Ալեքսանդր Քալանթար

Ալեքսանդր Քալանթար
Ծնվել է	սեպտեմբերի 20, 1855; Ներքին Ագուլիս, Օրդուբադի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	հոկտեմբերի 20, 1913 (58 տարեկան); Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն
Բնակության վայր(եր)	Թբիլիսի
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	անասնաբույծ, խմբագիր, հասարակական գործիչ և քաղաքական գործիչ
Հաստատություն(ներ)	Մշակ
Գործունեության ոլորտ	անասնապահություն
Ալմա մատեր	Մոսկվայի Կ. Ա. Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական ակադեմիա (1879)
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն
Երեխա(ներ)	Իզաբելլա Քալանթար և Լևոն Քալանթար

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Քալանթար ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Ալեքսանդր Հայրապետի Քալանթար (սեպտեմբերի 20, 1855(1855-09-20)^[1]^[2], Ներքին Ագուլիս, Օրդուբադի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն^[2] - հոկտեմբերի 20, 1913(1913-10-20)^[2], Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն^[2]), հայ անասնաբույծ, խմբագիր, հասարակական-քաղաքական և գրական գործիչ։ Անդրկովկասում անասնաբուծության գիտության հիմնադիր։

Կենսագրություն

1875 թվականին ավարտել է Բաքվի ռեալական գիմնազիան, 1879 թվականին՝ Մոսկվայի Պետրովյան գյուղատնտեսական ակադեմիան (այժմ՝ Կ․ Ա․ Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական ակադեմիա)։ 1882-1883 թվականներին ուսումնասիրել է անասնապահության, մասնավորապես՝ կաթնատնտեսության զարգացումն Անգլիայում, Գերմանիայում, Շվեյցարիայում, Շվեդիայում և Դանիայում։ Եղել է Ռուսաստանում անասնապահության հետազոտման հանձնաժողովի անդամ, ուսումնասիրել անասնապահության վիճակը 19 նահանգներում։ 1888 թվականից Թիֆլիսում շարունակել է գիտական գործունեությունը, գործնականում նպաստել Կովկասի կաթնատնտեսության զարգացմանը, կատարելագործել կաթնատնտեսական մեքենաներն ու գործիքները (սերզատ, խնոցի, պանրի մամլիչ)։ Քալանթարի մոտ 140 գյուղատնտեսական աշխատությունները վերաբերում են անասնապահության տարբեր ճյուղերի, ծխախոտագործությանը, շերամապահությանը ևայլն։ Հիմնադրել և ղեկավարել է Կովկասի հայկական գյուղատնտեսական ընկերությունը, ընտրվել Կովկասի կայսեր, գյուղատնտեսական ընկերության պատվավոր անդամ, խմբագրել «Կավկազսկոյե սելսկոյե խոզյայստվո» թերթը։ Քալանթարը ծավալել է հասարակական-քաղաքական և հրապարակախոսական աշխույժ գործունեություն, կարդացել հրապարակային դասախոսություններ, հոդվածներ տպագրել պարբերական մամուլում։ 1883 թվականից մինչև կյանքի վերջը եղել է «Մշակ» թերթի խմբագիրը, երբեմն նաև հրատարակիչը (սկզբում շարունակել է Գ․ Արծրունու բուրժուա-դեմոկրատական ավանդույթները, իսկ հետագայում գրավել է լիբերալ դիրք և դարձել կադետական կուսակցության անդամ)։ 1905-1907 թվականների ռուսական բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխության տարիներին պաշտպանել է կադետական կուսակցության ծրագիրը^[3]^[4]։

Գրական գործունեություն

Քալանթարը զբաղվել է նաև գրական ստեղծագործությամբ․ «Նամալյան», «Վրձին» գրական անուններով տպագրել է պատմվածքներ («Պատրիկյանի նամակները», 1891, 1893, «Մանրանկարներ», հ․ 1 - 2, 1904), ակնարկներ, ֆելիետոններ, որոնցում արտացոլված են ժամանակի հայ հասարակական կյանքը, գյուղում կատարվող տնտեսական տեղաշարժերը, երիտասարդության ձգտումները և այլն։ Պայքարել է ռեալիստական գրականության և թատրոնի համար, արտահայտվել բարբառներով հարստացված գրական հայերենի օգտին։ Երկար տարիներ գլխավորել է Թիֆլիսի հայ հրատարակչական ընկերությունը։ Թարգմանել է Մարկ Տվենի, Ֆրանց Հոֆմանի և ուրիշ հեղինակների ստեղծագործություններ։

Ընտանիք

Դուստրը՝ Իզաբելլա Քալանթարը դերասանուհի էր^[5]։
Որդին՝ Լևոն Քալանթարը, ռեժիսոր էր և թատերագետ^[5]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 https://www.biografija.ru/biography/kalantar-aleksandr-ajrapetovich.htm
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ «Վիեննայի մենաստանի մամուլի շտեմարան- ՄՇԱԿ». Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 13-ին.
↑ «Համահայկական թվանշային գրադարան».
↑ ^5,0 ^5,1 «Изабелла Калантар». Кино-Театр.РУ. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 22-ին.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսանդր Քալանթար» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[_41726764eeb33f13-1] 1,0 ^1,1 https://www.biografija.ru/biography/kalantar-aleksandr-ajrapetovich.htm

[_5e5775e65518eefb-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[3] «Վիեննայի մենաստանի մամուլի շտեմարան- ՄՇԱԿ». Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 13-ին.

[4] «Համահայկական թվանշային գրադարան».

[:0-5] 5,0 ^5,1 «Изабелла Калантар». Кино-Театр.РУ. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 22-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Ալեքսանդր Քալանթար
Ծնվել է	սեպտեմբերի 20, 1855(1855-09-20)^[1]^[2] Ներքին Ագուլիս, Օրդուբադի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն^[2]
Մահացել է	հոկտեմբերի 20, 1913(1913-10-20)^[2] (58 տարեկան) Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն^[2]
Բնակության վայր(եր)	Թբիլիսի^[2]
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	անասնաբույծ, խմբագիր, հասարակական գործիչ և քաղաքական գործիչ
Հաստատություն(ներ)	Մշակ^[2]
Գործունեության ոլորտ	անասնապահություն^[2]
Ալմա մատեր	Մոսկվայի Կ. Ա. Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական ակադեմիա (1879)^[2]
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն
Երեխա(ներ)	Իզաբելլա Քալանթար և Լևոն Քալանթար