Ֆրանսուազա Արդի

ֆրանսիացի երգչուհի
(Վերահղված է Արդի Ֆրանսուազաից)

Ֆրանսուազա Մադլեն Արդի (ֆր.՝ Françoise Madeleine Hardy [fʁɑ̃swaz aʁˈdi], հունվարի 17, 1944(1944-01-17)[1][2], Փարիզի 9-րդ շրջան, Ֆրանսիա), ֆրանսիացի երգչուհի, դերասանուհի և աստղագուշակ։ Արդին նորաձևության և երաժշտության ոլորտում նշանակալի դեմք է, հատկապես ֆրանսախոս երկրներում[3][4]։

Ֆրանսուազա Արդի
Բնօրինակ անունֆր.՝ Françoise Hardy
Ի ծնե անունֆր.՝ Françoise Madeleine Hardy
Ծնվել էհունվարի 17, 1944(1944-01-17)[1][2] (80 տարեկան)
Փարիզի 9-րդ շրջան, Ֆրանսիա
Երկիր Ֆրանսիա
Ժանրերֆրանսիական փոփ երաժշտություն, variety?, շանսոն, բալլադ, բոսա նովա, Թվիստ և slow?
Մասնագիտությունհեղինակ-կատարող, աստղագուշակ, երգչուհի, երգերի հեղինակ, գրող և դերասանուհի
ԼեյբլDisques Vogue, Philips Records, Pathé Records և Virgin Records
ԿրթությունՍորբոն
ԱմուսինJacques Dutronc?
Պարգևներ
Կայքfrancoise-hardy.com
Ստորագրություն
Ստորագրություն
 Françoise Hardy Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Նրա մայրն աշխատում էր որպես հաշվապահի օգնական, իսկ հայրը`գործարանի ղեկավարը, որը արտադրում է հաշվիչ մեքենաներ։ Ֆրանսուազան և նրա կրտսեր քույրը՝ Միշելը (տասնութ ամիս փոքր), մեծացրել էին իրենց մայրը միայնակ, քանի որ նրանց հայրն արդեն ամուսնացած էր և իր երկու դստրերին գաղտնի էր պահում հիմնական ընտանիքից, նա քիչ ֆինանսական օգնություն էր ցուցաբերում և հազվադեպ էր այցելում նրանց։ Աղջիկը մեծացել է Փարիզի 9-րդ զանգվածում, որտեղ գտնվում էր մոր բնակարանը, Դ'Օմալ փողոցում։ Ֆրանսուիզան ստացավ իր դաստիարակությունը խիստ կրոնական քոլեջում աղջիկների համար Լա Բրույերում, որտեղ նրան ուղարկեցին հոր հոր պնդմամբ։ Ֆրանսուիզան մեծացավ չափազանց աշխատասեր, բարեպաշտ և ամաչկոտ ուսանող։ Երիտասարդ սենտիմենտալ աղջկա վրա մեծ ազդեցություն ունեցավ այն երաժշտությունը, որը նա լսում էր ռադիոյով. Ֆրանսիական շանսոն և ամերիկյան ռոք-ռոլ (Շարլզ Տրենեթ, Փոլ Անկա, The Everly Brothers, Քլիֆ Ռիչարդ, Քոնի Ֆրանցիս,)։ Ըստ իր մոր, հայրը Ֆրանսուազաին կիթառ է նվիրել՝ 1961 թվականի հունիսին ավարտական քննությունները հանձնելու համար։ Դրանից առաջ Ֆրանսուազան փորձեց ստեղծագործել երգեր իր և երաժշտական միջավայրի հետ կապված մասնագիտության որոնման մեջ, աղջիկը մտավ մասնավոր երաժշտական դպրոց Petit Conservatoire: Իր մոր պնդմամբ՝ միևնույն ժամանակ նա այցելել է կոնսերվատորիա, Ֆրանսուան ընդունվել է Փարիզի համալսարան քաղաքագիտության ֆակուլտետում (հետագայում տեղափոխվել է բանասիրության ֆակուլտետ)։ Ֆրանսուազայի համալսարանում ուսումնառության առաջին կուրսից հետո նա եկել է ձայնագրման ընկերությանը՝  France Soir թերթում գովազդի միջոցով երիտասարդ երգիչներին լսելու և անցել ընտրությունը։ 1961-ի նոյեմբերին Vogue-ն առաջարկել է նրան պայմանագիր կնքել իր դեբյուտային սինգլի վրա, որը վաճառվել է երկու միլիոն օրինակով։

1963 թվականին ներկայացրել է Մոնակոն երգի մրցույթում` Եվրատեսիլում, L’amour s’en vaբ երգով և զբաղեցրել է հինգերորդ տեղը։ Նույն թվականին արժանացել է Շառլ Կրոյի Ակադեմիայի և ֆրանսիական հեռուստատեսության մրցանակներին։ Բացի մայրենի լեզվից, երգեր է կատարել անգլերեն, իսպաներեն, իտալերեն և գերմաներեն լեզուներով։

Երկար ժամանակ եղել է «Պակո Ռաբան»,«Իվ Սեն Լորեն», «Կուրեժ» նորաձևության տների «դեմքը» և եղել է 1960-ական թվականների գեղեցկության գլխավոր չափանիշներից մեկը։ «Մեծ մրցանակ» ֆիլմում հաջող դերակատարումից հետո պայմանագիր է կնքել ձայնագրման Warner Bros. ընկերության հետ

