Կանանց համաշխարհային գործադուլ

Կանանց համաշխարհային գործադուլ, շարժում է, որ ձգտում է արժևորել բոլոր կանանց աշխատանքը և աշխարհի բոլոր կանանց կյանքը։ Շատ երկրներ (ներառյալ Գայանա, Հաիթի, Միացյալ Նահանգներ, Մեծ Բրիտանիա, Հնդկաստան, Իտալիա[1], Պերուն, Լյուքսեմբուրգը և Իռլանդիան) ակտիվորեն մասնակցում են այս արշավին՝ նպատակ ունենալով արդարություն հաստատել կանանց համար աշխատանքային գործունեության մեջ իրենց չճանաչված ներդրման համար։

Կանանց համաշխարհային գործադուլ
Women's strike Խմբագրել Wikidata

Պատմություն

խմբագրել
 
2017 թվականի մարտի 8-ին Թուրինում (Իտալիա) գործադուլի հետ կապված ցույցի պաստառ:

Կանայք և աղջիկները տնային տնտեսությունների մեծ մասում կատարում են աշխատանքի գրեթե երկու երրորդը։ Այն ներառում է այնպիսի ֆիզիկական աշխատանք, ինչպիսիք են սպասքը լվանալը, սպիտակեղենը լվանալը, փոշեկուլը և այլն, ինչպես նաև հուզական աշխատանք, ինչպիսիք են շնորհավորական բացիկներ ուղարկելը, ընտանեկան արձակուրդ կազմակերպելը, արձակուրդներին նախապատրաստվելը և այլն։ Այս տնային աշխատանքների մեծ մասը, որ երբեմն կոչվում է երկրորդ հերթափոխով աշխատանք, մնում է չվճարված։ Այն նաև հաշվի չի առնվում համախառն ազգային արտադրանքի կամ երկրի համախառն ներքին արդյունքի մեջ, չնայած կանանց չվճարվող աշխատանքը գնահատվում է գրեթե 11 տրիլիոն դոլար։ Այս քարոզարշավի մասնակից շատ կանայք պնդում են, որ այս խնդրի զգալի մասը կապված է ռազմարդյունաբերական համալիրի հետ։ Ամբողջ աշխարհում ռազմական կարիքների համար տարեկան ծախսվում է ավելի քան 1 տրիլիոն դոլար, և այդ ծախսերի զգալի մասը բաժին է ընկնում Միացյալ Նահանգներին։ Եթե այդ գումարի 10% - ը վերադարձվեր հասարակությանը, ապա այն կարող էր օգտագործվել կյանքի համար անհրաժեշտ պարագաներ ապահովելու համար՝ ջրամատակարարում, հիմնական առողջապահական ծառայություններ, սանիտարական ծառայություններ, սննդի ծրագրեր, գրագիտության բարձրացում, նվազագույն աշխատավարձ։  1972 թվականին Սելմա Ջեյմսի կողմից սկսված տնային աշխատանքի վարձատրություն միջազգային արշավի արդյունքն է Կանանց համաշխարհային գործադուլը, որ նպատակ ունի ճանաչել և վճարել երեխաների խնամքի բոլոր աշխատանքները, ինչպես նաև փոխհատուցել հասարակության ռազմական ծախսերը[2][3]։

Նպատակներ

խմբագրել

Կանանց համաշխարհային գործադուլ՝ գլոբալ արշավի նպատակներն են՝

  • Ցանկացած տեսակի, փողի կամ այլ ռեսուրսների երեխաների խնամքի համար վարձատրություն։
  • Սոցիալական ապահովության ներդրումների ավելացում, ռազմական ծախսերի հնարավոր կրճատում։
  • Աշխատավարձի հավասարություն կանանց և տղամարդկանց համար ամբողջ աշխարհում։
  • Մայրության և կրծքով կերակրման հետ կապված գումար, արտոնություններ և ընդմիջումներ։
  • Երրորդ աշխարհի երկրների պարտքերի վերացում։
  • Բարելավել մաքուր ջրի հասանելիությունը, արժանապատիվ բնակարանները, առողջապահությունը, հասարակական տրանսպորտը և գրագիտության բարձրացումը։
  • Տեխնոլոգիայի օգտագործման շնորհիվ աշխատանքային օրվա կրճատում։
  • Պաշտպանություն ցանկացած տեսակի բռնությունից և հետապնդումից և, անհրաժեշտության դեպքում, ապաստանի տրամադրում։
  • Տեղաշարժման ազատություն[4]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. "8 marzo, sarà sciopero 'globale': donne in marcia in 40 Paesi del mondo", article by Maria Novella Deluca on the 8-3-2107 issue of La Repubblica, see www.repubblica.it
  2. 100 Women: Should mothers get living wage?, 23 October 2013 article on www.bbc.co.uk
  3. "Stop the world and change it: the global women's strike", The Guardian, 7 March 2000.
  4. The No-nonsense Guide to Women's Rights, p. 127; Nikki van der Gaag, Verso, 2004.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել

Օրինակներ ամբողջ աշխարհում

խմբագրել