Ամբողջագիր (հուն․՝ παν γράμμα, pan gramma «բոլոր տառերը»), կարճ գրվածք, որը պարունակում է այբուբենի բոլոր կամ գրեթե բոլոր տառերը՝ հնարավորության չափով առանց դրանց կրկնությունների։

Կիրառություն

խմբագրել
 
Բաքերվիլ տառատեսակի ներկայացումը անգլերեն ամբողջագրի միջոցով

Ամբողջագրերը կիրառվում են համակարգչային տառատեսակների ներկայացման համար, հաղորդալարերի միջոցով գրվածքի փոխանցման ստուգման համար, տպիչ մեքենաների փորձարկման համար և ծածկագրության մեջ[1]։

Ճապոներենում «Իրոխա» ամբողջագիրը կիրառվում է որպես այբբենական շարվածքի համարժեքներից մեկը[2] 11-րդ դարից սկսած։

Կատարյալ ամբողջագիր

խմբագրել

Ամբողջագիրը կոչվում է կատարյալ եթե այբուբենի բոլոր տառերը հանդիպում են մեկ և միյան մեկ անգամ։ Կատարյալ ամբողջագիրը կարելի է համարել այբուբենի անագրամա։

Ամբողջագրեր տարբեր լեզուներում

խմբագրել
  • Հայերեն՝ 
    • Բել դղյակի ձախ ժամն օֆ ազգությանը ցպահանջ չճշտած վնաս էր և փառք։
    • Չին ֆիզիկոսը օճառաջուր ցողելով բժշկում է հայ գնդապետի փքված ձախ թևը։ 
  • Ադրբեջաներեն՝
    • Zəfər, jaketini də, papağını da götür, bu axşam hava çox soyuq olacaq.
  • Անգլերեն՝
  • Բուլղարերեն՝
    Ах, чудна българска земьо, полюшквай цъфтящи жита.
  • Բելառուսերեն՝
    • У Іўі худы жвавы чорт у зялёнай камізэльцы пабег пад’есці фаршу з юшкай.
    • Я жорстка заб’ю проста ў сэрца гэты расквечаны профіль, што ходзіць ля маёй хаты.
    • У рудога вераб’я ў сховішчы пад фатэлем ляжаць нейкія гаючыя зёлкі.
  • Գերմաներեն՝
    • Zwölf große Boxkämpfer jagen Viktor quer über den Sylter Deich.
    • Falsches Üben von Xylophonmusik quält jeden größeren Zwerg.
    • «Fix, Schwyz!» quäkt Jürgen blöd vom Paß. (Հին ուղղագրությամբ, մինչև 1996 թվականի բարենորոգության)
  • Էսպերանտո՝
    • Laŭ Ludoviko Zamenhof bongustas freŝa ĉeĥa manĝaĵo kun spicoj.
    • Gajecvoĉa fuŝmuĝaĵo de knabĥoro haltpaŭzis.
  • Իռլանդերեն՝
    • Chuaigh bé mhórshách le dlúthspád fíorfhinn trí hata mo dhea-phorcáin bhig.
  • Իսպաներեն՝
    • Quiere la boca exhausta vid, kiwi, piña y fugaz jamón.
    • Fabio me exige, sin tapujos, que añada cerveza al whisky.
    • Jovencillo emponzoñado de whisky, ¡qué figurota exhibe!
    • David exige plazo fijo para el embarque de truchas y niños New York.
    • La cigüeña tocaba cada vez mejor el saxofón y el búho pedía kiwi y queso.
    • El jefe buscó el éxtasis en un imprevisto baño de whisky y gozó como un duque
    • Exhíbanse politiquillos zafios, con orejas kilométricas y uñas de gavilán.
    • El cadáver de Wamba, rey godo de España, fue exhumado y trasladado en una caja de zinc que pesó un kilo.
    • El pingüino Wenceslao hizo kilómetros bajo exhaustiva lluvia y frío, añoraba a su querido cachorro.
    • El veloz murciélago hindú comía feliz cardillo y kiwi.
    • La cigüeña tocaba el saxofón detrás del palenque de paja.
  • Իտալերեն՝
    • Pranzo d’acqua fa volti sghembi
    • Quel fez sghembo copre davanti
    • Pochi sforzan quel gambo di vite
    • Qualche vago ione tipo zolfo, bromo, sodio
