Լիլիա Ալեքսանդրովնա Պոդկոպաևա (ուկրաիներեն՝ Лілія Олександрівна Подкопаєва, օգոստոսի 15, 1978(1978-08-15), Դոնեցկ, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ուկրաինացի մարմնամարզուհի, Ուկրաինայի սպորտի վաստակավոր վարպետ (1994), միջազգային կարգի դատավոր, ՈՒԵՖԱ գավաթակիր (1995), 45 ոսկե, 21 արծաթե և 14 բրոնզե մեդալակիր, Սպորտային մարմնամարզության աշխարհի բացարձակ չեմպիոն (1995), Եվրոպայի չեմպիոն (1996), Ատլանտայի խաղերի օլիմպիական չեմպիոն (1996)։

Լիլիա Պոդկոպաևա
Անձնական տեղեկություն
Սեռ՝իգական
Բնօրինակ անուն՝ուկրաիներեն՝ Лiлiя Олександрiвна Подкопаева
Մասնագիտացում՝սպորտային մարմնամարզիկ
Երկիր՝ Ուկրաինա
Ծննդյան ամսաթիվ՝օգոստոսի 15, 1978(1978-08-15) (45 տարեկան)
Ծննդավայր՝Դոնեցկ, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
155 սանտիմետր[1][2][3][…]
Քաշ՝42 կիլոգրամ[4]

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1978 թվականի օգոստոսի 15-ին Դոնեցկում։

Մայրը Նինա Յակովլևնան է։ Ծնողներն ամուսնալուծված են։ Տատիկը՝ Էվելինա Միխայլովնան Լիլիային 5 տարեկանում տարել է Դոնեցկի Դինամո ընկերության մարզադահլիճ[5]։ Սպորտային մարմնամարզությամբ սկսել է զբաղվել վաղ մանկությունից։ 5-8 տարեկանից նա անցկացրել է երեք պարտադիր ամենօրյա պարապմունք[6]։

Լիլիա Պոդկոպաևան սովորել է Դոնեցկի թիվ 3 միջնակարգ դպրոցում։

1993 թվականի ապրիլին Պոդկոպաևան մասնակցել է Անգլիայի Բիրմինգհեմ քաղաքում կայացած սպորտային մարմնամարզության աշխարհի առաջնությանը։ Նա դուրս է եկել եզրափակիչ, սակայն պարտություն է կրել առաջին փորձի ժամանակ և զբաղեցրել վերջին տեղը՝ 8.893 հաշվով։ 1994 թվականին Ավստրալիայի Բրիսբեն քաղաքում կայացած աշխարհի առաջնությունում նա զբաղեցրել է վեցերորդ տեղը բազմամարտում՝ 38.942 միավորով։ Եզրափակչում նա 9.424 արդյունքով զբաղեցրել է ութերորդ տեղը, հինգերորդը՝ անհավասար ձողերի վրա, մուտքագրելով 9.350 միավոր, իսկ երկրորդը՝ գերանի վրա՝ հավաքելով 9.737 միավոր[7]։ 1994 թվականի նոյեմբերին Գերմանիայի Դորտմունդ քաղաքում կայացած աշխարհի թիմային առաջնությունում նա հավաքել է 38.099 միավոր, ինչի շնորհիվ նա Ուկրաինայի հավաքականին հասցրել է հինգերորդ հորիզոնական[8]։

Հաջորդ տարի Պոդկոպաևան մասնակցել է Ճապոնիայի Սաբաե քաղաքում տեղի ունեցող 1995 թվականի աշխարհի առաջնությանը։ Նա օգնել է Ուկրաինային գրավել հինգերորդ տեղը և լիարժեք թիմ պատրաստել 1996 թվականի Օլիմպիական խաղերին։ Այնուհետև Պոդկոպաևան հաղթել է բազմամարտում 39.248 հաշվով։ Եզրափակիչ մրցումներում նա գրավել է առաջին տեղը (9.781), երկրորդը՝ գերանով (9.837) և յոթերորդը՝ հատակին (9.087)[9]։

