Փայտե եկեղեցիներ Փոքր Լեհաստանի հարավում

Փոքր Լեհաստանի հարավի փայտե եկեղեցիներ, պատմականորեն արժեքավոր և ճարտարապետության տեսակետից հետաքրքիր փայտե եկեղեցիներ, որոնք գտնվում են Մալոպոլյան վոյեվոդության հարավում և արևելքում (Գորլիցա, Նովիյ Տարգ և Բոխնյա քաղաքների մոտ) և Պոդկարպատյան վոյեվոդությունում (Բժոզուվի մոտ)։


Հիմնական տվյալներ
Տեսակճարտարապետական անսամբլ
ԵրկիրԼեհաստան Լեհաստան
ՏեղագրությունLesser Poland Voivodeship?
Կազմված էՍուրբ Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի, Բինարովա, Բոլոր սրբերի եկեղեցի (Բլիզնե), Սուրբ Գաբրիել հրեշտակի եկեղեցի Դեբնոյում, Ենթադրյալ Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի, Սուրբ Լեոնարդ եկեղեցի, Լիպնիցա Մուրովանա և Սուրբ Փիլիպոս-Հակոբոս եկեղեցի, Սեկովա
Ժառանգության կարգավիճակՀամաշխարհային ժառանգություն
Շինանյութփայտ
Քարտեզ
Քարտեզ
 Wooden churches in Poland Վիքիպահեստում
szlak.wrotamalopolski.pl

Եկեղեցիների մեծ մասը կառուցված է մեծ գերաններով և ներկայացնում է գոթիկայից մինչև վերածնունդ, բարոկկո և ավելի ժամանակակից ճարտարապետական ոճեր։ Որոշ շինությունների ոճի վրա ազդեցություն է թողել հունակաթոլիկ և ուղղափառ մշակութային տարածության մոտ լինելը. դրանցից շատերն ունեն գմբեթների առանձնահատուկ տեսք և կառուցված են հունական խաչի տեսքով։

Ամենահին կառույցները կառուցվել են 14-րդ դարում (ամենահինը համարվում է 1388 թվականին կառուցված Խաչուվի եկեղեցին)։ Եկեղեցիները լավ վիճակում պահպանվել են մինչև մեր օրերը և նորվեգիական հիմնակմախքային եկեղեցիներից հետո հանդիսանում են Եվրոպայում՝ տարիքով երկրորդ փայտե եկեղեցիների կուտակումներ։

Քանի որ եկեղեցիները մեծ պատմական արժեքներ են ներկայացնում, դրանց մի մասը 2003 թվականի հուլիսի 3-ին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում[1]։ Եկեղեցիների մեծ մասը մտնում է Մալոպոլյան վոյեվոդության զբոսաշրջային երթուղու մեջ։

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում ընդգրկված եկեղեցիներ խմբագրել

Գմինա Պատկեր Անվանում Կառուցման թվականներ
Բինարովա   Միքայել հրեշտակապետի եկեղեցի Բինարովայում մոտ 1500 թվական
Բլիզնե   Բոլոր սրբերի եկեղեցի Բլիզնեում մինչև 1470 թվականը
Դեմբնո Պոդխալյանսկե   Միքայել հրեշտակապետ եկեղեցի Դեմբնոյում 15-րդ դար
Խաչուվ   Սուրբ Մարիամ Աստվածնի համբարձման եկեղեցի Խաչուվում 1388 թվական
Լիպնիցա Մուրովանա   Սուրբ Լեոնարդ եկեղեցի Լիպնիցայում 15-րդ դարի վերջ
Սենկովա   Սուրբ Փիլիպոս-Հակոբոս եկեղեցի Սենկովում 1520 թվական

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում առաջարկվող թեկնածու եկեղեցիների ցանկ խմբագրել

Ներկայումս ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում Փոքր Լեհաստանի հարավում գտնվող 9-ը փայտե հնագույն (գոթիկ) եկեղեցիներից ընդգրկված են միայն 6-ը։ Ցանկում չեն ընդգրկվել հետևյալ շինությունները.

Գմինա Պատկեր Անվանում Կառուցման թվականներ
Լյախովիցե   Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի Լյախովիցեում Կառուգվել է 1789 թվականին, հարավլեհական փայտե եկեղեցու ուշ գոթական ոճի տիպիկ ներկայացուգիչ
Օռավկա   Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի Օռավկայում 17-րդ դար, արժեքավոր բազմագույն գեղանկարչություն և ներքին զարդարանք
Շալյովա   Միքայել Հրեշտակապետ եկեղեցի Շալյովայում 18-րդ դար, բարոկկոյի շրջանի առավել արժեքավոր փայտե եկեղեցի

Այլ շինություններ խմբագրել

Համաշխարհային ժառանգության ցանկի մեջ չընդգրկված եկեղեցիների ցանկ

Գմինա Պատկեր Անվանում Կառուցման թվականներ
Գրիվալդ   Սուրբ Մարտին եկեղեցի Գրիվալդում
Բոնչալ Դոլնի   Եկեղեցի Բոնչալ Դոլնիում 1667 թվական
Տշցինիցա   Սուրբ Դորոտա եկեղեցի Տշցինիցայում
Օսեկ Յասելսկի   Տիրոջ պայծառակերպության եկեղեցի Օսեկ Յասելսկիում
Լյուբլյա   Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի Լյուբլյայում
Սլավենցին   Սուրբ Եկատերինա եկեղեցի Սլավենցինում
Իվկովա   Սուրբ Մարիամ Աստվածածնի Ավետման եկեղեցի Իվկովայում
Գոգոլուվ   Սուրբ Եկատերինա եկեղեցի Գոգոլուվում
Ժեպեննիկ Բիսկուպի   Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի Ժեպեննիկ Բիսկուպիում

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Centre, UNESCO World Heritage. «Wooden Churches of Southern Małopolska». UNESCO World Heritage Centre (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 29-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել