Վիքիպեդիա

Իվան Նենով

Իվան Նենով (բուլղար․՝ Иван Василев Ненов, մայիսի 17, 1902(1902-05-17)[1][2][3][…], Սոֆիա, Բուլղարիա - սեպտեմբերի 4, 1997(1997-09-04)[1], Սոֆիա, Բուլղարիա), բուլղարացի հաստոցանկարիչ (նախընտրում էր յուղային և տեմպերային տեխնիկան), 20-րդ դարի խճանկարիչ, կերամիստ։ Որպես արվեստաբան հրատարակել է հետազոտական տեքստեր։ Հայտնի է իր դիմանկարներով, մերկ կանանց պատկերող նկարներով, հաճախ բաց տարածության ֆոնին՝ ծովի ափին, բաց պատշգամբի բացվածքում[4]։ Սկսած վաղ ուսանողական աշխատանքներից՝ ցուցադրել է գեղանկարչական ամենաբարձր մշակույթը, կոլորիտի նրբագեղությունը, մարդկային կազմվածքի գծանկարի ազատ տիրապետումը[5]։

Իվան Նենով
Ծնվել էմայիսի 17, 1902(1902-05-17)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՍոֆիա, Բուլղարիա
Վախճանվել էսեպտեմբերի 4, 1997(1997-09-04)[1] (95 տարեկան)
Մահվան վայրՍոֆիա, Բուլղարիա
Քաղաքացիություն Բուլղարիա
ԿրթությունԲուլղարիայի գեղարվեստի ազգային ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ
Ժանրնյու
Թեմաներգեղանկարչություն
ՈւսուցիչՆիկոլա Մարինով
ԱշակերտներStefanka Larikova?
 Ivan Nenov Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Իվան Նենովը ծնվել է 1902 թվականի մայիսի 17-ին։ 1925 թվականին նա ավարտել է Սոֆիայի գեղարվեստի ակադեմիան գեղանկարչության դասարանը, պրոֆեսոր Նիկոլա Մարինովի արվեստանոցում։ Անդամագրվել է նոր նկարիչների ընկերությանը[6]։

1944-ի սկզբին ռումբը ընկել է Սոֆիայում գտնվող նրա ստուդիայի վրա դաշնակիցների ինքնաթիռներից, որոնք համակարգված հարձակվել են Բուլղարիայի մայրաքաղաքի վրա։ Արհեստանոցը այրվել է։ Հրդեհը ոչնչացրել է 20-ական թվականներից ստեղծված մոտ հարյուր ստեղծագործություն[7]։

50-ականներին, ի լրումն բոլոր դժվարությունների, նկարիչը բռնադատվել է «ֆորմալիզմի համար» (նույնը, սակայն, տեղի է ունեցել այդ սերնդի անկախ մտածողությամբ, եվրոպական կողմնորոշում ունեցող արվեստագետների մեծամասնության հետ կապված)։ Միևնույն ժամանակ, նոր չէ, որ հայտնաբերել է կերամիկայի զուտ գեղարվեստական, դեկորատիվ հատկությունները, որոնք կապված չեն դրա օգտակար գործառույթի հետ[8]։ Այն բանից հետո, երբ նա հեռացվել է գեղարվեստի ազգային ակադեմիայից և արգելվել է նկարչի մասնագիտությունը (նա չէր կարող ցուցադրել կամ վաճառել իր աշխատանքները), նա յուրացրել է խեցեգործի և քանդակագործի մասնագիտությունը փոքր պլաստիկայի արվեստների ժանրում՝ տերակոտա, հրակավ, ջնարակ։

Ի տարբերություն մի շարք պակաս համառ գործընկերների՝ Իվան Նենովը փոխզիջման չի գնացել։ Ստիպված մնալով մեկուսացման մեջ՝ նա հասկացել է, թե որքան բարձր է ազատության գինը նկարչի համար և պատրաստ էր վճարել այդ գինը[9]։

