Հուդզոն գետի դպրոց
Հուդզոն գետի դպրոց (անգլ.՝ Hudson River School), ամերիկացի բնանկարիչների միավորում։ Ձևավորվել է 19-րդ դարի կեսին ռոմանտիզմի ազդեցությամբ։ Նկարները պատկերում են Հուդզոն գետի շրջակայքը, այդ թվում` Քաթսքիլը, Ադիրոնդակը և Սպիտակ ժայռերը։
Նախապատմություն խմբագրել
19-րդ դարի 20-ական թվականների վերջերից ամերիկյան գեղարվեստում բուռն զարգացում է ապրում բնանկարչությունը։ Նկարիչներն առաջին անգամ անդրադառնում են հարազատ եզերքի բնությանը, ինչն անչափ կարևոր էր երիտասարդ երկրի համար, քանի որ նպաստում էր ազգային ինքնագիտակցության հիմնավորմանը։ Ձևավորվում է մի ամբողջ ուղղություն, որն արվեստագիտության մեջ ստացել է Հուդզոն գետ դպրոց անվանումը։ Ուղղության ներկայացուցիչներն ավելի շատ կենտրոնացած էին Նոր Անգլիայի, Նյու Յորքի նահանգների, Փենսիլվանիայի և առաջին հերթին Հուդզոն գետի ծոցի առավել գողտրիկ բնապատկերների վրա։ Հուդզոն գետի դպրոցի ներկայացուցիչների էֆեկտիվ, ռոմանտիկ բնապատկերներն ամերիկյան արվեստի զարգացման ընթացքում աստիճանաբար վերածվեցին ԱՄՆ-ի բնության` քնարական կենդանի զգացմունքով ներծծված ռեալիստական ստեղծագործությունների։
Հիմնադիր խմբագրել
Նկարիչ Թոմաս Քոուլը համարվում է Հուդզոն գետի դպրոցի` համընդհանուր ճանաչում ստացած հիմնադիրը[1]։ Նա Հուդզոն գետի ափ է տեղափոխվել 1825 թվականիին` նույն թվականին կանգ առնելով նախ Վեսթ Փոյնթում, ապա` Քաթսքիլում. նա առաջինը փորձեց նկարել շրջանի բնությունը։ Նկարչի աշխատանքների մասին առաջին մեկնաբանությունները տպագրվել են «New Yorq Eveving Post» թերթի` 1825 թվականի նոյեմբերի 22-ի համարում[2]։ Քոուլի մտերիմ ընկերը` Աշեր Բրաուն Դյուրանը, դարձել է դպրոցի կարկառուն ներկայացուցիչը[3]։
Երկրորդ սերունդ խմբագրել
Դպրոցի նկարիչների երկրորդ սերունդը Քոուլի վաղաժամ մահից հետո` 1848 թվականին, զգալի տեղ է գրավում։ Նրա կազմում ընդգրկված էին Քոուլի աշակերտները` Ֆրեդերիկ Էդվին Չըրչը, Ջոն Ֆրեդերիկ Քենսեթը և Սենֆորդ Ռոբինսոն Գիֆորդը։ Երկրորդ սերնդի նկարիչների աշխատանքները ներկայացվում են որպես լյումինիզմի օրինակ։ Բացի իրենց արվեստով զբաղվելուց` դպրոցի որոշ ներկայացուցիչներ, այդ թվում`վերոնշյալները, եղել են Նյու Յորքի Մետրոպոլիտեն թանգարանի հիմնադիրները[4]։
Հայտնի նկարիչներ խմբագրել
- Ալբերտ Բիրշտադտ
- Ջոն Ուիլյամ Կասիլիեր
- Ֆրեդերիկ Էդվին Չըրչ
- Թոմաս Քոուլ
- Սեմյուել Կոլմեն
- Ջասպեր Ֆրանսիս Կրոպսի
- Թոմաս Դոուտի
- Ռոբերտ Սքոթ Դանկանսոն
- Աշեր Բրաուն Դյուրան
- Սենֆորդ Ռոբինսոն Գիֆորդ
- Ջեյմս Մաքդուգալ Հարթ
- Ուլիյամ Հարթ
- Ուիլյամ Սթենլի Հասելթայն
- Մարտին Ջոնսոն Հեդ
- Գերման Օտոմար Հերցոգ
- Թոմաս Հիլլ
- Դևիդ Ջոնսոն
- Ջոն Ֆրեդերիկ Քենսեթ
- Ջերվիս Մաքենթի
- Թոմաս Մորան
- Ռոբերտ Վալտեր Վեյր
- Ուորտինգթոն Ուիթրեջ
Պատկերասրահ խմբագրել
- Որոշ աշխատանքներ
-
Ֆրեդերիկ Էդվին Չըրչ, Մթնշաղն անապատում 1872 -
Ալբերտ Բիրշտադտ, Փոթորիկ Ժայռուտ լեռներում` Ռոզալի լեռան վրա 1866 -
Թոմաս Քոուլ, Նոտչ զառիթափի տեսքը Սպիտակ լեռան վրայից, 1839 -
-
-
Ալբերտ Բիրշտադտ, Հնդկական կանոե -
Ալբերտ Բիրշտադտ, Սիու ցեղը -
Ալբերտ Բիրշտադտ, Հնդկական որս հարպուններով
.jpg)
-1839-Thomas_Cole.jpg)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ O'Toole, Judith H. (2005). Different Views in Hudson River School Painting. Columbia University Press. էջ 11.
- ↑ Boyle, Alexander. «Thomas Cole (1801-1848) The Dawn of the Hudson River School». Hamilton Auction Galleries. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
- ↑ «Asher B. Durand». Smithsonian American Art Museum: Renwick Gallery. Smithsonian Museum. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 7-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 26-ին.
- ↑ Avery, Kevin J. «Metropolitan Museum of Art: Frederick Edwin Church». Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հուդզոն գետի դպրոց» հոդվածին։ |