1974 թվականին հայտնի աստղաբան ժան Պիեռ Նիկոլան առաջարկել է նրան աշխատել իր հետ միասին, և նա դառնում է փորձագետ-աստղագետ, «Ռադիո Մոնտե Կառլո»-ում 8 տարվա ընթացքում աստղաբանական թեմաներով հաղորդումներ տալով։ 1981 թվականին նա ամուսնացավ իր վաղեմի զուգընկերոջ՝ Ժակ Դուտրոնի հետ, նրանց որդին, Տոմա Դյուտրոն (ծնվ. 1973թ.-ին), գնաց ծնողների հետքերով և դարձավ երաժիշտ։

1988 թվականին հայտարարել է, որ դադարեցնում է երգչուհու կարիերան, սակայն հինգ տարի անց նորից սկսել է աշխատել՝ ձայնագրելով Le Danger ալբոմը, որը թողարկվել է 1996 թվականին։

2000-2012 թվականներին ձայնագրել է հինգ մենակատար ալբոմ, դրանց թվում, 2006 թվականի դուետների ալբոմը, ֆրանսիացի հայտնի կատարողների հետ։

2006 թվականին նա պարգևատրվել է ֆրանսիական շանսոնի մեծ մեդալով, որը հիմնադրվել է Ֆրանսիական ակադեմիայի կողմից։

2008 թվականին հրատարակել է «Le Désespoir des singes... et autres bagatelles» ինքնակենսագրությունը։ «L' Amour fou» ալբոմի և համանուն վեպի թողարկումից հետո 2012-ին հայտարարել է իր երգարվեստն ավարտելու մասին։ Այնուհետև, երեք տարվա լռությունից հետո, Ֆրանսուազը կրկին հայտնվեց հանրության առջև, ներկայացնելով «Avis non autorisés» գիրքը, որտեղ նա գրում է ծերության, հիվանդությունների, իր մարմնի փոփոխությունների, բժիշկների և շառլատանների, քաղաքական գործիչների, աստղագուշակության և բարեկամության մասին։ Գիրքը վաճառվել է ավելի քան 62000 օրինակով[5]։:

Ֆրանսուազը 2004 թվականից պայքարում է լիմֆոմայի դեմ, 2015-ի գարնանը նա ստիպված էր ընդհատել իր նոր գրքի պրոմոն հիվանդության սրման պատճառով, նա երկու շաբաթ անցկացրեց կոմայի մեջ և երկարատև բուժումից և վերականգնումից հետո վերադարձավ տուն[6][7]։

Առավել հայտնի երգեր խմբագրել

  • «Tous les garçons et les filles» (1962)
  • «J’suis d’accord» (1962)
  • «Le Temps de l’amour» (1962)
  • «Le Premier Bonheur du jour» (1963)
  • «L’amour s’en va» (1963)
  • «Only friends / Ton meilleur ami» (1964)
  • «Mon amie la rose» (1964, «Моя подруга роза»)
  • «L’Amitié» (1965)
  • «Voilà» (1967)
  • «Comment te dire adieu?» (1968, խոսքերի հեղինակ` Սերժ Հենսբուր
  • «Message personnel» (1973)
  • «J'écoute de la musique saoûle» (1978)

Սկավառակագրություն խմբագրել

  • Tous les garçons et les filles (1962)
  • Le Premier Bonheur du jour (1963)
  • Mon amie la rose (1964)
  • In Deutschland (1965)
  • L’Amitié (1965)
  • Françoise Hardy Sings in English (1966)
  • La maison où j’ai grandi (1966)
  • Ma jeunesse fout le camp (1967)
  • Comment te dire adieu ? (1968)
  • En Anglais (1969)
  • One-Nine-Seven-Zero (1969)
  • Alone (1970)
  • Träume (1970)
  • Françoise (1970)
  • Soleil (1970)
  • La Question (1971)
  • Et si je m’en vais avant toi (1972)
  • If You Listen (1972)
  • Message Personnel (1973)
  • Entr’acte (1974)
  • Star (1977)
  • Musique saoûle (1978)
  • Gin Tonic (1980)
  • À Suivre… (1981)
  • Quelqu’un qui s’en va (1982)
  • Décalages (1988)
  • Le Danger (1996)
  • Clair-obscur (2000)
  • Tant de belles choses (2004)
  • (Parenthèses…) (2006)
  • La Pluie sans parapluie (2010)
  • L’Amour fou (2012)
  • Personne d’autre (2018)

Ֆիլմագրություն խմբագրել

Վավերագրական ֆիլմեր խմբագրել

  • 2013 - Անբաժան Արդի և Դյուտրոն / Hardy - Dutronc, les inséparables (ռեժիսոր` Գիյոմ Ֆլյորե / Guillaume Fleuret, Ժան-Բատիստ Արնո / Jean-Baptiste Arnaud)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
  2. 2,0 2,1 Encyclopædia Universalis (ֆր.)Encyclopædia Britannica.
  3. «Françoise Hardy», in Unknown legends of rock 'n' roll: psychedelic unknowns, mad geniuses, punk pioneers, lo-fi mavericks & more, Richie Unterberger, Hal Leonard Corporation, 1998, ISBN 0-87930-534-7 p. 177 ff
  4. Belle and Sebastian: Just a Modern Rock Story, Paul Whitelaw, Macmillan, 2005, ISBN 0-312-34137-7 p. 64
  5. lefigaro.fr. «Le brûlot de Françoise Hardy entre dans les meilleures ventes». Le Figaro. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 10-ին.
  6. «Françoise Hardy, fatiguée mais souriante : Une "miraculée" devant la caméra». www.purepeople.com. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 10-ին.
  7. «Françoise Hardy, hospitalisée : Après le "cauchemar", l'artiste toujours soignée». www.purepeople.com. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 10-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել