Կարպ Խաչվանքյան

Կարպ Խաչվանքյան
Ծնվել է	հունվարի 23, 1923
Ծննդավայր	Ախալցխա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	նոյեմբերի 29, 1998 (75 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայաստան
Գերեզման	Երևան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Հայաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	դերասան և ռեժիսոր
Աշխատավայր	Հակոբ Պարոնյանի անվան պետական երաժշտական կոմեդիայի թատրոն
Ժանրեր	կատակերգություն և դրամա
Պարգևներ և մրցանակներ	; և

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խաչվանքյան (այլ կիրառումներ)

Կարպ Մկրտչի Խաչվանքյան (հունվարի 23, 1923(1923-01-23)^[1]^[2], Ախալցխա, Ռուսական կայսրություն^[1]^[2] - նոյեմբերի 29, 1998(1998-11-29)^[2], Երևան, Հայաստան^[2]), հայ դերասան, ռեժիսոր, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1957)։ Հատկապես հայտնի է կատակերգական ժանրում իր խաղացած դերերով։ XX դարի 2-րդ կեսի հայ բեմի ամենաճանաչված կատակերգակներից է։ Բեմական հմայքի, շեշտված անհատականության, ռիթմի, հումորի, երաժշտության նուրբ զգացողության շնորհիվ նույն հաջողությամբ կերտել է և´ կատակերգական, և´ երաժշտական կերպարներ։

Կենսագրություն

Կարպ (իսկական անունը՝ Կարապետ) Խաչվանքյանը ծնվել է 1923 թվականի հունվարի 23-ին։ 1928 թվականին նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Թիֆլիս։ 1941-1944 թվականներին սովորել է Թբիլիսիի կինոստուդիային կից դերասանական դպրոցում^[3]։ 1944-1998 թվականներին աշխատել է Երևանի երաժշտական կոմեդիայի թատրոնում^[4]։ 1984-1988 թվականներին Խաչվանքյանը նաև թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարն էր։ Հայտնի դերերից են Ալդեմարո (Լոպե դե Վեգայի «Պարերի ուսուցիչը»), Նիկո (Հ. Պարոնյանի և Ա. Այվազյանի «Ատամնաբույժն արևելյան»), Պետրուչիո (Շեքսպիրի «Կամակոր կնոջ սանձահարումը»), Տոնիո և Զանետտո (Գոլդոնիի «Վենետիկյան երկվորյակներ»)։ Խաչվանքյանի բեմադրությունները՝ Ֆ. Լոուի «Իմ չքնաղ լեդի», Ի. Կալմանի «Սիլվա», Ա. Այվազյանի «Սեր աստղերի տակ» և այլն, առանձնանում են երաժշտության, պարի և խոսքի միաձուլությամբ։

Խաչվանքյանը երաժշտական կոմեդիայի թատրոնում բեմադրել է Արտեմի Այվազյանի «Սեր աստղերի տակ», Էլդար Ռյազանովի և Էմիլ Բրագինսկու «Բաղնիքդ անուշ» ու այլ կատակերգություններ։ Նկարահանվել է նաև կինոյում՝ «Արարատյան դաշտի աղջիկը», 1949 թվականին, «Պատվի համար», 1956 թվականին, «Ճանապարհ դեպի կրկես», 1963 թվականին, «Ատամնաբույժն արևելյան», 1981 թվականին։ 1998 թվականին պարգևատրվել է ՀՀ Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանով։

Կարպ Խաչվանքյանը մահացել է 1998 թվականի նոյեմբերի 29-ին^[5]։

Դերերը

Կարպ Խաչվանքյանին նվիրված հուշատախտակ Հակոբ Պարոնյանի անվան պետական երաժշտական կոմեդիայի թատրոնի շենքի պատին

Բոնի՝ «Սիլվա»
Վալի՝ «Աշուղ Մուրադ»
Գուրգեն - «Աղբյուրի մոտ»
Տոնինո, Ձունիետո ՝ «Վենետիկյան երկվորյակներ »
Լյոնյա Գլազկին՝ «Մի քաղաք կա Վոլգայի վրա»
Դիոգինես՝ «Եվայլն կամ Նոր Դիոգինես »
Նիկո՝ «Ատամնաբույժն արևելյան»
Ալդեմարո՝ «Պարերի ուսուցիչը»
Խանդիկյան՝ «Խանդից պատուհաս»
Միշա՝ «Սիրո հովիտ»
Սկապեն՝ «Սկապենի արարքները»
Սիրական՝ «Սոֆիկի սխալը»
Մանուչա՝ «Ծղնեթցի Մայա»
Ղարա՝ «Կապկազ թամաշա»
Պետրուչիո՝ «Անսանձ կնոջ սանձահարումը»
Թոդորոս՝ «Պահանջվում է ստախոս»
Հիգենս՝ «Իմ չքնաղ լեդի»
Սոկրատ՝ «Սեր աստղերի տակ»
Կնյազ՝ «Տաքսի, տաքսի»
Ջուլիկյան՝ «Ախ, ներվեր, ներվեր»
Վարուժան՝ «Ծաղիկների աշխարհ»
Կիկիլիո՝ «Երկու օրիորդ»
Պետիկ՝ «Երազիկ»
Մեքի՝ «Երեք գռոշանոց օպերա»
Բապս՝ «Չառլեի մորաքույրը»

Ֆիլմագրություն

1983 - Տաքսի-տաքսի (ֆիլմ-բեմադրություն) - Կնյազ
1981 - Ատամնաբույժն արևելյան - Նիկո
1963 - Ճանապարհ դեպի կրկես - Աշոտ
1956 - Պատվի համար - Սուրեն Էլիզբարով
1949 - Արարատյան դաշտի աղջիկը - Գրիգոր

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
↑ «1923 թ. ծնվել է հայ դերասան և ռեժիսոր Կարպ Խաչվանքյանը». nt.am. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 23-ին.
↑ ««Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթ. Կարպի ներկայացումներին մարդիկ... «ուշագնաց» էին լինում». armenpress.am. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 23-ին.
↑ https://tert.nla.am/archive/NLA%20TERT/Azg91/1998/223.pdf ԱԶԳ օրաթերթ, «Վախճանվեց ծիծաղի արքան»

Արտաքին հղումներ

Կարպ Խաչվանքյանը դասարանում Արխիվացված 2020-03-28 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարպ Խաչվանքյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 28)։

[_64f5a1586f195210-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.

[_3a73b1f86be9051a-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.

[3] «1923 թ. ծնվել է հայ դերասան և ռեժիսոր Կարպ Խաչվանքյանը». nt.am. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 23-ին.

[4] ««Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթ. Կարպի ներկայացումներին մարդիկ... «ուշագնաց» էին լինում». armenpress.am. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 23-ին.

[5] ttps://tert.nla.am/archive/NLA%20TERT/Azg91/1998/223.pdf ԱԶԳ օրաթերթ, «Վախճանվեց ծիծաղի արքան»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Կարպ Խաչվանքյան

Ծնվել է	հունվարի 23, 1923(1923-01-23)^[1]^[2]
Ծննդավայր	Ախալցխա, Ռուսական կայսրություն^[1]^[2]
Մահացել է	նոյեմբերի 29, 1998(1998-11-29)^[2] (75 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայաստան^[2]
Գերեզման	Երևան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Հայաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	դերասան և ռեժիսոր
Աշխատավայր	Հակոբ Պարոնյանի անվան պետական երաժշտական կոմեդիայի թատրոն^[1]
Ժանրեր	կատակերգություն և դրամա
Պարգևներ և մրցանակներ	և ^[1]