Զուրաբ Ավալիշվիլի
Զուրաբ Դավիդի Ավալիշվիլի (վրաց.՝ ზურაბ დავითის ძე ავალიშვილი, 1876, Թիֆլիս — 21 մայիսի, 1944, Շվարցենֆելդ, Գերմանիա), վրացի պատմաբան, դիվանագետ ու իրավաբան։ Աշխատել է Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետությունում[4]։
| Զուրաբ Ավալիշվիլի ზურაბ დავითის ძე ავალიშვილი | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1876[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Չումլաղ |
| Մահացել է | մայիսի 21, 1944 |
| Մահվան վայր | Մյունխեն, Գերմանական ռայխ |
| Գերեզման | Դիդուբեի պանթեոն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն և  Ռուսական կայսրություն |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան |
| Մասնագիտություն | դիվանագետ, պատմաբան և համալսարանի դասախոս |
| Աշխատավայր | Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան և Թբիլիսիի պետական համալսարան |
 Zurab Avalishvili Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելԶուրաբ Ավալիշվիլին ծնվել է 1876 թվականին Թիֆլիսում։ Սերում է Ավալիշվիլիների իշխանական տնից[4]։
1900 թվականին ոսկե մեդալով ավարտել է Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանը՝ ստանալով իրավաբանական կրթություն։ Հետագայում կրթությունը շարունակել է Սորբոնի համալսարանում, որտեղ սովորել է 1901—1903 թվականներին[4]։ 1917 թվականին Զուրաբ Ավալիշվիլին ընտրվել է սահմանադիր ժողովի անդամ, սակայն ցանկություն է հայտնել ծառայել Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետությանը[4]։ Վրաստան վերադառնալուց հետո՝ 1918 թվականին, Ավալիշվիլին դարձել է գլխավոր խորհրդական արտաքին գործերի գծով[4]։
Զուրաբ Ավալիշվիլին մասնակցել է Թիֆլիսի պետական համալսարանի հիմնադրմանը, որտեղ դասավանդել է 1918—1921 թվականներին[4]։
Ստացած լինելով իրավաբանական կրթություն՝ Զուրաբ Ավալիշվիլին մեծ ներդրում է ունեցել Վրաստանի Սահմանադրության ստեղծման գործում[4]։ Որպես Վրաստանի գլխավոր դիվանագետ՝ Ավալիշվիլին հասել է Գերմանիայի հետ Վրաստանի հարաբերությունների լավացմանը, ինչի շնորհիվ Գերմանիան ճանաչում է Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության ինքնիշխանությունը[4]։ Զուրաբ Ավալիշվիլին 1919 թվականին Վրաստանը ներկայացրել է Փարիզի խաղաղության վեհաժողովում, որտեղ պնդել է Արևմտյան Վրաստանի հողերի՝ Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետությանը պատկանելու հարցը և դեմ է հանդես եկել Բաթումի մարզը երեք մասի բաժանելուն ու Բաթումը անկախ քաղաք հռչակելուն, ինչից կարող էին օգտվել Ազգերի լիգայի ենթակայության տակ գտնվող երկրները[4]։ Վրաստանի ու ԽՍՀՄ միջև տեղի ունեցած պատերազմից հետո Ավալիշվիլին մեկնել է Գերմանիա[4]։ Այստեղ նա դարձել է Գերմանիայում Վրացական միության հիմնադիրներից մեկը, աշխատել է «Գեորգիկա» և «Բիզանտիոն» ամսագրերի խմբագրություններում[4]։ Գրել է բազմաթիվ հոդվածներ Կովկասի, Վրաստանի պատմության ու գրականության, դիվանագիտության ու այլ հարցերի վերաբերյալ[4]։
Իշխան Զուրաբ Ավալիշվիլին մահացել է 1944 թվականին Գերմանիայի Շվարցենֆելդ քաղաքում[4]։ 1993 թվականի մայիսին նրա աճյունը տեղափոխվել է Վրաստան և թաղվել Թիֆլիսում՝ պետական ու հասարակական գործիչների Դիդուբեի պանթեոնում[4]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Միջազգային տիպօրինակ անունների նույնացուցիչ — 2012.
- ↑ NUKAT — 2002.
- ↑ MAK (польск.)
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 Alexander Mikaberidze Historical Dictionary of Georgia. — Lanham, Maryland • Toronto • Plymouth, UK: he Scarecrow Press, Inc., 2007. — 734 с. — (Historical Dictionaries of Europe, No. 50). — ISBN 978-0-8108-5580-9
Աշխատություններ
խմբագրել- Авалов З. Д. Присоединение Грузии к России. — СПб.: Тип. А. С. Суворина, 1901. на сайте Руниверс (Repr. New York: Chalidze Publications, 1981)
- Авалов Зураб. Областные сеймы (федерализм. Отт. из кн. «Конституционное государство». Сб. ст. Изд. I. СПБ. 1905, с. 273—312
- Авалов Зураб. Независимость Грузии в международной политике 1918—1921 гг.: Воспоминания. Очерки. — Париж, 1924
- ზ. ავალიშვილი, ჯვაროსანთა დროიდან (ოთხი საისტორიო ნარკვევი), პარიზი, 1929 (მე-2 გამ. თბ., 1989)
- ზურაბ ავალიშვილი, სოციალისტური პროპაგანდის წარმატება საქართველოში / ზურაბ ავალიშვილი ; თარგმნ. დ. აბაშიძემ // ჩვენი მწერლობა. — თბილისი, 2008. — აგვისტო. — N16(68). — გვ.2—4
- ზურაბ ავალიშვილი, «საქართველოს დამოუკიდებლობის» წინასიტყვაობა: ერი და ბედისწერა; ინგლ. თარგმნა დ. აბაშიძემ // ჩვენი მწერლობა. — თბილისი, 2009. — ISSN: 1987-7730
Գրականություն
խմբագրել- Баринов Д.А., Ростовцев Е.А. Авалишвили (Авалов) Зураб Давидович // Сетевой биографический словарь историков Санкт-Петербургского университета XVIII-XX вв. СПб., 2012-2014.
- Гиоргидзе М. Грузины в Петербурге. Тбилиси, 1976. С.179-181.
- Катели Л. Будущее всегда гадательно // Вечерний Тбилиси. Март 2012. №20 (18444)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զուրաբ Ավալիշվիլի» հոդվածին։ |