Ժաննա Վլադիմիրովնա Բիչևսկայա (ռուս.՝ Жа́нна Влади́мировна Биче́вская, հունիսի 17, 1944(1944-06-17), Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային և ռուս երգչուհի, երգերի հեղինակ։ ՌԽՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (1988)։ Ապրում և ստեղծագործում է Մոսկվայում։

Ժաննա Բիչևսկայա
Ծնվել էհունիսի 17, 1944(1944-06-17) (79 տարեկան)
Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Երկիր Ռուսաստան և  ԽՍՀՄ
Ժանրերժողովրդական երաժշտություն և հեղինակային երգ
Մասնագիտությունբանաստեղծուհի, երգչուհի, կոմպոզիտոր, երգերի հեղինակ, գրող և կիթառահար
Երգչաձայնկոնտրալտո
ԳործիքներԱկուստիկ կիթառ և վոկալ
ԿրթությունԿրկեսային և էստրադային արվեստի պետական ուսումնարան
Պարգևներ
Կայքzhanna-bichevskaya.ru
 Zhanna Bichevskaya Վիքիպահեստում

Իր ոճը անվանում է ռուսական քանթրի ֆոլկ։ Երգչուհու երգացանկում ներառված են մի քանի հարյուր ստեղծագործություններ՝ հոգևոր և սոցիալական բովանդակության երգեր, ռուսական ժողովրդական երգեր, ռոմանսներ, ինչպես նաև Արծաթե դարաշրջանի բանաստեղծների ստեղծագործությունների հիման վրա գրված երգեր։

Կենսագրություն խմբագրել

Ժաննա Բիչևսկայան ծնվել է մասնագիտությամբ ինժեներ-էլեկտրիկ Վլադիմիր Կոնստանտինովիչ Բիչևսկու և բալետի պարուհի Լիդիա Գավրիլովնա Կոշելևայի ընտանիքում։ Նրա խորթ մայրը՝ Ելենա Իլինիչնա Բիչևսկայան[1], մասնագիտությամբ հաշվապահ է եղել։ Ավարտել է երաժշտական դպրոցի կիթառի դասարանը։ 1966-1971 թվականներին սովորել է Կրկեսային և էստրադային արվեստի պետական ուսումնարանում, որտեղ շարունակել է կատարելագործել կիթառ նվագելը։ Երգել սովորել է Ելենա Յակովլևնա Պետկերի, այնուհետև՝ Իրմա Պետրովնա Յաունզեմի մոտ։ Սովորելու ընթացքում սկսել է հավաքել և ձայնագրել ռուսական ժողովրդական երգեր։ Միաժամանակ որպես ուսուցիչ աշխատել է Զագորսկի երեկոյան երաժշտական դպրոցում, կիթառի դասարանում, իսկ ավելի ուշ` որպես մենակատար-վոկալիստ` Էդի Ռոզների նվագախմբում։ 1971-1973 թվականներին եղել է «Добры молодцы» վոկալ-գործիքային անսամբլի մեներգչուհի, 1973 թվականից աշխատել է «Մոսկոնցերտում»։

1970-ականներին երգչի երգացանկում ներառված են եղել հին ռուսական ժողովրդական երգեր, որոնք կատարվել են բարդովյան ոճով։ Շնորհիվ իր տաղանդավոր և յուրօրինակ կատարման (օգտագործելով ժողովրդական և գյուղական ոճեր)՝ Բիչևսկայան սկսեց արագորեն ժողովրդականություն ձեռք բերել, իսկ 1973 թվականին դարձել է էստրադային արտիստների համառուսական մրցույթի դափնեկիր։ Հյուրախաղերով շրջագայել է Ֆինլանդիայում, Հունգարիայում, Ռումինիայում, Չեխոսլովակիայում, Հարավսլավիայում և ԽՍՀՄ մի շարք քաղաքներում։ Ժողովրդական երգերի ձայնագրությունները միլիոնավոր օրինակներով վաճառվել են աշխարհի ավելի քան 40 երկրներում։

Ութ անգամ անընդմեջ անշլագով հանդես է եկել Արևմտյան Եվրոպայում՝ հեղինակավոր Օլիմպիա փարիզյան դահլիճում։ 1980 թվականին Պոզնանում կայացած էստրադայի արտիստների միջազգային մրցույթում, բացի դափնեկրի կոչումից, Ժաննա Բիչևսկայան արժանացել է «Միսս ստեղծագործական անձնավորություն» կոչման։ 1989 թվականին Սան Ռեմոյում երգչուհին ստացել է Տենկոյի մրցանակ՝ մշակութային գործունեության համար։