    • Իտալերեն այբուբենը չի պարունակում լատիներենի j, k, w, x, y տառերը, սակայն դրանք կարող են առկա լինել փոխառություններում։ Այդ դեպքի համար կա հետևյալ ամբողջագիրը՝
      • Quel vituperabile xenofobo zelante assaggia il whisky ed esclama: alleluja!
  • Լատիներեն՝
    • Gaza frequens Lybicum duxit Karthago triumphum
  • Լատիշերեն՝
    • Glāžšķūņa rūķīši dzērumā čiepj Baha koncertflīģeļu vākus.
    • Ķieģeļu cepējs Edgars Buls fraku un hūti žāvē uz čīkstošām eņģēm.
    • Četri psihi faķīri vēlu vakarā zāģēja guļbūvei durvis, fonā šņācot mežam.
  • Լոժբաներեն
    • .o'i mu xagji sofybakni cu zvati le purdi
  • Լեհերեն՝
    • Pchnąć w tę łódź jeża lub ośm skrzyń fig.
    • Pójdźże, kiń tę chmurność w głąb flaszy!
    • Mężny bądź, chroń pułk twój i sześć flag.
  • Ռուսերեն՝
    • Съешь же ещё этих мягких французских булок да выпей чаю.
  • Կորեերեն՝
    • 키스의 고유조건은 입술끼리 만나야 하고 특별한 기술은 필요치 않다.
  • Հունարեն՝
    Τάχιστη αλώπηξ βαφής ψημένη γη, δρασκελίζει υπέρ νωθρού κυνός
    • Γαζίες καὶ μυρτιὲς δὲν θὰ βρῶ πιὰ στὸ χρυσαφὶ ξέφωτο
    • Ξεσκεπάζω τὴν ψυχοφθόρα βδελυγμία.
    • Ζαφείρι δέξου πάγκαλο, βαθῶν ψυχῆς τὸ σῆμα.
  • Ճապոներեն՝
    «Իրոխա», բանաստեղծության ամբողջ գրվածքը՝ いろはにほへと ちりぬるを わかよたれそ つねならむ うゐのおくやま けふこえて あさきゆめみし ゑひもせす.
  • Չեխերեն՝
    • Příliš žluťoučký kůň úpěl ďábelské ódy.
  • Ուկրաիներեն՝
    • Чуєш їх, доцю, га? Кумедна ж ти, прощайся без ґольфів!
    • Єхидна, ґава, їжак ще й шиплячі плазуни бігцем форсують Янцзи.
    • Жебракують філософи при ґанку церкви в Гадячі, ще й шатро їхнє п’яне знаємо.
    • Гей, хлопці, не вспію — на ґанку ваша файна їжа знищується бурундучком.
    • Хвацький юшковар Філіп щодня на ґанку готує сім’ї вечерю з жаб.
    • На подушечці форми любої є й ґудзик щоб пір’я геть жовте сховати.
    • У ґазди є ж бо гевеї, які шиють прості килими, наче хащі фацелій.
    • З’їв аґрусу — та ягода цілюща б’є жах інфекцій шипучим «ь».
    • Файкою пихкаючи, щаслива ґаво — мандруєш, зібгані цвяхи стеж!
    • Щурячий бугай із їжаком-харцизом в’ючись підписали ґешефт у єнах.
    • Фабрикуймо гідність, лящім їжею, ґав хапаймо, з’єднавці чаш!
    • Глянь (!): що ж є шрифт, цей «спазм» — ґід букв? Юч їх.
    • Їхав єдиний москаль. Чув, що віз царю жезл, п’ять шуб і гофр.
    • Юнкерський джинґл, що при безхліб’ї чує фашист, це ловця гімн.
    • Грішний джиґіт, що хотів у Францію, позбувався цієї думки з’їдаючи трюфель.
    • Безпігментний шлейф інжектора здається очищався від корозії в Цюриху.
    • В Бахчисараї фельд’єґер зумів одягнути ящірці жовтий капюшон!
  • Ֆրանսերեն՝
    • Portez ce vieux whisky au juge blond qui fume.
    • Dès Noël où un zéphyr haï me vêt de glaçons würmiens je dîne d’exquis rôtis de bœuf au kir à l’aÿ d’âge mûr & cætera !

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Youssef Bassil. A Text Steganography Method Using Pangram and Image Mediums. // eprint arXiv:1212.2908.
  2. Е. С. Штейнер. Аура азбуки: кириллическое «глаголь: добро есть» и японское «красота увяла вся». // Культура и искусство. — 2011. — № 2.

Գրականություն

խմբագրել