Փայտ
Փայտ, չոր բնափայտ, օգտագործվում է որպես շինանյութ, թղթի արդյունաբերության հումք, վառելանյութ և այլ նպատակներով։ Արվեստում կիրառվում է հնագույն ժամանակներից՝ ճարտարապետության, քանդակագործության մեջ, դեկորատիվ-կիրառական, հատկապես ժողովրդական, արվեստում (կահ-կարասու քանդակազարդում, երանգավորում, զարդանախշում, ընդելուզում և այլն, շենքերի ճակատների և ինտերիերի փայտե մասերի քանդակազարդում, հղկված, նախշավոր տախտակներով պատերի երեսապատում և այլն), ինչպես և փայտագրության մեջ, դաջարվեստում՝ տպակաղապարներ պատրաստելիս։
Փայտի գուներանգների հարստությունը, մակատեսքի բազմազանությունը հնարավորություն են ընձեռում կերտվածքներն օժտելու դեկորատիվ էֆեկտներով, իսկ մշակման համեմատաբար դյուրինությունը նպաստում է արվեստագետի մտահղացումների անմիջական մարմնավորմանը։ խմբագրել
Պատմություն խմբագրել
2011 թվականին Կանադայի Նյու Բրանսուիկ նահանգում կատարված հայտնագործության ժամանակ պարզ դարձան ամենավաղ հայտնի բույսերը, որոնցից այսօր փայտ ենք ստանում։
Մարդիկ հազարամյակներ շարունակ փայտը օգտագործել են և որպես վառելիք, և որպես շինանյութ, ինչպես նաև թղթի ստեղծման ժամանակ։
Փայտի օգտագործումը ընդլայնվել է շինարարության մեջ պողպատի և բրոնզի ավելացման շնորհիվ։
Փայտի նշանակություն խմբագրել
Մարդը բնափայտն օգտագործում է հազարամյակներ շարունակ՝ տարբեր նպատակներով, առաջին հերթին որպես վառելիք, ինչպես նաև որպես շինանյութ։ Օգտագործվել է գործիքների, զենքերի, կահույքի, թառի, թղթի և կացարանների պատրաստման համար։
Ծառերի շատ տեսակների բնում աճման ընթացքում՝ ջերմաստիճանի և խոնավության սեզոնային տատանումների պատճառով առաջանում են տարեկան օղակներ։ Դենդրոքրոնոլոգիայի մեթոդներով ծառերի կտրվածքի ուսումնասիրությունը թույլ է տալիս ճշգրիտ որոշել ծառի աճման ճշգրիտ վայրը, այն ծառը, որից ստացել են այս կամ այն կահույքը կամ կառույցը։ Տարեկան օղակների միջև եղած հեռավորության տարեկան փոփոխությունների ուսումնասիրությունը և նրանցում տարբեր տարրերի իզոտոպերի առկայությունը թույլ է տալիս պատկերացում կազմել հնագույն ժամանակներում կլիմայի և մթնոլորտի վիճակի մասին[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Briffa K. և այլք: (2008)։ «Trends in recent temperature and radial tree growth spanning 2000 years across northwest Eurasia»։ Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 363 (1501): 2271–2284։ PMC 2606779։ PMID 18048299։ doi:10.1098/rstb.2007.2199
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|