1990-ականներին Ժաննա Բիչևսկայայի ստեղծագործության բանահյուսությանը փոխարինելու են եկել սպիտակգվարդիական մոտիվները («Любо, братцы, любо», «Русская Голгофа» ալբոմներ), այնուհետև կրոնական մոտիվներով՝ աբեղա Ռոմանի երգերը և նրա ամուսնու՝ բանաստեղծ, կոմպոզիտոր և երգիչ Գենադի Պոնոմարյովի հեղինակած երգերը («Ժաննա Բիչևսկայան երգում է աբեղա Ռոմանի երգերը», «Քո անունը, Աստված», «Երաժշտի աշունը»)։ 1990-ականների վերջին և 2000-ականների սկզբին երգիչը թողարկել է մի քանի ալբոմներ հայտնի հեղինակների երգերով (այդ թվում՝ Անդրեյ Մակարևիչի, Ալեքսանդր Վերտինսկու, Բուլատ Օկուջավայի) և մի շարք հայրենասիրական ալբոմներ։ 1999 թվականի դեկտեմբերից 2008 թվականներին «Ռուսաստանի ձայնը» միջազգային ռադիոկայանում Ժաննա Բիչևսկայան վարել է «Սրտից սրտին» հեղինակային հոգևոր հաղորդումը։

Թեմատիկա խմբագրել

Բիչևսկայայի երգերի հիմնական թեմաներն են ռուսական հայրենասիրությունը և ուղղափառությունը։ Իր երգերում Ժաննան ամուսնու՝ Գենադի Պոնոմարյովի հետ միասին, որը նույնպես կոմպոզիտոր է և բառերի հեղինակ, սեր է քարոզում ավանդական արժեքների նկատմամբ։

Քննադատություն խմբագրել

«Սրտից սրտին» ռադիոհաղորդման մեջ Ժաննա Բիչեսկայայի երգերի որոշ մեկնաբանություններ քննադատվել են Ռուսաստանի Ուղղափառ եկեղեցու կողմից։ Մասնավորապես, 2003 թվականի Սուրբ Ծննդյան ընթերցումների բանաձևում ասվում է․

  2. Վերջին տարիներին մի շարք հրատարակություններ, որոնք իրենց հայտարարում են Ուղղափառության մարտիկներ, այդ թվում Ժաննա Բիչևսկայայի «Սրտից սրտին» ռադիոհաղորդումը, իրականացնում էին քարոզչական արշավներ, որոնք անկասկած կարող են Եկեղեցու պառակտման պատճառ դառնալ։ Առանց ընթերցողներին եկեղեցու կյանքի որևէ դրական, հոգևոր փորձառություն առաջարկելու, այս հրատարակությունները շահարկում են եկեղեցու պատմության փաստերը, խեղաթյուրում են ուղղափառ հավատքի հիմքերը և ի վերջո, ձևավորում աղանդավորական գիտակցություն։ 3. Նման գործողություններն արդեն ստացել են հոգևոր իշխանության հստակ գնահատականը։ Սուրբ Պատրիարքը, Սուրբ Սինոդը, Սինոդական աստվածաբանական հանձնաժողովը բազմիցս բարձրաձայնել են սնահավատություն սերմանող գրականության տարածման անթույլատրելիության մասին՝ հավատացյալների մոտ խուճապ առաջացնելով[2]։
- Մեր օրերի գայթակղություններ։ Ի պաշտպանություն եկեղեցական միասնության, էջ 71։ Մեջբերում՝ մեր օրերի գայթակղություններից։ Ի պաշտպանություն եկեղեցական միասնության, էջ 71
 

Այսպես, ըստ Հովհաննեսի հայտնության, ամբողջ աշխարհի քրիստոնյաները (ոչ միայն ուղղափառները) Երկնային Երուսաղեմն ընկալում են որպես Աստծո կողմից ուղարկված Երկնային քաղաք՝ պատմության վերջում և որպես Երկնային արքայության պատկերներից մեկը, որպես հետմահու միջավայր։ Այս համատեքստում Բիչևսկայայի կատարած «Ռուսական երթ» երգի բառերը («Ռուսները գալիս են»)

  Ռուսները գալիս են ազատագրելու Երրորդ Հռոմը

Ռուսները գնում են Երկնային Երուսաղեմ[3]

 