1996 թվականի սկզբին Պոդկոպաևան լուրջ վնասվածք է ստացել, երբ նա ընկել է մարզման ժամանակ՝ կոտրելով երկու կողոսկրերը[10]։ Այնուամենայնիվ, նույն տարվա մայիսին նա մասնակցել է Բիրմինգհեմում կայացած Եվրոպայի առաջնությանը, որտեղ օգնել է Ուկրաինայի հավաքականին գրավել երրորդ տեղը և հաղթել բազմամարտում 39.205 հաշվով։ Եզրափակիչ մրցույթում նա գրավել է երրորդ տեղը գերանով (9.756)[11]։

1996 թվականի հուլիսին Պոդկոպաևան մասնակցել է 1996 թվականի ամառային XXVI օլիմպիական խաղերին Ջորջիա նահանգի Ատլանտա քաղաքում, որտեղ նա նվաճել է երկու ոսկե մեդալ՝ բացարձակ առաջնությունում և հատակի վարժությունում։ Այդ վարժություններից մեկը՝ կրկնակի առաջ սալտո՝ 180° շրջադարձով, մինչ այժմ մարզիկներից ոչ ոք չի կարող կրկնել, նույնիսկ տղամարդիկ[12]։ Նա չորրորդ մարմնամարզուհին է, որը նվաճել է օլիմպիական տիտղոսը որպես աշխարհի գործող չեմպիոն և միակ մարմնամարզուհին, որը հաղթել է բազմամարտում՝ առանց թիմային մեդալ նվաճելու։ Նա նաև վերջին մարմնամարզուհին է, որը նվաճել է բազմամարտի և եզրափակիչ ոսկե մեդալը Սիմոնե Բայլսից առաջ 2016 թվականին։

Սկզբնապես Պոդկոպաևան մտադիր է եղել շարունակել մրցույթը 1996 թվականի օլիմպիական խաղերից հետո, և նա ընդգրկվել է Ուկրաինայի հավաքականում 1997 թվականի աշխարհի առաջնություններում։ Այնուամենայնիվ, վնասվածքները նրան ստիպել են չմասնակցել մրցույթներին, այնուհետև թողնել մարզաձևը[13]։

 
Պոդկոպաևան մարզման ընթացքում, 2000 թվական

2001 թվականին ավարտել է ֆիզկուլտուրայի և սպորտի ազգային համալսարանը։ Այնուհետև սովորել է Դոնեցկի կառավարման պետական ակադեմիայում։

2002 թվականին Պոդկոպաևան «Ոսկե Լիլիա» կանոնավոր մրցաշար է կազմակերպել գեղարվեստական և ռիթմիկ մարմնամարզիկների, ակրոբատների և պարողների մասնակցությամբ[14]։

2005 թվականին Պոդկոպաևան դարձել է Ուկրաինայում ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀՄԱԿ-ի բարի կամքի դեսպանը[15]։ Նա նաև Եվրոպայի խորհրդի դեսպանն է սպորտի, հանդուրժողականության և արդար խաղի հարցերով[16]։

Պարգևատրվել է Ուկրաինայի Նախագահի պատվավոր տարբերանշանով (1995)[17], «Արիության համար» խաչով (1996)[18], «Ծառայության համար» ІІ շքանշանով (2002)[19], «Արքայադուստր Օլգա» III շքանշանով (2009)[20], Ուկրաինայի Նախարարների կաբինետի պատվոգիր (2003)[21], Սուրբ Ստանիսլավի շքանշան։

2006 թվականին Ուկրպոշտան թողարկել է Ուկրաինայի փոստային նամականիշը, որտեղ պատկերված է Լիլիա Պոդկոպաևան[22]։ 2008 թվականին, իր երեսուներորդ տարեդարձի կապակցությամբ, ՄԱԿ-ի մարմնամարզուհին թողարկել է ԱՄՆ փոստային նամականիշ, որտեղ պատկերված էր Լիլիա Պոդկոպաևան[23]։

