Վիքիպեդիա

Լյուդվիգ Տուիլե

Լյուդվիգ Վիլհելմ Անդրեաս Մարիա Տյույե (հանդիպում են նաև գրված` Տյուիլե կամ Տուիլե, գերմ.՝ Ludwig Wilhelm Andreas Maria Thuille, նոյեմբերի 30, 1861(1861-11-30)[1][2][3], Բոլցանո, Տիրոլի կոմսություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա - փետրվարի 5, 1907(1907-02-05)[1][2][3], Մյունխեն, Գերմանական կայսրություն) — ավստրիական ծագումով գերմանացի կոմպոզիտոր և երաժշտական մանկավարժ։

Լյուդվիգ Տուիլե
Ծնվել էնոյեմբերի 30, 1861(1861-11-30)[1][2][3]
Բոլցանո, Տիրոլի կոմսություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա
Երկիր Ավստրիա
Մահացել էփետրվարի 5, 1907(1907-02-05)[1][2][3] (45 տարեկան)
Մյունխեն, Գերմանական կայսրություն
ԳերեզմանՎալդֆրիդհոֆ գերտեզմանատուն
Ժանրերօպերա և սիմֆոնիա
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, երաժշտագետ, երաժշտության ուսուցիչ, երաժշտության տեսաբան և պրոֆեսոր
ԱշխատավայրՄյունխենի երաժշտության և թատրոնի բարձրագույն դպրոց
ԿրթությունՄյունխենի երաժշտության և թատրոնի բարձրագույն դպրոց
 Ludwig Thuille Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Տուիլեն ծնվել է Բոզեն, հետագայում Տիրոլի մաս, այժմ` Իտալիայում։

1872 թվականին կորցրել է իր ծնողներին, երբ 11 տարեկան էր, և տեղափոխվել է Կրեմսմյունստեր, Ավստրիա, իր քեռու հետ։ Այնտեղ նա երգել է բենեդիկտյան երգչախմբում և սովորել է նվագել երգեհոն, դաշնամուր և ջութակ։ Նրա երաժշտական ունակությունները բացառիկ էին, ուստի 1876 թվականին կոմպոզիտոր-դիրիժոր Մեթյուս Նագիլերի այրին նրան տարել էր Ինսբրուք` ավելի առաջադեմ երաժշտական վերապատրաստում ստանալու համար։ Այնտեղ, 1877 թվականի ամռանը, նա հանդիպել է երիտասարդ Ռիխարդ Շտրաուսին, որի ընտանիքը այցելել էր քաղաք, և նրանք երկուսն էլ դարձան երկար տարիների ընկերներ։ Նրա երգեհոնի և տեսության Ինսբրուքի ուսուցիչը նրան խորհուրդ է տվել Մյունխենում ճանաչված կոմպոզիտոր Յոզեֆ Ռայնբերգերին[4], որը նրան վերցրեց որպես Մյունխենի երաժշտության և թատրոնի բարձրագույն դպրոցի աշակերտ։ Մեկ տարի անց նա դարձավ ուսուցիչ, իսկ դրանից մի քանի տարի անց, տեսության և կոմպոզիցիայի պրոֆեսոր։ Նրա մի շարք աշակերտների թվում էին Հերման Աբենդրոթը, [[Էռնեստ Բլոխը, Էրնստ Բոհեն, Ռիխարդ Վետցը, Պաուլ ֆոն Կլենաուն, Ռուդի Շտեֆանը, Վալտեր Բրաունֆելսը, Հենրի Քիմբալ Հեդլին և Վալտեր Ռ. Սպալդինգը, որը դարձել է Հարվարդի համալսարանի երաժշտության բաժնի ղեկավարը և հետագայում ուսուցանել է Լեռոյ Անդերսոնին։

Չնայած որպես կոմպոզիտոր անտեսված լինելուն, Տուիլեի հետմահու հրատարակած Harmonielehre -ն (գրել է Ռուդոլֆ Լուիսի հետ համատեղ) բազմաթիվ հրատարակությունների միջով է անցել և մեծ ազդեցություն է ունեցել։ 1960-ական թվականների ընթացքում լայնորեն կիրառվելով որպես գերմանախոս երկրներում կոնսերվատորիայի ուսումնական ծրագրերի մաս` Harmonielehre -ն երկու ծավալով կարևորագույն տեսական ձևակերպում է, որը նորարարական է Մյունխենի կոմպոզիտորական դպրոցի գործունեության համար և պահպանվում է այս երաժշտության մի քանի գոյություն ունեցող տարածված օրինակների ձայնագրություններից մեկը[5]։

Ընտիր ստեղծագործությունների ցանկ խմբագրել

Օպերաներ
  • Theuerdank
  • Lobetanz, Op.10
Երգչախմբային ստեղծագործություններ
  • Romantic Overture, Op.16 (Prelude to Act I of Theuerdank)
  • Symphonicher Festmarsch, Op.38
  • Symphony in F
  • Piano Concerto in D
Ստեղնաշարային ստեղծագործություններ
  • Organ sonata in A minor, Op. 2
  • 3 Piano Pieces, Op.3
  • 3 Piano Pieces, Op.33
  • 3 Piano Pieces, Op.34
  • 2 Piano Pieces, Op.37
Կամերային ստեղծագործություններ
  • Violin Sonata No.1, Op.1
  • Sextet for piano and wind quintet, Op.6
  • Piano Quintet No.2, Op.20
  • Cello Sonata, Op.22
  • Violin Sonata No.2, Op.30
  • Allegro Giusto, Op.39, for violin and piano
  • Piano Trio in E-flat
  • String Quartet in G major, WoO
Երգեցողական ստեղծագործություններ

78 solo songs, including:

  • 5 Lieder, Op.4
  • 3 Lieder for female voice, Op. 5
  • Song-cycle, Von Lieb' und Leid, Op. 7
  • 3 Lieder Op. 12
  • 3 Lieder, Op.15
  • 3 Lieder, Op.26
  • 4 Lieder, Op.27
  • Urschlamm-Idyll, song for bass voice and piano (1908)

13 երգչախմբային գործեր, inայդ թվում`

  • Weihnacht im Walde, Op. 14 for men's chorus
  • Traumsommernacht, Op. 25, for women's chorus with harp and violin
  • Rosenlied, Op. 29, for three-part women's chorus with piano

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ Eric Schissel. «Ludwig Thuille». Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 30-ին.
  5. ↑ Thuille, Ludwig (preface). Repertoire & Opera Explorer. Musikproduktion Höflich.

Լրացուցիչ ընթերցանություն խմբագրել

  • Munter, Friedrich. Ludwig Thuille: Ein enter Versuch. Munich: Drei Masken Verlag, 1923.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լյուդվիգ Տուիլե» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լյուդվիգ_Տուիլե&oldid=9249160» էջից