ընկալվում էին որպես բոլոր ռուսների համընդհանուր աքսոր՝ դեպի մահ, դեպի հետմահու կյանք։ Քրիստոնեական բլոգ ոլորտում քննադատությունից հետո հեղինակի կողմից հոգևոր տերմինաբանության մակերեսային ընկալման արդյունքում հայտնված այս հատվածը հանվեց «Ռուսական երթ» երգի հետագա բառերից[4]։

«Մենք ռուսներ ենք» երգի տեսահոլովակը առաջ է բերել ԱՄՆ դեսպանատան սկանդալն ու ոչ պաշտոնական բողոքը, որտեղ, ռուսական բանակի հաղթանակների տարեգրության շրջանակներում, ցուցադրվել են ԱՄՆ-ի վառվող քաղաքների կադրեր «Անկախության օր» կինոնկարից, որոնք մոնտաժված են եղել ռուսական ինքնաթիռներից հրթիռների արձակման կադրերով[5]։

Սկավառակագրություն խմբագրել

Վինիլային ձայնագրություններ խմբագրել

  • Ժաննա Բիչևսկայա, ռուսական ժողովրդական երգերի հավաքող և կատարող։ [Դոնի Բալլադներ] (1974),
  • Ժաննա Բիչևսկայա, ռուսական ժողովրդական երգերի հավաքող և կատարող։ [Անդրբայկալյան վայրի տափաստաններով] (1976),
  • Ժաննա Բիչևսկայան երգում է Բուլատ Օկուջավայի երգերը (1984),
  • Հին ռուսական ժողովրդական գյուղական և քաղաքային երգեր և բալլադներ (1988),
  • Անվերնագիր։ [Մեկ դարը շատ կարճ է] (1988),
  • Անվերնագիր։ [Պարոնայք սպաներ] (1990),
  • Բատերֆլայ (Գենադի Պոնոմարյովի համահեղինակությամբ) (1990)։

Ձայնասկավառակներ խմբագրել

  • Պարոնայք սպաներ (1994),
  • Դարը շատ կարճ է (1997),
  • Սեր, եղբայրներ, սեր ... (1997),
  • Ժաննա Բիչևսկայան երգում է Աբեղա Ռոմանի (Մատյուշին) (1997) երգերը,
  • Քո անունը, Տեր աստված։ Հոգևոր երգեր (1998),
  • Աշնանային Երաժշտի աշունը (1998),
  • Ռուսական Գողգոթա (1998),
  • Հին ռուսական ժողովրդական գյուղական և քաղաքային երգեր և բալլադներ 4 մասից (1998),
  • Ժաննա Բիչևսկայան երգում է Բուլատ Օկուջավայի երգերը (1999),
  • Ցար Նիկոլայ (1999),
  • Հավատում եմ (2000),
  • Մենք ռուսներս։ Ժաննա Բիչևսկայան երգում է Գենադի Պոնոմարյովի երգերը (2001),
  • Սև ագռավ (2002),
  • Աստված պահպանի մերոնց (2003),
  • К-141 (2004),
  • Սպիտակ գիշեր։ Ժաննա Բիչևսկայան երգում է Աբեղա Ռոմանի (2005) երգերը,
  • Ես քեզ կպատմեմ ... Ռոմանսներ (2007),
  • Բոցկլտա, բոցկլտա, իմ աստղ (2008),
  • Երաշտ (2010),
  • Հրաժեշտից հրաժեշտ (2014)։

Ժողովածուներ խմբագրել

  • Grand Collection (2001),
  • MP3 հավաքածու, 3 մասից (2004),
  • Հոգևոր երգեր։ MP3 (2007),
  • Ռուսական ժողովրդական երգեր և ռոմանսներ։ MP3 (2007),
  • Լավագույն երգեր (2007),
  • Ոսկե շարք (2008),
  • Միայն ավելի լավ։ MP3 (2011)։

Պարգևներ և մրցանակներ խմբագրել

  • ՌՍՖՍՀ ժողովրդական արտիստ (1988),
  • Լենինյան կոմերիտմիության մրցանակ (1983) - կատարողական բարձր վարպետության և երիտասարդների շրջանում ժողովրդական երգերի մասսայականացման համար,
  • Տենկո մրցանակ (1989) - մշակութային գործունեության համար։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Официальный сайт Жанны Бичевской». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 12-ին.
  2. Церковный вестник. 2003. № 3
  3. Русские идут
  4. «Русские идут». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 12-ին.
  5. Питерское телевидение взрывает Капитолий. // Новая газета

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժաննա Բիչևսկայա» հոդվածին։