Վիքիպեդիա

Ալեքսեյ Դմիտրիև

ռուս բանաստեղծ և գրող, նկարիչ, կինոռեժիսոր և սցենարիստ
(Վերահղված է Դմիտրիև Ալեքսեյից)

Ալեքսեյ Վիկտորովիչ Դմիտրիև, հայտնի է նաև Ալյոշա Դմիտրիև (ռուս.՝ Алексей Викторович Дмитриев, հունվարի 31, 1956(1956-01-31), Մոսկվա, ԽՍՀՄ - հունիսի 4, 2015(2015-06-04), Պուգաչյով, Սարատովի մարզ, Ռուսաստան), ռուս բանաստեղծ և գրող, նկարիչ, կինոռեժիսոր և սցենարիստ։

Ալեքսեյ Դմիտրիև
Ծնվել էհունվարի 31, 1956(1956-01-31)
ԾննդավայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
Վախճանվել էհունիսի 4, 2015(2015-06-04) (59 տարեկան)
Վախճանի վայրՊուգաչյով, Սարատովի մարզ, Ռուսաստան
Մասնագիտությունբանաստեղծ, գրող, նկարիչ, կինոռեժիսոր և սցենարիստ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ,  Իսրայել և  Բելգիա
ԿրթությունՄոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ

Կենսագրություն խմբագրել

Ալեքսեյ Դմիտրիևը ծնվել է Մոսկվայում 1956 թվականին, գիտնականների ընտանիքում[1]։ Սովորել է Մոսկվայի № 444 մաթեմատիկական կողմնորոշմամբ դպրոցում։ 1972 թվականին, 16 տարեկան հասակում, ավարտել է երեկոյան դպրոցը և ընդունվել Մոսկվայի ինժեներա-շինարարական ինստիտուտ (ՄԻՇԻ)։ 1980 թվականին ընդունվել է Շչուկինյան ուսումնարանի դերասանական ֆակուլտետ, որտեղ սովորել է 3 տարի։ 1983 թվականին ընդունվել է Կինեմատոգրաֆիայի համամիութենական պետական ինստիտուտ (ՎԳԻԿ)՝ Մարլեն Խուցիևի արվեստանոց, 1988 թվականին ավարտել է ինստիտուտը՝ խաղարկային ֆիլմերի և հեռուստատեսության ռեժիսորի դիպլոմով։

Դմիտրիևի դիպլոմային աշխատանքը եղել է «Վերբենա» կարճամետրաժ խաղարկային ֆիլմը[2], որտեղ գլխավոր դերերը կատարել են այնպիսի ականավոր դերասաններ, ինչպիսիք են Էդդա Ուրուսովան և Ալբերտ Ֆիլոզովը։ Ֆիլմը ճանաչում է գտել որպես ՎԳԻԿ-ականների տասնամյակի լավագույն դիպլոմային աշխատանքներից մեկը և արժանացել Ֆրանսիայի կինոյի ակադեմիայի բարձր գնահատականին[3]։

1990 թվականի սկզբին «Մալիշ» հրատարակչության կողմից հրատարակված Ալեքսեյ Դմիտրիևի մանկական բանաստեղծությունների «Պարոն Սմոկլին և մոնոկլը» գիրքը նկարազարդվել է հեղինակի կողմից և տպագրվել 500,000 օրինակ բացառիկ տպաքանակով։

1990 թվականին Ալեքսեյ Դմիտրիևը արտագաղթել է Իսրայել, որտեղ աշխատել է որպես ռադիոհաղորդավար, ինչպես նաև «Ֆալաֆել» մանկական ծրագրի հեղինակ և վարող։ Երեք տարի Իսրայելում ապրելուց հետո 1993 թվականին տեղափոխվել է Բելգիա, որտեղ մինչև 2014 թվականը բնակվել է Բրյուսելում։ 2014 թվականին վերադարձել է Ռուսաստան, ամուսնացել և բնակվել է Սարատովի մարզի Պուգաչով քաղաքում։

Դմիտրիևը դիմում է ներկայացնում Ռուսաստանի քաղաքացիություն ստանալու համար PEN ակումբի և անձամբ դրա ղեկավար, գրող Անդրեյ Բիտովի աջակցությամբ, բայց չի հասցնում ստանալ այն, քանի որ 2015 թվականի հունիսի 4-ին մահանում է վաղանցիկ քաղցկեղից[4]։ Ալեքսեյ Դմիտրիևը ամուսնացել է երեք անգամ և եղել է հինգ երեխաների հայր։