Իվան Նենովի կինը նկարչուհի Եկատերինա Սավովա-Նենովան էր։

Ստեղծագործություն

խմբագրել

Ոճաբանորեն, Նենովին բնորոշ աշխատանքներից շատերը, ինչպես շարադները,կազմված են ժամանակակից արվեստի պատմությանը վերաբերող հղումների շարքից։ Նկարչի պլաստիկ զարգացումը զուգահեռ է ընթացել Պիկասոյի նեոկլասիցիստական գործերին, Դե Կիրիկոյի մետաֆիզիկական նկարչությանը[10],, որոշ սյուրռեալիստների՝ Դալիի, Տանգիի փորձառությամբ, որոշ չափով՝ Ստրժեմինսկու փորձերով (բայց առանց ոչ օբյեկտիվության մեջ մտնելու)։

Իվան Նենովի յուրօրինակ այցեքարտն են դարձել նրա կտավները կանանց հետ Սոզոպոլում՝ հայելու առաջ կամ դեպի ծովը նայող պատշգամբի մոտ[11]։ Աշխատանքները կատարվել են Նենովի կողմից մշակված հատուկ տեխնիկայով, որը դժվար թե հնարավոր լինի ընդօրինակել[12]։ Խիստ ընդգծված, ազնվորեն զուսպ համը նկարներին բերում է լուսավոր տարածականություն։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  3. ↑ 3,0 3,1 Nedeva-Wegener J. Nenov, Ivan // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T061654
  4. ↑ Ненов архитектонически выстраивает поэтику и пластическую конструкцию предметов и фигур в пространстве, обращаясь к чувству взаимосвязи природы и человека: Николова, Станислава (2012 թ․ մայիսի 22). «Пластичният свят на Иван Ненов / 110 години от рождението на големия български художник» (բուլղարերեն). Zarzala. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 31-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 2-ին.
  5. ↑ «Иван Ненов - крайният модернист» (բուլղարերեն). Dnevnik.bg. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 2-ին.
  6. ↑ Входили в Общество новых художников помимо прочих живописцы Бенчо Обрешков, Кирил Цонев, Александр Жендов, Стоян Сотиров. Председательствовал скульптор Иван Фунев.
  7. ↑ В этом отношении, Ненов был, увы, не одинок: сходная судьба в 1944 постигла мастерскую и весь корпус работ живописца Бенчо Обрешкова; то же произошло и с софийским ателье акварелиста Штыркелова.
  8. ↑ Антропоморфный сосуд, 1972. Шамот, глазурь Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine Коллекция «Боян Радев»
  9. ↑ Данаилов, Георги (1992). «ЗА ИВАН НЕНОВ С ПОКЛОН» (բուլղարերեն). СЛОВОТО. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 29-ին.
  10. ↑ Русев, Светлин. «Иван Ненов (1902-1997)» (բուլղարերեն). ArtPrice.bg. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 3-ին.
  11. ↑ Как художник-мыслитель, не подверженный импульсивным порывам, академик Иван Ненов вначале прорабатывал концепцию для серий своих картин, и писал их подолгу, тщательно прорисовывая структуру композиции; к живой модели обращаясь, скорее, как к анатомическому справочнику… (вспоминает галерист Александр Апостолов, близко знавший Ненова): Вачева, Мила (2012 թ․ ապրիլի 26). «Светлите картини на Иван Ненов» (բուլղարերեն). «24 Часа». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 30-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 2-ին.
  12. ↑ Этапы спасения реставраторами / фото (1 Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine, 2 Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine, 3 Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine, 4 Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine, 5 Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine, 6 Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine, 7 Արխիվացված 2015-05-30 Wayback Machine) картины Ивана Ненова «Материнство» пострадавшей от рук вандалов.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իվան Նենով» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Իվան_Նենով&oldid=10037413» էջից