Խաչատուր Կարճիկյան

քաղաքական գործիչ

Խաչատուր Հովհաննեսի Կարճիկյան (1882, Վաղարշապատ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - 1918, Երևան, Երևանի գավառ), պետական, քաղաքական գործիչ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետության ելևմուտքի (ֆինանսների) առաջին նախարարը։ ՀՅԴ կուսակցության անդամ։

Խաչատուր Կարճիկյան
Դիմանկար
Ծնվել է1882
ԾննդավայրՎաղարշապատ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է1918
Մահվան վայրԵրևան, Երևանի գավառ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն
ԱզգությունՀայ
ԿրոնՔրիստոնյա
ԿրթությունԳևորգյան Հոգևոր Ճեմարան և Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան (1910)
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
ԱշխատանքՀՀ ֆինանսների նախարար
ՀՀ խնամատարության նախարար
ԿուսակցությունՀՅԴ
 Khachatur Karchikyan Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Խաչատուր Կարճիկյանը սովորել է էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում։ Հետագայում, 1910 թվականին ավարտել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը։

Թիֆլիսում աշխատել է որպես դատապաշտպան, մասնակցել «Դաշնակցության գործի» դատավարությանը։ Առաջին աշխարհամարտի (1914-1918) տարիներին՝ հայկական կամավորական շարժման կազմակերպիչներից էր։ Զբաղվել է Կովկասում արևմտահայ գաղթականության տեղավորման հարցերով։ 1917 թվականի նոյեմբերին՝ նշանակվել է Անդրկովկասյան կոմիսարիատի ֆինանսների նախարար, իսկ 1918 թվականի փետրվարին՝ Անդրկովկասյան սեյմի պատգմավոր։

 
Խաչատուր Կարճիկյանը մահվան անկողնի մեջ

Կարճիկյանը զբաղեցրել է նաև Հայոց Ազգային խորհրդի փոխնախագահի պաշտոնը։ Դեմ է եղել 1918 թվականի Բրեստ-Լիտովսկի հաշտության պայմանագրի ստորագրմանը։ Նույն տարվան Տրապիզոնի բանակցությունների օրերին հայտարարել է, որ Կարսը, Արդահանը Թուրքիային հանձնելու դեպքում ինքը դուրս կգա Սեյմի կազմից, և այդպես էլ վարվել է՝ թողնելով նաև Ազգային խորհրդի փոխնախագահի պաշտոնը։ Այդուհանդերձ, Կարճիկյանի գործուն միջամտությամբ Սեյմը շարունակել է պատերազմը և չի ընդունել թուրքերի պահանջները Տրապիզոնում։

1918 թվականի հունիսից՝ զբաղեցրել է Հայաստանի Հանրապետության ֆինանսների նախարարի պաշտոնը Հովհաննես Քաջազնունու կառավարության կազմում։ 1918 թվականի հոկտեմբերին՝ եղել է իր իսկ առաջարկով Քաջազնունու ձևավորած կոալիցիոն կառավարության կազմում հանրային խնամատարության ու աշխատանքի (սոցիալական ապահովությունների) նախարար։ ՀՅԴ-ի կողմից մեղադրվել է Կարսը 1918 թվականին թուրքերին հանձնելու և վրացամետ քաղաքականություն վարելու մեջ։ Սպանվել է իր աշխատասենյակում[1]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։