Անձնական կյանք խմբագրել

Նախկին ամուսինը՝ (2004 թվականի դեկտեմբերի 25-ից[24] մինչև 2009 թվականի հունվար) Տիմոֆեյ Նագորնի[25][26]՝ գործարար, սպորտային շոուների կազմակերպիչ, «Սպորտ-Սերվիս»-ի տնօրեն, այժմ Միկա Նյուտոնի պրոդյուսերը[27][28][29], միասին ապրել են 7 տարի (2002-2009)[30]։ Պոդկոպաևայի և Նագորնիի հարսանիքը գլխավորել են Մարիա Էֆրոսինինան, Միխայիլ Տուրչինսկին և Դմիտրի Օսկինը։ Նրանց շնորհավորել են Իոսիֆ Կոբզոնը, Տաիսիա Պովալին, Վադիմ Պիսարևը, Սվյատոսլավ Վակարչուկը, Յանա Կլոչկովան, Սվետլանա Խորկինան, Ալեքսեյ Նեմովը, Տատյանա Գուցուն, Եկատերինա Սերեբրյանսկայան և այլք[24]։ Լիլիայի վկան եղել է Անի Լորակը[24]։

Որդեգրված որդի Վադիմ Նագորնին (ծնված 2005 թվականի նոյեմբերի 27-ին[31]) հուլիսի 13-ին որդեգրվել է, իսկ 2006 թվականի հուլիսի 31-ին տարվել է գիշերօթիկ դպրոցից[31] (նկարահանվել է Ալինա Գրոսուի տեսահոլովակում)[25][28][32]։

Դուստր Կարոլինա Նագորնայան (ծնված 2006 թվականի նոյեմբերի 10) անվանակոչվել է կնքամոր՝ Անի Լորակի անունով)[28][32]։

3 տարեկանից երեխաները հաճախում են մարմնամարզության, օտար լեզուների և պարի[33]։

2019 թվականի սեպտեմբերի 19-ին դուստր է ծնվել։

Հեռուստատեսություն խմբագրել

2006 թվականին Լիլիան հաղթել է[34][35] «Պարեր աստղերի հետ» նախագծի ուկրաինական տարբերակում։ 2008 թվականի սեպտեմբերին Սերգեյ Կոստեցկիի հետ նա ներկայացրել է Ուկրաինան Պարային Եվրատեսիլ 2008 մրցույթում, որտեղ նրանք զբաղեցրել են 3-րդ տեղը[36]։

2011 թվականի հունիսին Սևաստոպոլի մերձակայքում սկսվել են «Ես հերոս եմ» մարզական և ժամանցային շոուի նկարահանումները, որտեղ առաջատար են եղել Լիլիա Պոդկոպաևան, Սերգեյ Պրիտուլան և Ալեքսանդր Պեդանը, որոնց դրվագները ցուցադրել են աշնանը Նոր ալիքով[37]։

Ֆիլմագրություն խմբագրել

Տարի Անվանում Դեր


2005-2006 ս Լեսյա+Ռոմա 'կամեո' ру
2007 ս Ինձ ամուր պահիր Լիլիա Պոդգորսկայա` «Աստղային պարեր» նախագծի մասնակից ру

Պետական մրցանակներ խմբագրել

  • Ուկրաինայի նախագահի պատվավոր տարբերանշաններ (21.12.1995)[38]
  • «Արիության համար» խաչ (08/07/1996)[39]
  • «Ծառայության համար» II աստիճանի պատվո շքանշան (11/29/2002)[40]
  • Ուկրաինայի Նախարարների կաբինետի պատվոգիր (13.08.2003)[41]
  • Արքայադուստր Օլգայի III աստիճանի շքանշան (16.01.2009)[42]