Արձագանքներ խմբագրել

  ... մեր հայրենակից, յուրօրինակ բանաստեղծ և նկարիչ Ալեքսեյ Վիկտորովիչ Դմիտրիևը <...> նրա ստեղծագործական ժառանգությունը արժանի է ուսումնասիրության և դրանց հետ աշխատելու։  
  Նման մարդու մասին մեկ ժամ խոսելը շատ քիչ է։ Քանի որ նա այնքան բազմակողմանի հարուստ և զարմանալի անձնավորություն է ... Նա իմ կյանքում հանդիպած ամենատաղանդավոր մարդկանցից մեկն է, իսկ ես նրանցից շատերին եմ հանդիպել։ Հավանաբար, միակ ոլորտը, որտեղ Ալյոշան իրեն չի դրսևորել, դա երաժշտությունն է, չնայած նրա բանաստեղծությունները այնքան երաժշտական են, որ կարելի է ասել, որ նա նաև երաժիշտ է այդ բառի բուն իմաստով…[6]։  

Ստեղծագործական ուղի խմբագրել

 
Բանաստեղծ և նկարիչ Ալյոշա Դմիտրիևը 1970 ական թվականներին

Լինելով բազմակողմանի շնորհալի անձնավորություն՝ Ալեքսեյ Դմիտրիևն իրեն դրսևորել է արվեստի բազմաթիվ տեսակների և ժանրերի մեջ։ Պատանեկության տարիներին սիրել է թատրոնը և մտել այսպես կոչված «տագանյան երիտասարդություն» շրջանակի մեջ՝ երիտասարդների մի ընկերություն, ովքեր Տագանկայի թատրոնի աստղերի երկրպագուներ և «զինակիցներ» էին։ Հետագայում նա սերտ բարեկամություն է հաստատել և համահեղինակ դարձել Էդուարդ Ուսպենսկու շրջանակի «մանկական» բանաստեղծներ Անդրեյ Ուսաչովի, Տիմ Սոբակինի և Մարինա Սոբե-Պանեկի հետ։

Դմիտրիևի ստեղծագործական ժառանգությունը ներառում է գրքեր երեխաների և մեծահասակների համար, մի քանի ֆիլմեր, որոնք նա նկարահանել է իր սեփական սցենարների հիման վրա, մեծ թվով նկարներ և գրաֆիկական աշխատանքներ, պիեսներ և բանաստեղծություններ։ Ըստ գրող Անդրեյ Ուսաչովի՝ 2016 թվականի դրությամբ «Ալյոշա Դմիտրիևի ժառանգությունը հրապարակվել է քսան տոկոսով, իսկ ութսուն տոկոսը դեռևս ոչ մեկին հայտնի չէ»։

Գրականություն խմբագրել

Ալեքսեյ Դմիտրիևի գրքերը խմբագրել

  • 1990 «Лесные музыканты»՝ «Անտառային երաժիշտներ» — Տիմ Սոբակին, Ալեքսեյ Դմիտրիև, Մարինա Սոբե-Պանեկ (Մոսկվա, «Մալիշ» հրատարակչություն, տպաքանակը՝ 300,000 օրինակ),
  • 1990 «Скромный Кузьма»՝ «Համեստ Կուզման» - Ալեքսեյ Դմիտրիև (Մոսկվա, «Մալիշ» հրատարակչություն, ISBN 5-213-00547-0),
  • 1990 «Мистер Смокли и монокль»՝ «Միստր Սմոկլին և Մոնոկլը» - Ալեքսեյ Դմիտրիև (Մոսկվա, «Մալիշ» հրատարակչություն, տպաքանակը՝ 500,000 օրինակ),
  • 2011 «Про кошек и мышек»՝ «Կատուների և մկների մասին»-Ալյոշա Դմիտրիև (Մոսկվա, հրատարակչություն «Կլեվեր-Մեդիա-Գրուպ», ISBN 978-5-91982-052-9),
  • 2013 «Английские джентльмены»՝ «Անգլիացի ջենտլմեններ»-Ալյոշա Դմիտրիև (Մոսկվա, «Օկտոպուս»հրատարակչություն ISBN 978-5-94887-101-1),
  • 2015 «Как поймать мамонта»՝ «Ինչպես բռնել մամոնտին» (Անդրեյ Ուսաչովի հետ) (Մոսկվա, «Ազբուկա» հրատարակչություն, ISBN 978-5-389-08726-2),
  • 2016 «Этот древний-древний-древний мир!»՝ «Այս հին, հնագույն, հնագույն աշխարհը»։ 2 հատորով (Անդրեյ Ուսաչովի հետ միասին) (Մոսկվա, «Վրեմյա» հրատարակչություն, ISBN 978-5-9691-1514-9),
  • 2018 «Как поймать мамонта»՝ «Ինչպես բռնել մամոնտին» (Անդրեյ Ուսաչովի հետ) (Մոսկվա, «Վրեմյա» հրատարակչություն, ISBN 978-5-9691-1732-7)։

