Ալեքսանդր Վիտալևիչ Ռուդըխ (հունիսի 2, 1955(1955-06-02), Ust-Kut, Իրկուտսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), գնդապետ, օդային ուժերի բանակային զորքերի վարչության պետի տեղակալ։ Աֆղանստանում և Չեչնիայում ռազմական գործողությունների մասնակից, օդաչու-փորձարկիչ։ Ռուսաստանի հերոս։

հունիսի 2, 1955(1955-06-02) (68 տարեկան) -
ԾննդավայրUst-Kut, Իրկուտսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
ԶորատեսակԽՍՀՄ ռազմաօդային ուժեր
Մարտեր/
պատերազմներ
Աֆղանական պատերազմ
ԿրթությունSyzran Higher Military Aviation School? և Յու. Ա. Գագարինի անվան ռազմաօդային ակադեմիա
Պարգևներ
Ռուսաստանի Դաշնության հերոս
Արիության շքանշան «ԽՍՀՄ զինված ուժերում Հայրենիքին ծառայելու համար» 3-րդ աստիճանի շքանշան
և Merited Military Pilot of the Russian Federation

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Իրկուտսկի շրջանի Ուստ-Քութ քաղաքում։ 1972 թվականին ավարտել է թիվ 6 միջնակարգ դպրոցը։

Ռազմական ծառայություն

1972 թվականին ընդունվել է Սզրանի օդաչուների բարձրագույն ռազմական ավիացիոն ուսումնարանը[1]։ Ավարտել է 1976 թվականին, ծառայել մարտական ուղղաթիռների գնդում։ Ավելի ուշ տեղափոխվել է Թորժկե քաղաք բանակային ավիացիայի կազմի մարտունակության և վերապատրաստման կենտրոն, թռիչքային-մեթոդական բաժնի օդաչու-հետազոտողի պաշտոնում։ 1980-ական թվականներին մասնակցել է Աֆղանստանում ընթացող մարտական գործողություններին[2]։ Մեկնել է արտասահմանյան գործուղումների Անգոլա, Մոզամբիկ, Լիբիա, Եթովպիա օտարերկյա պետությունների ԲԲՍ անձնակազմի ուսուցման և կլիմայական ծանր պայմաններում ուսումնասիրվող շահագործվող ուղղաթիռների փորձառության համար։ 1985 թվականին պարգևատրվել է «ԽՍՀՄ զինված ուժերում հայրենիք ծառայության համար» երրորդ կարգի աստիճանով։ 1989-1997 թվականներին գնդապետի կոչումով, ղեկավարել է կենտրոնի թռիչքային վերահսկողության բաժինը։ Մասնակցել է առաջին չեչենական պատերազմին։ 1991 թվականին «Բերկուտ» պիլոտաժային խմբի կազմում։ Առաջինը Մի-24Պ ուղղաթիռով կատարել է բարդ պիլոտաժի սխեմաների հաջորդակաություն։ 1995 թվականից` Ռուսաստանի Դաշնության պատվավոր ռազմական օդաչու։ Ավարտել է Յու. Ա. Գագարինի անվան ռազմաօդային ակադեմիան։ 1996 թվականին կյանքին սպառնացող պայմաններում նոր ինքնաթիռների փորձարկման և հետազոտման համար նա արժանացել է քաջության կարգի։ 1997 թվականից «Սև շնաձուկ» Պիլոժային խմբի կազմում։ Մասնակծություն է ունեցել «Мосаэрошоу» օդի փառատոններին և ներկայացրել է ռուսական ուղղաթիռներ միջազգային օդանավակայաններում և ցուցահանդեսներում։ Ընդհանուր ասպատակումը ավելի քան 5000 ժամ է։ Նույն թվականին ծառայության է անցնում բանակային ավիացիայի ռազմաօդային ուժերի վարչությունում։ Մասնակցել է երկրորդ չեչենական պատերազմին։ 2000 թվականի ամռանը նա յուրահատուկ ռազմական գործողություն է իրականացրել` ոչնչացնելով հատկապես վտանգավոր ավազակային խմբերը, որը գտնվում է Սերջեն-Յուրտ շրջանի գյուղում։ 2000 թվականի դեկտեմբերից մինչև 2001 թվականի փետրվարը պայքարել է Չեչնիայում հրամանատարի փորձնական մարտական պաշտոնում հարվածային խմբի երկու հարվածային ուղղաթիռների Կա-50 («Սև շնաձուկ») և բոլոր եղանակների ուղղաթիռների Կա-29ՎՊՑՈՒ նպատականշման կազմում։ 2004 թվականի սեպտեմբերի 23-ին, Հյուսիսային Կովկասի տարածաշրջանում ռազմական պարտքերի կատարման համար ցուցաբերած քաջության և հերոսության համար, որը կապված է կյանքի համարձակության հետ, գնդապետ Ռուդըխ Ալեքսանդր Վիտալիևիչին շնորհվել է Ռուսաստանի Դաշնության հերոս։ 2007 թվականի փետրվարի 27-ին Իրկուտսկի մարզի Ուստ-Կուտսկի շրջանի պատվավոր քաղաքացու կոչում շնորհվեց։ Շարունակում է իր ծառայությունը ռուսական բանակում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. В. П. Куницын, В. М. Толкачев Военный городок: от Усть-Двинского пехотного полка до вертолетного училища. — Сызрань: Ваш Взгляд, 2013. — 256 с. — 500 экз. — ISBN 978-5-904048-35-8
  2. Почётные граждане города Усть-Кута и Усть-Кутского района(չաշխատող հղում) // Сайт Усть-Кутской межпоселенческой библиотеки. — Проверено 20 окт. 2009

Արտաքին հղումներ խմբագրել