1Q84
«1Q84» (い ち き ゅ う は ち よ ん Ichi-Kyū-Hachi-Yon), ճապոնացի գրող Հարուկի Մուրակամիի դիստոպիական վեպը, որն առաջին անգամ հրատարակվել է Ճապոնիայում երեք հատորներով 2009–10 թթ․-ին։ Այն պատմում է մտացածին 1984 թվականին տեղի ունեցող դեպքերի մասին, որը զուգակցվում է «իրական» 1984 թվականի հետ։ Վեպը պատմություն է այն մասին, թե ինչպես Աօմամե անունով մի կին սկսում է նկատել աշխարհում տեղի ունեցող տարօրինակ փոփոխությունները։ Աօմամեն ներքաշվում է մի հայելային իրականություն, որտեղ միախառնվում են իր իրականությունից սերող Սակիգակե կրոնական պաշտամունքը, նրա մանկության սերը՝ Տենգոն, և այլն։ Արդյունքում, Աօմամեն ձեռնամուխ է լինում պարզելու, թե որն է «իրական», որը՝ շինծու։ Գրքի առաջին տպագրությունը ամբողջությամբ սպառվում է թողարկման օրը, իսկ մեկ ամսվա ընթացքում գրքի վաճառքը հասնում է մեկ միլիոնի։ Բոլոր երեք հատորների անգլերեն լեզվով հրատարակությունները, որոնց առաջին երկու հատորները թարգմանել է Ջեյ Ռուբինը, իսկ երրորդը ՝ Ֆիլիպ Գաբրիելը, լույս են տեսել Հյուսիսային Ամերիկայում և Միացյալ Թագավորությունում 2011 թ.-ի հոկտեմբերի 25-ին։ Մուրակամիի “1Q84” վեպի «Կատուներ քաղաքը» գլուխը նույնիսկ հրատարակվել է «Նյու Յորք» ամսագրի 2011 թվականի սեպտեմբերի 5-ի համարում։
| 1Q84 ճապ.՝ 1Q84 | |
|---|---|
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն և եռագրություն |
| Ժանր | գիտական ֆանտաստիկա և այլընտրանքային պատմություն |
| Ձև | վեպ |
| Հեղինակ | Հարուկի Մուրակամի |
| Երկիր |  Ճապոնիա |
| Բնագիր լեզու | ճապոներեն |
| Գրվել է | 2000[1] |
| Տեսարան | Շինձյուկու[2], Kōenji?[3], Սիբույա[4], Akasaka?[5], Ազաբու[6], Lake Motosu?[7], Իտիկավա[8], Յամանասի (պրեֆեկտուրա)[9], Ռոպոնգի[10], Օմե[11], Jiyūgaoka?[12], Sangen-jaya?[13], The Okura Tokyo?[14], Chikura?[15] և Tsudanuma?[16] |
| Կերպարներ | Aomame?, Tengo Kawana?, Ushikawa?, Komatsu?, Fuka-Eri?, Tamaru?, The Dowager?, Professor Ebisuno?, The Leader? և Ayumi? |
| Հրատարակչություն | Shinchosha? |
| Հրատարակվել է | մայիսի 29, 2009 և ապրիլի 16, 2010 |
| Նախորդ | After Dark? |
| Հաջորդ | Անգույն Ցուկուրու Տաձակին և Հարուկի Մուրակամիի վեպի տարիները |
Հրապարակման պատմությունը խմբագրել
Վեպը ի սկզբանե լույս է տեսել Ճապոնիայում ՝ երեք դյուրակիր հատորներով Շինչոշա հրատարակչությունում։ Գրքի առաջին երկու հատորները տպագրվել են 2009 թ. Մայիսի 29-ին; իսկ երրորդ հատորը լույս է տեսել 2010 թ. Ապրիլի 16-ին։
Անգլերեն թարգմանությամբ, Կնոպֆ հրատարակչությունը վեպը հրատարակել է Միացյալ Նահանգներում մեկ դյուրակիր հատորով 2011 թ.-ի հոկտեմբերի 25-ին, ավելի ուշ տպագրվում են երեք առանձին հատորներ փափուկ կազմով 2015-ի մայիսի 15-ին։ Միացյալ Թագավորությունում վեպը հրատարակվել է Հարվիլ Սեկեր հրատարակչության կողմից երկու հատորով։ Առաջին հատորը, որը պարունակում է 1-ին և 2-րդ գրքերը, լույս է տեսել 2011 թ. Հոկտեմբերի 18-ին, որին հաջորդել է երկրորդ հատորը, որը պարունակում է Գիրք 3՝ տպագրված է 2011 թ. Հոկտեմբերի 25-ին։
Վեպի ստեղծման պատմությունը խմբագրել
Վեպը ավարտին հասցնելու համար Մուրակամիից պահանջվեց չորս տարի։ Վեպի վերնագիրը բառախաղ-հղում է ճապոներենում 1984-ի հնչողության և Ջորջ Օրուելի 1984 (գիրք) վերնագրով վեպի միջև։ Q տառը և ճապոներենում 9 թվի արտասանությունը հոմոֆոններ են, որոնք հաճախ օգտագործվում են ճապոնական բառախաղերում։
Մշակութային ազդեցությունները խմբագրել
Ինչպես և իր նախորդ աշխատանքներից շատերում, Մուրակամին հաճախակի է հիշատակում կոմպոզիտորներին և երաժիշտներին ՝ սկսած Բախից մինչև Անտոնիո Վիվալդի և Լեոշ Յանաչեկ, որոնց «Սինֆոնիետա»-ները բազմիցս հիշատակվում կամ մեջբերվում են վեպի վճռորոշ պահերին։
Տեքստում նաև մեջբերվում է «գիլյացիներ»-ի մասին երկար հատված ՝ Անտոն Չեխովի «Սախալին կղզի» (1893–94) ճանապարհորդական օրագրից։
Կրոնական թեմաներ խմբագրել
Ինչպես Մուրակամիի մյուս վեպերում, 1Q84-ում նույնպես գերակշռում են կրոնական հասկացությունները։ 1Q84- ի սյուժեն կառուցված է միստիկական պաշտամունքի և երկու իրարից վաղուց բաժանված սիրահարների շուրջ, որոնք ներքաշված են հայելային աղավաղված իրականության մեջ։
Կրոնական օտարումը 1Q84-ի հիմնական թեման է, քանի որ Մուրակամին ներկայացնում է կրոնական գաղափարները առօրյա իրականությունից առանձին։ Այս տարանջատումը հաճախ գործիք է շեշտելու Մուրակամիի տեսակետը կրոնի մասին որպես բացասական ուժ, որը հակասում է նորմալ, առօրյա կյանքին. այնուամենայնիվ, Մուրակամին բավականին լուռ է իր անձնական կրոնական համոզմունքների վերաբերյալ։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Anderson S. The Fierce Imagination of Haruki Murakami // The New York Times / J. Kahn — Manhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2011. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 30. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 41. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 63. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 100. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 140. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 158. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 164. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 223. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 236. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 267. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 329. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 15. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 644. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ Murakami H. 1Q84 Buch 1 & 2 (գերմ.) — 6 — Penguin Random House Verlagsgruppe, 2012. — S. 697. — ISBN 978-3-442-74362-9
- ↑ 1Q84 Buch 3 (գերմ.) — 3 — 2013. — S. 186. — ISBN 978-3-442-74363-6