Գլուխ
Գլուխ (caput), մարդու և կենդանիների մարմնի առաջային (վերին) հատվածը, որը պարանոցով սահմանազատված է իրանից։ Գլխի կմախքը գանգն է, որը ատլասծոծրակային հոդով միացած է ողնաշարի հետ։ Գլխում են տեղավորված կենտրոնական նյարդային համակարգի բարձրագույն բաժինը՝ գլխուղեղը, որոշ զգայարանների, շնչառական ու մարսողական համակարգերի սկզբնական մասերը։
| Գլուխ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | class of anatomical entity? |
| Ենթադաս | անատոմիական շրջան և particular anatomical entity? |
| Մասն է | body? |
| Կազմված է | գլխուղեղ, զգացողություն, բերանի խոռոչ, Դեմք և subdivision of head? |
| Միանում է | Պարանոց |
| MeSH | A01.456 |
| Foundational Model of Anatomy | 7154 |
| Terminologia Anatomica 98 | A01.1.00.001 |
| Նկարագրված է | Nordisk familjebok, Հայկական սովետական հանրագիտարան, Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան, Բրոքհաուզի և Եֆրոնի փոքր հանրագիտական բառարան, Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան, Gujin Tushu Jicheng? և Meyers Konversations-Lexikon, 4th edition (1885–1890)? |
 Heads Վիքիպահեստում | |
ՍտուգաբանությունԽմբագրել
Ռուսերեն գլուխ բառը եկել է սլավոներեն golva բառից[1]։
Գլխի հիմնական հատվածներըԽմբագրել
Արտաքին
- մազեր, մաշկ, ականջներ
- դեմք (կենդանիների մոտ դունչ)
- գագաթ, կատար, ծոծրակ (նորածինների մոտ գաղտտուն)
- վիզ ՝ ադամախնձոր, կրկնակզակ
- կենդանիների, թռչունների և միջատների մոտ ՝ կնճիթ, կտուց, բեղիկ
Ներքին
ԴեմքԽմբագրել
Դեմքը մարդու գլխի առջևի մասն է։ Բացառությամբ ձեռքերի ՝ մարդու մարմնի միակ բաց հատվածը։
Դեմքի կազմությունըԽմբագրել
- աչքեր - սպիտակուցաթաղանթ, ծիածանաթաղանթ(որոշում է աչքի գույնը), անոթաթաղանթ, բիբ, կոպեր, հոնքերի կամար
- քիթ
- այտեր
- բերան - շրթունքներ, ատամներ
- այտոսկր
- կզակ
- ճակատ
- քունք
- ականջներ
- մազեր և դրանց բացակայությունը ՝ բեղեր, մորուք, այտամորուք, հոնքեր, թարթիչներ
Մորֆոլոգիա, մարդաչափությունԽմբագրել
Հայտնի են մարդու դեմքի դասական, գեղարվեստական համամասնություններ, որոնք նշված են Լեոնարդո դա Վինչիի Վիտրուվյան մարդ տեքստում։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Этимологический словарь славянских языков. — М.: Наука, 1979. — Т. 6. — С. 221-222.
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Գլուխ հոդվածին
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 104)։ 
|
|
Ընթերցե՛ք «գլուխ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։ |