Խաչարձան
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խաչարձան (այլ կիրառումներ)
Խաչարձան, գյուղ Հայաստանի Տավուշի մարզի Իջևանի տարածաշրջանում, մարզկենտրոն Իջևանից մոտ 18 կմ հարավ-արևմուտք, Երևանից՝ 124 կմ, Խաչարձան գետի գետաբերանի մոտ, ծովի մակերևույթից բարձրությունը 1050 մ։
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Խաչարձան | ||
 | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Տավուշ | |
| Այլ անվանումներ | Փոլադ | |
| Մակերես | 11.1 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1050 մ | |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
| Բնակչություն | 352[1] մարդ (2011) | |
| Ազգային կազմ | Հայեր | |
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | |
| Տեղաբնականուն | խաչարձանցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| Պաշտոնական կայք | tavush.mtad.am/about-communities/730/ (հայ.) | |
| ||
Աշխարհագրություն խմբագրել
Կլիմա խմբագրել
Գտնվում է բարեխառն կլիմայական գոտում, ամռանը միջին ջերմաստիճանը +20 C է, ձմռանը՝ -2 C։
Բնակչություն խմբագրել
Խաչարձանի ներկայիս բնակչությունը այստեղ են բռնագաղթվել 1988-1989 թվականներին, նախկին Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի տարբեր շրջաններից և քաղաքներից, մասնավորապես Շամախիի, Դաշքեսանի, Շահումյանի, Իսմայիլի, Ղազախի, Խանլարի շրջաններից, Բաքու, Սումգայիթ և Կիրովաբադ քաղաքներից։ Խաչարձան գյուղը մինչև 1988 թվականի հայ-ադրբեջանական ազգամիջյան բախումները կրել է Փոլադ անվանումը և բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով։ Փոլադի տնտեսության հետ միևնույն վարչական տարածքում է գտնվել Աղքիլիսա և Մուրթել փոքր գյուղերը (ներկայումս Ճերմակավան և Գեղատափ), որոնք նույնպես ադրբեջանաբնակ են եղել։ Գյուղը Խաչարձան է վերանվանվել 1991 թվականի ապրիլի 3-ին։ Գեղատափ գյուղը ադրբեջանցիների հեռանալուց հետո բնակեցվել է Շահումյանի շրջանից բռնագաղթվածներով։
Խաչարձանի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև[2].
| Տարի | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 290 | 220 | 362 | 565 | 543 | 755 | 750 | 195 | 383 | 352[1] |
Տնտեսություն խմբագրել
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, դաշտավարությամբ և բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ։
Պատմամշակութային կառույցներ խմբագրել
Խաչարձանի հարավային մասում կա «Խաչի տափ» մատուռ, իսկ 1 կմ հյուսիս՝ մ.թ.ա. 2-րդ-1-ին հազարամյակների դամբարանադաշտ։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 95» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2014 Մայիսի 14-ին.
