Кузьма Терентьевич at Moscow. The Encyclopedian Dictionary // Москва. Энциклопедический справочник. — М.: Большая Российская Энциклопедия. 1992.
  3. Soloveyeva, A. The Moscow Mecenate. Boss magazine, 2009, No. 7
  4. Больница имени Боткина в Москве Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine. The Botkin Clinic site
  5. Солдатенковская больница. The Soldatyonkov Clinic. Russkoye Slovo / Русское Слово. — 1908. — 9 июля