Ֆրանկո Սակետտի (1332[1], Դուբրովնիկ[2] - օգոստոս 1400[1][3], Սան Մինատո, Պիզա, Տոսկանա, Իտալիա[4]), իտալացի գրող։

Ֆրանկո Սակետտի
իտալ.՝ Franco Sacchetti
Ծնվել է1332[1]
ԾննդավայրԴուբրովնիկ[2]
Վախճանվել էօգոստոս 1400[1][3]
Վախճանի վայրՍան Մինատո, Պիզա, Տոսկանա, Իտալիա[4]
Մասնագիտությունբանաստեղծ և գրող
Լեզուիտալերեն
Քաղաքացիություն Վենետիկի հանրապետություն և Իտալիա
 Franco Sacchetti Վիքիպահեստում

Պատկանել է պոպոլանիներին՝ առևտրաարհեստավորական խավին։ «Երեք հարյուր նովել» (պահպանվել է 228-ը) ժողովածուի, ինչպես նաև բանաստեղծությունների ու կրոնական քարոզների հեղինակ է։ Սակետտիի նովելները հիմնված են ժողովրդական հավատալիքների, զրույցների և անեկդոտների վրա։ Մոտիկությունը բանահյուսությանը դրսևորվել է դրանց կենդանի խոսակցական լեզվում։ Սակետտին երգիծանքի վարպետ է։ Նրա հակաֆեոդոլական երգիծանքի գլխավոր առարկան հոգևորականներն են, հարուստները։ XVIII դարի կաթոլիկ եկեղեցին նրա նովելները մտցրել է արգելված գրքերի ցուցակի մեջ[5]։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է 1332 թվականին Դուբրովնիկում՝ Ֆլորենցիայում գտնվող հին առևտրական ընտանիքում։ 1363 թվականից հետո նա բնակություն է հաստատել Ֆլորենցիայում։ 1370 թվականից նա ակտիվ մասնակցություն է ունեցել քաղաքական կյանքում, եղել է Ֆլորենցիայի դեսպան Բոլոնիայում և Միլանում, բարձր պաշտոններ տարբեր քաղաքներում։

Նա մահացել ժանտախտից 1400 թվականին Պիզայի նահանգի Սան Մինատո քաղաքում։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Հեղինակ է մադրիգալների, բալլադների, «Ֆլորենցիայի գեղեցիկ կանանց ճակատամարտը ծեր կանանց հետ» («La battaglia dellie belle donne di Firenze colle vecchie»), կատակերգական քարոզների։ Նա հատկապես հայտնի է իր «Երեք հարյուր նովել» ժողովածուով (պահպանվել է 228)[6], որոնք ավելի պարզությամբ տարբերվում են Բոկաչչոյի նովելներից։ Առաջին անգամ Սակետիի նովելները լույս են տեսել 1724 թվականին երկու հատորով, իսկ երեք տարի անց հրատարակությունը ներառվել է «Արգելված գրքերի ցանկում»։ Բայց ժամանակակիցներն ու իտալացի վիպասանների հետագա սերունդները լավ գիտեին Սակետիի նովելները ձեռագիր ցուցակներից։ Շատ գրողներ հղում էին անում նրան, իսկ ոմանք ուղղակիորեն օգտագործում էին նրա սյուժեները[7]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 Sapegno N. Enciclopedia Treccani (իտալ.)Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1936.
  3. 3,0 3,1 3,2 Zaccarello M. SACCHETTI, Franco (իտալ.) — 2017. — Vol. 89.
  4. 4,0 4,1 4,2 autori vari Enciclopedia Dantesca (իտալ.) / U. BoscoIstituto dell'Enciclopedia Italiana, 1970.
  5. Krekiç, Bari'sa. (1980). Dubrovnik, Italy, and the Balkans in the late Middle Ages. Variorum Reprints. ISBN 0-86078-070-8. OCLC 421827595.
  6. Giulio Ferroni Storia della letteratura italiana Vol.1, dalle origini al Quattrocento. — Mondadori Università, 2012. — С. 294.
  7. Capelli, Pia (2019). Italia e Polonia (1919-2019). Un meraviglioso viaggio insieme lungo cento anni / Włochy i Polska (1919-2019). Sto lat wspólnej fascynującej podróży. Warsaw University Press. ISBN 978-83-235-4140-0.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանկո Սակետտի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 10, էջ 132