Ժուան Բապտիստա դե Օլիվեյրա Ֆիգեյրեդու (պորտ.՝ João Baptista de Oliveira Figueiredo, հունվարի 15, 1918(1918-01-15)[1][2][3], Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա[4] - դեկտեմբերի 24, 1999(1999-12-24)[1][2][3], Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա), բրազիլացի զինվորական և պետական գործիչ, Բրազիլիայի նախագահը 1979-1985 թվականներին:

Ժուան Ֆիգեյրեդու
պորտ.՝ Joao Baptista de Oliveira Figueiredo
Դիմանկար
Ծնվել էհունվարի 15, 1918(1918-01-15)[1][2][3]
ԾննդավայրՌիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա[4]
Մահացել էդեկտեմբերի 24, 1999(1999-12-24)[1][2][3] (81 տարեկան)
Մահվան վայրՌիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա
Քաղաքացիություն Բրազիլիա
Մայրենի լեզուպորտուգալերեն
ԿրթությունAcademia Militar das Agulhas Negras?
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ և սպա
ԱմուսինDulce Figueiredo?
Ծնողներհայր՝ Euclides Figueiredo?
Զբաղեցրած պաշտոններPresident of Brazil?
ԿուսակցությունNational Renewal Alliance Party?
Պարգևներ և
մրցանակներ
Քաղաքացիական վաստակի համար շքանշանի շղթա Հարավային Խաչի շքանշանի Մեծ խաչ Իզաբել Կաթոլիկի շքանշանի ասպետ Սերովբեների արքայական շքանշան Սանտյագոյի շքանշանի մեծ շղթա[5] Դոմ Հենրի մանկան մեծ խաչ[5] Grand Cross of the Military Order of Avis[5] Քրիստոսի զինվորական շքանշանի մեծ խաչ[5] Ռիու Բրանկու շքանշան և Ծովային արժանիքների շքանշան
Ստորագրություն
Изображение автографа
 João Figueiredo Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

1935 թվականին ծառայության է անցել Բրազիլիայի զինված ուժերում։ Ավարտել է հանրապետության մի շարք բարձրագույն ռազմական հաստատություններ, մասնավորապես՝ հրամանատարաշտաբային դպրոցը (1961-1964 թվականներին) և բարձրագույն ռազմական հրամանատարական ուսումնարանը։ Ծառայել է բանակային զորամասերում։ 1955-1957 թվականներին ծառայել է Պարագվայում։

1964 թվականին ստացել է գնդապետի կոչում և նշանակվել Ազգային տեղեկատվական ծառայության (հետախուզություն և հակահետախուզություն) կենտրոնական բաժնի պետ։ 1969 թվականին գեներալի կոչումով դարձել է 3-րդ բանակի շտաբի պետ։

Էմիլիու Գառաստազու Մեդիսիի (1969-1974 թվականներ) կառավարությունում եղել է նախագահի ռազմական գրասենյակի ղեկավար, Էռնեստու Գայզելի (1974-1979 թվականներ) կառավարությունում՝ ազգային հետախուզական ծառայության ղեկավար։

1978 թվականի հունվարին առաջադրվել է Բրազիլիայի նախագահի պաշտոնում։ Օրենքով սահմանված կարգով թոշակի է անցել բանակի գեներալի կոչումով (շնորհվել է 1978 թվականի մարտին)։

Որպես նախագահ

խմբագրել

1978 թվականի հոկտեմբերի 15-ին ընտրվել է նախագահ և ստանձնել պաշտոնը 1979 թվականի մարտի 15-ին։

Բրազիլիայում նրա նախագահության տարիներին շարունակվել է ռեժիմի ազատականացման գործընթացը, որը սկսվել է նրա նախորդի՝ Էռնեստո Գեյզելի նախագահության օրոք։ Ժողովրդավարության վերադարձ պահանջող ժողովրդի ճնշման տակ աստիճանաբար սկսել են վերականգնվել քաղաքացիների քաղաքական իրավունքները։ 1981 թվականին թույլատրվել է նոր քաղաքական կուսակցությունների ստեղծումը։ Բոլոր քաղաքական էմիգրանտներին, բացառությամբ ահաբեկիչների, համաներում է հայտարարվել և թույլատրվել է վերադառնալ հայրենիք[6][7]։

1979 թվականին Բրազիլիայում նշանավորվել է երկկուսակցական համակարգի վերացումը, որը փոխարինվել է բազմակուսակցական համակարգով։ Շուտով Ազգային վերածննդի դաշինքը Ֆիգեյրեդուի կողմից վերածվել է Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության, իսկ Բրազիլիայի Դեմոկրատական շարժում ընդդիմադիր կուսակցությունը՝ Բրազիլիայի դեմոկրատական շարժման կուսակցության[8]:

1982 թվականին, երկար տարիների ընթացքում առաջին անգամ, Բրազիլիայի նահանգների կառավարիչներն ընտրվել են ուղղակի համընդհանուր ընտրական իրավունքով։ 1984 թվականին Բրազիլիայում տեղի են ունեցել բազմաթիվ բողոքի ցույցեր՝ ի պաշտպանություն նախագահական ուղղակի ընտրությունների վերադարձի։ 1985 թվականի հունվարին Ընտրողների կոլեգիան Բրազիլիայի նոր նախագահ ընտրել է ընդդիմադիր կոալիցիայի թեկնածու Տանկրեդո Նևեսին[9]:

Հիշատակ

խմբագրել

Ֆիգեյրեդուի անունով է կոչվում Ամազոնաս նահանգի Պրեզիդենտի Ֆիգեյրեդուի համայնքը։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #1022612689 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
  6. История Бразилии на сайте brazil.ru. Արխիվացված 2011-10-29 Wayback Machine
  7. «Вокруг света. Бразилия». Արխիվացված է օրիգինալից 2013-08-21-ին. Վերցված է 2011-06-27-ին.
  8. «Бразилия в энциклопедии Кольера». Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-06-ին. Վերցված է 2011-05-27-ին.
  9. «Как уходили диктаторы». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-05-04-ին. Վերցված է 2011-05-27-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժուան Ֆիգեյրեդու» հոդվածին։