Թուն (քաղաք)
Թուն (գերմաներեն՝ Thun, ֆր.՝ Thoune), քաղաք Շվեյցարիայի Բեռն կանտոնում. նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է։ Ընկած է Թուն լճի ափին, ճիշտ այն մասում, որտեղից սկիզբ է առնում Աարե գետը։ Հեռավորությունը Բեռն քաղաքից մոտավորապես 30 կիլոմետր է; Զբաղեցնում է 21,58 քառակուսի կիլոմետր տարածք[2]։ 2018 թվականի տվյալներով բուն քաղաքի բնակչության թվաքանակը եղել է 43 734[3], իսկ նրա շուրջը ձևավորված ագլոմերացիայինը՝ շուրջ 80 հազար[4]։ Բնակչության միջին խտությունը կազմել է 2 027 մարդ/կմ2։
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| շվեյց. գերմ.՝ Thun | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Շվեյցարիա | ||||
| Մակերես | 21,60 կմ², 21,57 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 560 մետր | ||||
| Պաշտոնական լեզու | գերմաներեն | ||||
| Բնակչություն | ▲43 630 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2021)[1] | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 033 | ||||
| Փոստային ինդեքսներ | 3600, 3602, 3603, 3604, 3607, 3608 և 3609 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | BE | ||||
| Պաշտոնական կայք | thun.ch(գերմ.) | ||||
| |||||
Քաղաքի տնտեսության կարևոր ճյուղերն են զբոսաշրջությունը, մեքենաշինությունը, ճշգրիտ գործիքների, ռազմամթերքի, սննդի արտադրությունը, հրատարակչական գործը։ Թունում է գտնվում Շվեյցարիայի ամենամեծ զինվորական կայազորը։
Պաշտոնական լեզուն գերմաներենի շվեյցարական տարբերակն է, սակայն քաղաքում առավել գործածվողը ալեմանյան գերմաներենի տեղական խոսվածքն է։
ՊատմությունԽմբագրել
Քաղաքի անվանումը առաջացել է կելտական dunum բառից, որը նշանակում է ամրացված բլուր կամ պարզապես ամրոց։ Թունի ներկայիս տեղում ու շրջակայքում մարդիկ բնակություն են հաստատել մեր թվականությունից առնվազն երկուսուկես հազար տարի առաջ։ Մեր թվականության 1152 թվականից այստեղ իշխել են Ցահրինգենները։ Ազնվականական այդ տոհմի ներկայացուցիչներից Բերտոլդ V-ը մերձակա միջնաբերդում դղյակ է կառուցել։
Հետագայում բնակավայրը վաճառվել է Բեռնին և դարձել դատական պաշտոնյաների նստավայր։
Անվանի անձինքԽմբագրել
- Պետեր Մաուրեր (ծնվ. 1956) - 2012 թվականից Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի նախագահ
- Շտեֆան Հաենի (ծնվ. 1958) - նկարիչ, դետեկտիվ վեպերի հեղինակ
- Ռեգուլա Ռիթց (ծնվ. 1962) - քաղաքական գործիչ, հասարակագետ, պատմաբան[5]
- Ֆիլիպ Ֆանկհաուզեր (ծնվ. 1964) - բլյուզ ոճի երաժիշտ և երգերի հեղինակ
- Սանդրա Մոզեր (ծնվ. 1969) - կինոյի և թատրոնի դերասանուհի[6]
Քույր քաղաքներԽմբագրել
ԺողովրդագրությունԽմբագրել
Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները[9].
| Բնակչության վերաբ. պատմական տվյալներ [9] | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Տարին | Ընդ. | Գերմ. | Իտալ. | Բողոք. | Կաթոլ. | Այլ | Հրեա | Մուսուլմ. | Կրոնը չնշած | Շվեյցար. | Ոչ շվեյցար. |
| Beginning 15th century | ca. 1400 | ||||||||||
| 1764 | 1,414 | ||||||||||
| 1798 | 1,566 | ||||||||||
| 1818 | 1,936 | ||||||||||
| 1836 | 2,646 | ||||||||||
| 1850 | 6,019 | 5,897 | 121 | 1 | 5,866 | 153 | |||||
| 1870 | 7,290 | 7,076 | 236 | 6 | 7,034 | 284 | |||||
| 1888 | 8,286 | 8,154 | 13 | 8,038 | 233 | 15 | 4 | 8,007 | 279 | ||
| 1900 | 10,213 | 9,951 | 55 | 9,762 | 417 | 34 | 26 | 9,904 | 309 | ||
| 1910 | 12,173 | 11,805 | 107 | 11,540 | 537 | 96 | 27 | 11,693 | 480 | ||
| 1930 | 16,524 | 15,979 | 114 | 15,372 | 968 | 184 | 35 | 16,060 | 464 | ||
| 1950 | 24,157 | 23,105 | 273 | 21,774 | 2,150 | 233 | 34 | 23,667 | 490 | ||
| 1970 | 36,523 | 33,566 | 1,663 | 30,825 | 5,325 | 373 | 22 | 16 | 178 | 33,662 | 2,861 |
| 1990 | 38,211 | 34,944 | 895 | 29,426 | 5,314 | 3,471 | 22 | 307 | 1,093 | 34,932 | 3,279 |
| 2000 | 40,377 | 36,551 | 728 | 28,120 | 5,852 | 6,405 | 17 | 1,365 | 2,765 | 35,315 | 5,062 |
ՊատկերասրահԽմբագրել
Համայնքապետարանը
Դղյակը
Այգեր, Մյոնխ և Յունգֆրաու սարերը
Տեսարան ամրոցից
ԳրականությունԽմբագրել
- Anna Bähler, Anita Egli, Thomas Brodbeck, Gerrendina Gerber-Visser, Christian Lüthi, Katharina Moser, Andrea Schüpbach, Philipp Stämpfli: Thuner Stadtgeschichte 1798-2018, Thun 2018
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ https://www.pxweb.bfs.admin.ch/pxweb/de/
- ↑ « Statistique de la superficie 2004/09 : Données communales » [archive], sur Office fédéral de la Statistique (consulté le 26 août 2017)
- ↑ « Population résidente permanente et non permanente selon les niveaux géographiques institutionnels, le sexe, l'état civil et le lieu de naissance » [archive], sur Office fédéral de la Statistique
- ↑ «Städtische Bevölkerung: Agglomerationen, Kerne ausserhalb von Agglomerationen und mehrfach orientierte Gemeinden, 1991-2018»։ Bundesamt für Statistik (գերմաներեն)
- ↑ Noëmi Landolt (2011-11-10)։ «Die pragmatische Brückenbauerin» (German)։ WOZ Die Wochenzeitung 45/2011։ Վերցված է 2016-04-16
- ↑ IMDb Database retrieved 27 November 2018
- ↑ thun-gabrovo.ch: Aktuell – Städtepartnerschaft Thun-Gabrovo, Zugriff am 7. Juni 2011
- ↑ togothun.ch: http://www.togothun.ch/index.php/togogadjagan Archived 2016-05-05 at the Wayback Machine. |wayback=20160505184436 |text=Gadjagan |archiv-bot=2019-05-18 12:48:29 InternetArchiveBot}}, Zugriff am 5. Mai 2016.
- ↑ 9,0 9,1 Կաղապար:HDS
Արտաքին հղումներԽմբագրել
|
Թուն (քաղաք) Վիքիպահեստում |
|---|
| Վիքիճամփորդն ունի Թուն (քաղաք)ին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։ |