Ժան Լորեն
Ժան Լորեն (ֆր.՝ Jean Lorrain, իսկական անունը` Պոլ Ալեքսանդր Մարտեն Դյուվալ ֆր.՝ Paul Alexandre Martin Duval, օգոստոսի 9, 1855[1][2][3][4][5][6], Ֆեկան - հունիսի 30, 1906[1][2][3][4][5][6], Փարիզ, Ֆրանսիա), սիմվոլիստական դպրոցի ֆրանսիացի գրող և վիպասան:
Ժան Լորեն ֆր.՝ Jean Lorrain | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | ֆր.՝ Paul-Alexandre-Martin Duval |
| Ծնվել է | օգոստոսի 9, 1855[1][2][3][4][5][6] |
| Ծննդավայր | Ֆեկան |
| Վախճանվել է | հունիսի 30, 1906[1][2][3][4][5][6] (50 տարեկանում) |
| Վախճանի վայր | Փարիզ, Ֆրանսիա |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծ, գրող, լիբրետիստ, դրամատուրգ և լրագրող |
| Լեզու | ֆրանսերեն[1] |
| Ազգություն | ֆրանսիացիներ |
| Քաղաքացիություն | Ֆրանսիա[7] |
 | |
| Jean Lorrain Վիքիպահեստում | |
ԿենսագրությունԽմբագրել
Իրավաբանություն է սովորել, բայց ուսումը կիսատ է թողել: Ստացել է ճանաչված բանաստեղծուհի Ժյուդիտ Գոթիեի` Թեոֆիլ Գոթիեի դստեր օժանդակությունը: 1870-ական թվականների կեսերից սկսեց երևալ Փարիզի գրական դերասանական շրջաններում, այդ թվում Սև կատու կաբարեում, որտեղ նրա ընկերները դարձան Ժան Մորեասը, Մորիս Ռոլլինան, Ժան Ռիշպենը և մյուսները: Բնակվում էր Մոնմարտրում, ծանոթացավ Էդմոն դե Գոնկուրի և Սառա Բեռնարի հետ, որի համար մի քանի պիես գրեց: Դենդիզմի ոլորտում մրցակցում էր արիստոկրատ Ռոբեր դե Մոնտեսքյուի հետ (բայց անհաջող)` հաճախակի հայտնվելով տարբեր աղմկոտ վիճաբանությունների կենտրոնում, բայց հաճույքով էր գնում դրանց: Վեպերից մեկում անպատվաբեր կերպով է ներկայացնում Մոպասանին (մանուկ ժամանակ նրանք ընկերներ էին) և հազիվ խուսափեց նրա հետ մենամարտից, բայց մասնակցեց Պրուստի հետ մենամարտին, ջախջախիչ գրախոսական հրապարակելով նրա Զվարճություններ և օրեր, գրքի վերաբերյալ: 1880-ական թվականներին ծանոթանում է Ժորիս Կառլ Գյուիսմանսի, Բարբե դ Օրևիլի, Լեոն Բուլայի հետ, 1890-ականներին մերձեցավ Լիանա դե Պուժիի հետ, որը նրան ձոնում է Անորսալին (1898 թ.) վեպը: Գրում է մի քանի երգեր Իվետա Գիլբերի համար: Օգտագործում էր թմրադեղեր (եթեր), հայտնի էր համասեռական կապերով (կենսագիրը Լորենին կոչում էր Սոդոմի ավետաբեր Փարիզում դարի վերջին): Մի քանի անգամ վիրահատվել է աղիքային խոցի պատճառով: Անբուժելի դարձած սրտային հիվանդությունը, թմրամոլությունը և սիֆիլիսը դարձան նրա վաղաժամ մահվան պատճառը:
Եղել է Գոնկուրյան ակադեմիայի անդամ (1896 թ.):
ՍտեղծագործությունԽմբագրել
Լորենը եղել է տիպիկ դեկադենտ, նրա գրչին են պատկանում բանաստեղծությունների, նովելների, պիեսների և վեպերի մի քանի ժողովածուներ, որոնցից ամենաճանաչվածը «Աստարտա (Պարոն դե Ֆոքս)»-ն է (1901 թ.): Ակտիվորեն զբաղվում էր լրագրությամբ, վարում էր թատերական ժամանակագրություն, հրատարակում էր ճամփորդական հուշեր, դառնալով ժամանակի ամենաբարձր վարձատրվող լրագրողներից մեկը: Մահից հետո երկար ժամանակ մոռացվել էր, սակայն վերջին տասնամյակում նրա կերպարի և գրքերի հանդեպ հետաքրքրությունը ֆրանսիայում և արտասահմանում նորից աճեց: 1996 թվականից Ֆյոկենում գործում է Ժան Լորենի բարեկամների ընկերությունը:
Ընտրյալ գործերԽմբագրել
- La forêt bleue (1883 թ., բանաստեղծություն)
- Sonyeuse (1891 թ., վեպ)
- L’ombre ardente (1897 թ., բանաստեղծություն)
- Histoires des masques (1900 թ. վեպ)
- Monsieur de Phocas (1901 թ., վեպ)
ԳրականությունԽմբագրել
- Gaubert E. Jean Lorrain. Paris: E. Sansot & cie, 1905
- Kyria P. Jean Lorrain. Paris: Seghers, 1973.
- Jullian Ph. Jean Lorrain ou Le satiricon 1900. Paris: Fayard, 1974.
- Santos J. L'art du récit court chez Jean Lorrain. Paris: Nizet, 1995.
- Winn Ph. Sexualités décadentes chez Jean Lorrain: le héros fin de sexe. Amsterdam; Atlanta: Rodopi, 1997
- Anthonay Th. d'. Jean Lorrain: miroir de la Belle Époque. Paris: Fayard, 2005.
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 SNAC — 2010.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 International Music Score Library Project — 2006.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 NooSFere
- ↑ LIBRIS — 2012.