Աուդիոգրքեր խմբագրել

  • 2017 «Պատմության դասեր» (CDmp3, Հեղինակներ՝ Անդրեյ Ուսաչև և Ալյոշա Դմիտրիև, կարդում է Եֆիմ Շիֆրինը) (Մոսկվա, «Արդիս» հրատարակչություն, ISBN 4607031769317)։

Գեղանկարչություն խմբագրել

Դմիտրիևը նկարել և զբաղվել է գեղանկարչությամբ մանկուց։ Նրա աշխատանքների ճշգրիտ թիվը անհայտ է, դրանք շատ են և սփռված են աշխարհով մեկ։ 1975 թվականից մասնակցել է Մոսկվայի քաղաքային գծանկարչական կոմիտեին կից ոչ պաշտոնական նկարիչների ցուցահանդեսներին, 1979 թվականից եղել է «Քաղաքային կոմիտեի» անդամ։ 1980 թվականին Ալեքսեյ Դմիտրիևը ընդունվել է Մոսկվայի նկարիչների միություն (ՄՆՄ), 1990 թվականին՝ Իսրայելի նկարիչների միություն։ Բելգիայում բնակություն հաստատելուց հետո դարձել է Belgian Society of Authors, Composers and Publishers (SABAM) գեղանկարչական բաժանմունքի անդամ։

 
Նկարիչ Ալյոշա Դմիտրիևի նկարը «Երկուսը պատուհանի շրջանակով և ծառով»

Նրա գծանկարներն ու կտավները լայնորեն ցուցադրվել են։ 1990-2013 թվականներին կայացել է Ալեքսեյ Դմիտրիևի գեղանկարչության և գրաֆիկայի 17 անհատական ցուցահանդեսներ՝ Բրյուսելում "Giraffe" և "Sablon"» պատկերասրահներում, ինչպես նաև Saint-Gilles, Ukkel և Forest մշակութային կենտրոններում։ Ցուցահանդեսներ են կազմակերպվել նաև այլ քաղաքներում՝ Բեռլինում, Թել Ավիվում, Նազարեթում, Երուսաղեմում, Լոնդոնում, Սիդնեյում և Փարիզում։ Անձամբ, նկարչի կարծիքով, իր մասնակցությամբ կոլեկտիվ ցուցահանդեսների ընդհանուր թիվը մոտենում է հարյուրի։ Ալյոշա Դմիտրիևի մոտ 150 գրաֆիկական և գեղանկարչական աշխատանքներ գտնվում են ԱՄՆ-ի, Իսրայելի, Բելգիայի, Լատվիայի և Ռուսաստանի մասնավոր հավաքածուներում։ Բրյուսելի Art Brut թանգարանում պահվում է նրա երկու աշխատանքները, իսկ Պոմպիդու (Փարիզ) կենտրոնը ձեռք է բերել Դմիտրիևի երեք կտավներ։

Կինեմատոգրաֆիա խմբագրել

Ալեքսեյ Դմիտրիևի նկարահանված ֆիլմեր խմբագրել

  • «Չորեքշաբթի, ինչպես միշտ ...»[7] (ՎԳԻԿ, կուրսային աշխատանք, 1987),
  • «Վերբենա»[8] (Գորկու անվան կինոստուդիա, դիպլոմային աշխատանք Մ. Խուցիևի արվեստանոցում, 1988, ռեժիսոր, սցենարիստ)։