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. http://www.blik.ua/content/view/777/47/
  2. http://www.polezno.com/interesno/44
  3. http://fashiony.ru/page.php?id_n=31318
  4. Olympedia — 2006.
  5. «Биография Подкопаева Лилия Александровна». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.
  6. Битва поколений: когда украинская спортивная гимнастика была круче?
  7. «1994 World Championships». Gymnastics Results. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23-ին.
  8. «1994 Teams World Championships Women's artistic gymnastics». Gymnastics Results. 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23-ին.
  9. «1995 World Championships». Gymnastics Results. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23-ին.
  10. «TWISTER AFTER HER COMPETITION FELL AWAY, UKRAINE'S LILIA PODKOPAYEVA TOUCHED DOWN WITH THE GOLD IN THE ALL-AROUND». Sports Illustrated. 1996 թ․ հուլիսի 26.
  11. «1996 European Championships». Gymnastics Results. 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 1-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23-ին.
  12. «Подкопаева Лилия Александровна». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 5-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 31-ին.
  13. Andrew Houghton, «Golden Memories: Twisters Coach remembers Atlanta Games», Daily Tribune News (Cartersville, GA; 11 Aug. 2016): http://www.daily-tribune.com/stories/golden-memories-twisters-coach-remembers-atlanta-games,12943 Արխիվացված 2020-03-22 Wayback Machine
  14. «Podkopayeva Pulls Off 'Golden Lilia' Extravaganza». International Gymnast Magazine Online. International Gymnast Magazine. 2008 թ․ հոկտեմբերի 28. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23-ին.
  15. «High-Profile Event to Promote Healthy Lifestyle in Donetsk region». United Nations in Ukraine. United Nations. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23-ին.
  16. «United Nations Goodwill Ambassadors». United Nations in Ukraine. United Nations. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23-ին.
  17. «Указ Президента України № 1171/95 від 21 грудня 1995 року «Про нагородження Почесною відзнакою Президента України»».(ուկր.)
  18. «Указ Президента України № 662/96 від 7 серпня 1996 року «Про нагородження відзнакою Президента України хрестом „За мужність"»».(ուկր.)
  19. «Указ Президента України № 1078/2002 від 29 листопада 2002 року «Про відзначення державними нагородами України чемпіонів та призерів Олімпійських ігор, тренерів та організаторів спортивного руху»».(ուկր.)
  20. «Указ Президента України № 26/2009 від 16 січня 2009 року «Про відзначення державними нагородами України»».(ուկր.)
  21. «Постанова КМУ від 13 серпня 2003 р. № 1252 «Про нагородження Подкопаєвої Л. О. Почесною грамотою Кабінету Міністрів України»».(ուկր.)
  22. «Лилию Подкопаеву теперь можно будет лизнуть». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  23. «Штаты выпустили марку с изображением Подкопаевой». Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 6-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link), «В США выпустили почтовую марку с Лилией Подкопаевой». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 6-ին., «Лилию Подкопаеву теперь можно будет лизнуть». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  24. 24,0 24,1 24,2 «Свадьба Лилии Подкопаевой и Тимофея Нагорного». Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 27-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  25. 25,0 25,1 «Лилия Подкопаева и Тимофей Нагорный выбрали крестного отца своему ребёнку». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.
  26. «Волонтеры, Сайт волонтёров Украины». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.
  27. «Лилия Подкопаева: Тимофей обещал меня похоронить! :: donbass.ua — новости Донбасса». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.
  28. 28,0 28,1 28,2 «Лилия Подкопаева. Досье. ФОКУС». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.
  29. «Лилия Подкопаева разводится с мужем. Эксклюзивное интервью с Тимофеем Нагорным». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.
  30. «Подкопаева рассказала всю правду о разводе с Нагорным " Дом и семья › LIVEstory — истории из жизни». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 27-ին.
  31. 31,0 31,1 «Лилия Подкопаева стала мамой». Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  32. 32,0 32,1 «Подкопаева Лилия Александровна». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 22-ին.
  33. «MIKA NEWTON fan-zone: Официальный сайт поклонников Мики Ньютон. Фан клуб Мики Ньютон». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 27-ին.
  34. «Танцы со звездами 2». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
  35. «Корреспондент.net». Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  36. «Все о Танцевальном Евровидении». Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 18-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  37. «Лиля Подкопаева стала ведущей шоу «Я — Герой!»». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 31-ին.
  38. Указ Президента Украины № 1171/95 от 21 декабря 1995 года «О награждении Почётным знаком отличия Президента Украины»
  39. Указ Президента Украины № 662/96 от 7 августа 1996 року «О награждении Знаком отличия Президента Украины крестом „За мужество“»
  40. Указ Президента Украины № 1078/2002 от 29 ноября 2002 года «О награждении государственными наградами Украины чемпионов и призёров Олимпийских игр, тренеров и организаторов спортивного движения»
  41. Постановление Кабинета Министров Украины № 1252-2003-п от 13 августа 2003 года «О награждении Подкопаевой Л. А. Почётной грамотой Кабинета Министров Украины»
  42. Указ Президента Украины № 26/2009 от 16 января 2009 года «О награждении государственными наградами Украины»
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լիլիա Պոդկոպաևա» հոդվածին։