Գեզա Անդա
Գեզա Անդա (հունգ.՝ Anda Géza, նոյեմբերի 19, 1921[1][2][3][…], Բուդապեշտ, Հունգարիայի թագավորություն[4] - հունիսի 13, 1976[1][5][2], Ցյուրիխ, Շվեյցարիա[5]), հունգարացի դաշնակահար[8]։
Գեզա Անդա | |
---|---|
Բնօրինակ անուն | հունգ.՝ Anda Géza |
Ծնվել է | նոյեմբերի 19, 1921[1][2][3][…] Բուդապեշտ, Հունգարիայի թագավորություն[4] |
Երկիր | Հունգարիա և Շվեյցարիա |
Մահացել է | հունիսի 13, 1976[1][5][2] (54 տարեկան) Ցյուրիխ, Շվեյցարիա[5] |
Գերեզման | Cemetery Rüschlikon[6] |
Ժանրեր | դասական երաժշտություն |
Մասնագիտություն | դասական դաշնակահար, դիրիժոր և կոմպոզիտոր |
Գործիքներ | դաշնամուր |
Լեյբլ | Գերմանական գրամոֆոն |
Կրթություն | Ֆերենց Լիստի երաժշտական ակադեմիա (1941) |
Ամուսին | Hortense Anda-Bührle?[7] |
Պարգևներ | |
Géza Anda Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
խմբագրելՍովորել է Ֆերենց Լիստի երաժշտական ակադեմիայում՝ Էռնեստ ֆոն Դոնանիի և Զոլտանա Կոդայի մոտ։ 1939 թվականին՝ ավարտելուց հետո, առաջին անգամ հանդես է եկել Բուդապեշտում Բրամսի Երկրորդ կոնցերտով։ Ուսումը շարունակել է Բեռլինում։
1943 թվականին գնացել է Շվեյցարիա, որտեղ մնացել է մինչև կյանքի վերջ (1954 թվականին ստացել է Շվեյցարիայի քաղաքացիություն[9])։ 1951 թվականին մասնակցել է Զալցբուրգի փառատոնին։ 1959-1968 թվականներին Լյուցերնի կոնսերվատորիայում դաշնամուրի դասեր է տվել։ 1969 թվականից կուրսեր է անցկացնում Ցյուրիխում։
Կենդանության օրոք բացառիկ ճանաչում է ունեցել։ Հյուրախաղեր է ունեցել Եվրոպայում, Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկաներում, Ավստրալիայում։ 1953-1958 թվականներին Կլարա Հասկիլի հետ դաշնամուրային դուետով է հանդես եկել։
Վիլհելմ Ֆուրտվենգլերը նրան անվանել է «ստեղնաշարի աշուղ»։ Հատկապես գնահատվել են Մոցարտի (նա կատարել է նրա բոլոր 27 դաշնամուրային կոնցերտները), Շումանի, Բրամսի, Բարտոկի ստեղծագործությունների նրա մեկնաբանությունները։
Հաճախ հանդես է եկել նաև որպես դիրիժոր։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://www.geza-anda.ch/pages/view/id/20
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118502743 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Historische Lexikon der Schweiz, Dictionnaire historique de la Suisse, Dizionario storico della Svizzera (գերմ.) — Bern: 1998.
- ↑ Find A Grave — 1996.
- ↑ https://www.eda.admin.ch/countries/hungary/de/home/aktuell/grand-tour/budapest/geza-anda.html
- ↑ Jean-Pierre Thiollet, 88 notes pour piano solo, "Solo nec plus ultra", Neva Editions, 2015, p.52. ISBN 978 2 3505 5192 0.
- ↑ Григорьев Л., Платек Я., 1990
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Անդա Գեզա // Գրիգորիև, Պլատեկ Ժամանակակից դաշնակահարներ. — М.: Խորհրդային կոմպոզիտոր, 1990.
- Գեզա Անդա(անգլ.) Allmusic կայքում
- «Գեզա Անդա» (անգլերեն). Encyclopædia Britannica, Inc. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.(չաշխատող հղում)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գեզա Անդա» հոդվածին։ |