Աշխատանքը «Ցենտրնաուչֆիլմ» կինոստուդիայում խմբագրել

  • «Ճլորթի, ճլորթի, ճլորթի ...»[9] (1987, կարճամետրաժ երաժշտական ֆիլմ, հետաքրքրաշարժ կերպով երեխաներին բացատրում է ճոճվելու ֆիզիկական բնույթը։ Ռեժիսոր, երգերի հեղինակ),
  • «Արքայադուստրը և մարդակերը» (1989, երաժշտական ֆիլմ-հեքիաթ երեխաների համար, ռեժիսոր),
  • «Ինքնանկար»[10] (1989, դերասան, ռեժիսոր, սցենարիստ, բանաստեղծությունների հեղինակ),
  • «Վերադարձ դեպի սպիտակ ալբոմ» (1990, վավերագրական ֆիլմ, ռեժիսոր, սցենարիստ)։

Աշխատանքներ նկարահանված էմիգրացիայում խմբագրել

  • «Save Energy»[11] (կարճամետրաժ խաղարկային ֆիլմ, Բելգիա, 2011, ռեժիսոր, սցենարիստ)։

Այլ խմբագրել

  • 2014 թվականին Ալեքսեյ Դմիտրիևը նկարահանվել է ռեժիսոր Դանիիլ Դուբշինի «ռուսական Վիյոնի» մասին վավերագրական նախագծում բանաստեղծ Սերգեյ Չուդակովի մասին, որին նա ճանաչել է 20-րդ դարի 70-ականներից։
  • Դմիտրիևն ակտիվորեն աշխատել է ռուսական հեռուստատեսությունում, եղել է «Հասկանալ և ներել», «Դետեկտիվներ», «Դաշնային դատավոր», «Հետք» սերիալների սցենարների համահեղինակ։

Հիշատակ խմբագրել

2016 թվականի հունվարի 31-ին Ռուսաստանի պետական մանկական գրադարանում (ՌՊՄԳ) անցկացվել է Ալեքսեյ Դմիտրիևի 60-ամյակին նվիրված հոբելյանական երեկո[12]։ Ալյոշայի բանաստեղծություններն ու երգերը կարդացել և երգել են բանաստեղծներ Անդրեյ Ուսաչևը և Տիմ Սոբակինը, ցուցադրվել է «Արքայադուստրը և մարդակերը» ֆիլմը։

Պուգաչով քաղաքում պարբերաբար անցկացվում են միջքաղաքային Դմիտրիևյան ընթերցումներ[13], Ալեքսանդր Դմիտրիևի ստեղծագործություններին նվիրված մշտական ցուցահանդես է գործում տեղի գավառագիտական թանգարանում[14]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ В Пугачёве молодогвардейцы познакомились с творчеством известного сценариста
  2. ↑ Տեսանյութը ՅուԹյուբում/ фильм «Вербена», 1988
  3. ↑ Памяти поэта Алексея Дмитриева…
  4. ↑ В Пугачёве скончался поэт, художник и режиссёр Алексей Дмитриев.
  5. ↑ / Письмо русского ПЕН-Центра о наследии Дмитриева за подписью Андрея Битова
  6. ↑ Տեսանյութը ՅուԹյուբում Видеосюжет «Андрей Усачёв об Алёше Дмитриеве», 2016
  7. ↑ Տեսանյութը ՅուԹյուբում фильм «В среду, как обычно…», 1987
  8. ↑ Տեսանյութը ՅուԹյուբում фильм «Вербена», 1988
  9. ↑ Տեսանյութը ՅուԹյուբում фильм «Качели, качели, качели…», 1987
  10. ↑ Տեսանյութը ՅուԹյուբում фильм «Автопортрет», 1989
  11. ↑ «фильм «Save Energy», 2011». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
  12. ↑ К 60-летнему юбилею Алёши Дмитриева. Вспомнить, узнать, полюбить.
  13. ↑ Межмуниципальные детские Дмитриевские чтения.
  14. ↑ Детский писатель посетил Пугачевский краеведческий музей.
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալեքսեյ_Դմիտրիև&oldid=9371711» էջից