Բերթրան Ալոիզիուս
Բերթրան Ալոիզիուս, ինչպես նաև Լյուդովիկ Բերթրան, ամբողջական անունը՝ Լուի Ժակ Նապոլեոն Բերթրան (ֆր.՝ Louis Jacques Napoléon Bertrand, Aloysius Bertrand,ապրիլի 20, 1807[1][2][3][…], Չևա (քաղաք), Կունեո, Պիեմոնտ, Իտալիա - ապրիլի 29, 1841[1][2][3][…], Փարիզի նախկին 10-րդ թաղամաս, Փարիզ), ֆրանսիացի գրող, արձակ բանաստեղծության ժանրի հիմնադիր։
| Բերթրան Ալոիզիուս ֆր.՝ Aloysius Bertrand | |
|---|---|
| Ծնվել է | ապրիլի 20, 1807[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Չևա (քաղաք), Կունեո, Պիեմոնտ, Իտալիա |
| Մահացել է | ապրիլի 29, 1841[1][2][3][…] (34 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Փարիզի նախկին 10-րդ թաղամաս, Փարիզ |
| Գերեզման | Մոնպարնաս գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա |
| Մայրենի լեզու | ֆրանսերեն |
| Երկեր | Gaspard de la Nuit? |
| Մասնագիտություն | դրամատուրգ, լրագրող, բանաստեղծ և գրող |
 Aloysius Bertrand Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Հայրը՝ ֆրանսիացի, ոստիկանության սպա, մայրը՝ իտալուհի։ 1815 թվականից՝ ընտանիքի հոր հրաժարականից հետո, Բերթրանները բնակվում են Դիժոնում:Այստեղ Լուին ավարտում է քոլեջը և սկսում տպագրվել որպես գրող:1828-1830 թվականներին նա ապրել է Փարիզում, ծանոթացել մի խումբ ռոմանտիկ գրողների հետ (Վիկտոր Հյուգո, Չարլզ Նոդիեր, Սեն-Բևու):Նա տպագրվել է Փարիզի և Դիժոնի մամուլում, սակայն նրա բանաստեղծություններն ու դրամաները հաջողություն չեն ունեցել:1833 թվականից նա կրկին բնակություն է հաստատել Փարիզում, որտեղ էլ ապրել է մինչև կյանքի վերջ։ Մահացել է խոր աղքատության մեջ հիվանդանոցում թոքաբորբից` առանց տպագրված տեսնելու իր գլխավոր ստեղծագործությունը։
1847 թվականից նրա մասունքները թաղված են Մոնպարնասի գերեզմանատանը։
Գլխավոր ստեղծագործությունը խմբագրել
Պատմական-երևակայական ոճավորմամբ նորավեպերի գիրքը՝ «Գասպարը խավարից․ երևակայություններ Ռեմբրանդտի և Կալոտի եղանակով», լույս է տեսել 1842 թվականին հանգուցյալ բանաստեղծի ընկերոջ՝ քանդակագործ Դևիդ դ’Անժեի կողմից՝ Սեն-Բևուի աջակցությամբ և նրա նախաբանով:Այն հիմք հանդիսացավ գրական նոր ժանրի `արձակ բանաստեղծության զարգացման համար։
Հետմահու գնահատանք խմբագրել
Բերթրանի գիրքը բարձր գնահատանքի արժանացավ Շառլ Բոդլերի կողմից․ նա նպաստել է «Գասպարը խավարից» գրքի նոր հրատարակությանը 1868 թվականին, դիմել Բերթրանի կողմից հիմնադրված ժանրին «Փարիզյան փայծաղ» (1869) գրքում:Բերթրանի ինքնատիպությունը գնահատեցին սիմվոլիստներներ Ստեֆան Մալարմեն, Վիլե դը Լիլ-Ադանը, ժան Մորեասը, Թեոդոր դե Բանվիլը, իսկ ավելի ուշ` Պիեռ Ռեվերդին, Մաքս Ջաքոբը, Անդրե Բրետոնը:Երեք նորավեպեր հիմք հանդիսացան Մորիս Ռավելի «Գիշերային Գասպարը» դաշնամուրային հավաքածուի համար (1908)։ 1922 թվականին Դիժոնի փողոցներից մեկը կոչվեց Բերթրանի անունով
Ռուսերեն հրատարակություններ խմբագրել
- Гаспар из Тьмы: Фантазии в манере Рембрандта и Калло/ Հրատարակության են պատրաստել Ն․Ի․ Բալաշովը, Ե․Ա․Գունստը, Յու․ Ն․ Ստեֆանովը։ М.: Наука, 1981 (Литературные памятники) ([1])
Բերթրանի ստեղծագործությունները թարգմանել է նաև Սերգեյ Բոբրովը։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բերթրան Ալոիզիուս» հոդվածին։ |