Արյան դեղին աղ

քիմիական միացություն

Արյան դեղին աղ (կալիումի ֆերոցիանիդ, կալիումի (II) հեքսացիանոֆերատ, ), K4[Fe(CN)6]•3H2O, երկարժեք երկաթի կոմպլեքսային միացություն, ֆերոցիանաջրածնական թթվի՝ H4[Fe(CN)6], կալիումական աղը[4][5]։

Արյան դեղին աղ
Изображение химической структуры
Potassium-ferrocyanide-trihydrate-sample.jpg
Potassium ferrocyanide.jpg
Քիմիական բանաձևK₄[Fe(CN₆)]
Մոլային զանգված6,1E−25 կիլոգրամ[1] և 6,1E−25 կիլոգրամ[2] գ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան70 ± 1 °C[3] °C
Կազմալուծման ջերմաստիճանմոտ 400 °C
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար13943-58-3
PubChem9605257
EINECS համար237-722-2
SMILES[C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[K+].[K+].[K+].[K+].[Fe+2], [C]#N.[C]#N.[C]#N.[C]#N.[C]#N.[C]#N.[Fe-4].[K+].[K+].[K+].[K+]
ЕС237-722-2
ChEBI20162028
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

ՀատկություններԽմբագրել

Բաց դեղին, դառնահամ բյուրեղներ են։ Խտությունը՝ 18800 կգ/մ³։ Լուծվում է ջրում (22,4 %, 20 °C-ում), չի լուծվում սպիրտում և եթերներում[6]։ 100 °C-ում կորցնում է բյուրեղաջուրը և դառնում սպիտակ խոնավածուծ փոշի[4]։

Շիկացնելիս քայքայվում է՝ անջատելով ազոտ[7]։

 

Օդում կայուն է և թունավոր չէ, սակայն թթուների առկայությամբ անջատում է ցիանաջրածին[8]։

ՍտացումԽմբագրել

Հնում ստանում էին սպանդանոցային թափոնների, օրինակ, արյան մշակումից (այստեղից էլ՝ արյան դեղին աղ անվանումը),

 

այժմ՝ քարածխի չոր թորման նյութերից։

 

ԿիրառումԽմբագրել

Օգտագործվում է վերլուծական քիմիայում՝ մետաղների որոշման, արդյունաբերության մեջ։

ԳրականությունԽմբագրել

  • Ebbing D.D, Gammon S.D. (2008)։ General Chemistry (9η ed.)։ Cengage Learning։ ISBN 0618857486 
  • Housecroft C.E., Sharpe A. G. (2005)։ Inorganic chemistry (3η ed.)։ Pearson Education Limited։ ISBN 9780131755536 
  • Jackson R. S. (2000)։ Wine science: principles, practice, perception (2η ed.)։ Elsevier Inc.։ ISBN 978-0-12-379062-0 
  • Mackay K.M., Mackay R.A., Henderson W. (2002)։ Introduction to modern inorganic chemistry (1η ed.)։ CRC Press։ ISBN 0748764208 
  • Mανουσάκης Γ.Ε. (1994)։ Γενική και Ανόργανη Χημεία։ Αφοι Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη։ ISBN 9603432725  }}
  • Pauling L. (2003)։ General Chemistry (3η ed.)։ Dover Publications Inc.։ ISBN 9780486656229 
  • Tοσσίδης Ι. (2001)։ Χημεία Ενώσεων Συναρμογής։ Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη։ ISBN 9789604317547 
  • Wiberg E., Nils Wiberg N., Holleman A.F. (2001)։ Inorganic chemistry։ Academic Press։ ISBN 0123526515 

Արտաքին հղումներԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. 1,0 1,1 gelbes Blutlaugensalz
  2. 2,0 2,1 potassium ferrocyanide — 2007.
  3. 3,0 3,1 Potassium Ferrocyanide Properties
  4. 4,0 4,1 Gail, E.; Gos, S.; Kulzer, R.; Lorösch, J.; Rubo, A.; Sauer, M.; Kellens, R.; Reddy, J.; Steier, N.; Hasenpusch, W. (October 2011)։ «Cyano Compounds, Inorganic»։ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry։ Weinheim: Wiley-VCH։ doi:10.1002/14356007.a08_159.pub3 
  5. Von Wagner Rudolf (1897)։ Manual of chemical technology։ New York: D. Appleton & Co.։ էջ 474 & 477 
  6. «POTASSIUM FERROCYANIDE MSDS Number: P5763 - Effective Date: 12/08/96»։ J. T. Baker Inc.։ Վերցված է 2012-04-08 
  7. Willans, M.J.; Wasylishen, R.E.; McDonald, R. "Polymorphism of potassium ferrocyanide trihydrate as studied by solid-state multinuclear NMR spectroscopy and X-ray diffraction" Inorganic Chemistry 2009, volume 48, p4342-4353
  8. Seel, F. (1965)։ «Sodium Nitrosyl Cyanoferrate»։ in Brauer, G.։ Handbook of Preparative Inorganic Chemistry 2 (2nd ed.)։ New York: Academic Press։ էջ 1768։ LCCN 63-14307 
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 98