Սուխումի շրջան (Ռուսական կայսրություն)
Սուխումի շրջան (Ռուսական կայսրություն) (ռուս.՝ Сухумский округ), մինչև 19-րդ դարի վերջը` Քութայիսի նահանգի վարչատարածքային միավոր Ռուսական կայսրության կազմում, ավելի ուշ՝ հատուկ շրջան։ Կենտրոնը Սուխում քաղաքն է։ Այն մոտավորապես համապատասխանում էր ներկայիս Աբխազիայի մեծ մասին։
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Սուխումի շրջան | ||
| Երկիր |  Ռուսական կայսրություն | |
| Հիմնադրված է | 1883 թ. | |
| Մակերես | 8621 կմ² | |
| Բնակչություն | 106 179 մարդ (1897) | |
| ||
Պատմություն խմբագրել
Ստեղծվել է 1883 թվականին Սուխումիի ռազմական գերատեսչության բազայի վրա[1]։ 1883-1903 թվականներին եղել է Քութայիսի նահանգի կազմում։ Բաղկացած էր 4 մասերից՝ Գումիստա, Գուդաուտա, Կոդորսկի, Սամուրզականսկի։ Այն ներառում էր երեք պատմական շրջաններ՝ Աբխազիա, Սամուրզական և Ծեբելդա։ 20-րդ դարի սկզբին Ռուսական կայսրության երկու (Զաքաթալայի հետ միասին) հատուկ շրջաններից մեկը՝ հավասարեցված նահանգներին։
1918 թվականին շրջանը մտել է Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության կազմի մեջ։ 1921 թվականի մարտի 28-ին Սուխումի շրջանի տարածքում հռչակվեց Աբխազիայի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Մակերես՝ 8621 կմ² (7575,4 վերստ²)։ Հյուսիսում սահմանակից էր Կուբանի շրջանին, հյուսիս-արևմուտքում՝ Սևծովյան նահանգի հետ, հարավ-արևմուտքում ողողվել է Սև ծովի ջրերով։
Բնակչություն խմբագրել
Բնակչությունը կազմում էր 106179 մարդ (1897 թվական), այդ թվում՝ Սուխում՝ 7998 մարդ։
Ազգային կազմ խմբագրել
Ազգային կազմը ըստ 1897 թվականի մարդահամարի[2].
| ԸՆԴԱՄԵՆԸ | 106,179 մարդ | 100% |
|---|---|---|
| աբխազներ | 58,697 | 55,28% |
| մեգրելներ | 23,810 | 22,42% |
| հայեր | 6,552 | 6,17% |
| հույներ | 5,393 | 5,08% |
| ռուսներ | 5,135 | 4,84% |
| վրացիներ | 1,830 | 1,72% |
| թուրքեր | 1,347 | 1,27% |
Վարչական բաժանում խմբագրել
1913 թվականին շրջանը բաղկացած էր 65 գյուղական վարչություններից[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Сухумский военный отдел / В. М. Муханов // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
- ↑ Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку. Сухумский округ
- ↑ Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія. — Кіевъ: Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ, 1913.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- «Сухум». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - Карта Кубанской области и близких к ней Черноморской губернии и части Сухумского округа, 1902 год
- Сухумский округ / В. М. Муханов // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.