Սալո, կամ Սոդոմի 120 օրը
Սալո, կամ Սոդոմի 120 օրը հիմնականում հայտնի է որպես պարզապես Salò[3], անգլալեզու հասարակությանը հայնտի է նաև որպես՝ Պազոլինիի Սոդոմի 120 օրը[4], 1975 թվականին թողարկված իտալաֆրանսիական ֆիլմ է, որը գրվել է և նկարահանվել Պիեռ Պաոլո Պազոլինիի կողմից։ Ֆիլմը սցենարը մասամբ գրվել է նաև Փուփի Ավատիի կողմից, որը սակայն չկա ֆիլլմի հաշվեգրումներում[5][6] : Ֆիլմը գլխավորապես նկարահանված է Մարկիզ դը Սադի «Սոդոմի 120 օրը» գրքի հիման վրա։ Ֆիլմի պատմությունը և սյուժեն ներկայացնում է չորս հարուստ և ազատամիտ ֆաշիստների կյանքը Բենիտո Մուսոլինիի անկումից հետո (1943 թվականի հուլիսին)։ Այս ազատամիտները առևանգում են տասնութ երիտասարդների որոնց չորս ամսվա ընթացում ենթարկում են բազմաթիվ բռնությունների, սադիզմի և սեռական ու մտավոր տանջանքների։ Ֆիլմը հայնտի է քաղաքական կաշառակերության, իշխանության շահագործման, սադիզմի, այլասերության և սեռական հարաբերությունների ու ֆաշիզմի մասին իր բացահայտումներով ու տարբեր դիտարկումներով։
 իտալերեն՝ Salò o le 120 giornate di Sodoma | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Ֆրանսիա Իտալիա |
| Ժանր | դրամա, արտհաուս, ԼԳԲՏ թեմայով ֆիլմ և գրական ստեղծագործության էկրանավորում |
| Թեմա | ինքնասպանություն, մարմնավաճառություն, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ և ինցեստ |
| Հիմք | Սոդոմի 120 օր |
| Թվական | 1975 և հունվարի 30, 1976[1] |
| Լեզու | իտալերեն, գերմաներեն և ֆրանսերեն |
| Ռեժիսոր | Պիեռ Պաոլո Պազոլինի |
| Պրոդյուսեր | Ալբերտո Գրիմալդի |
| Սցենարի հեղինակ | Պիեռ Պաոլո Պազոլինի, Սերջիո Սիտտի և Պուպի Ավատի |
| Դերակատարներ | Պաոլո Բոնաչելլի, Կատերինա Բորատո, Ալդո Վալետտի, Ջորջո Կատալդի, Ուբերտո Պաոլո Կինտավալե, Էլզա Դե Ջորջի, Անտոնիո Օրլանդո, Ֆրանկո Մերլի, Անտինիսկա Նեմուր, Ինես Պելեգրինի, Գուիդո Գալետտի, Hélène Surgère?, Սոնյա Սավյաժ և Marco Bellocchio?[2] |
| Օպերատոր | Տոնինո Դելլի Կոլլի |
| Երաժշտություն | Էնիո Մորիկոնե |
| Մոնտաժ | Նինո Բարագլի |
| Պատմվածքի վայր | Իտալիա |
| Տևողություն | 117 րոպե |
 Salò o le 120 giornate di Sodoma Վիքիպահեստում | |
Ֆիլմի պատմությունը բաժանված է չորս մասի ըստ Դանթեի «Աստվածային կատակերգության» հատվածների՝ «Դժոխք», մոլությամբ տառապողների պարունակ, կեխտի պարունակ, արյան պարունակ։ Ֆիլմը զուգահեռներ ունի նաև Նիցշեի «Բարոյականության ծննդաբանության շուրջ», Էզրա Փաունդի «Երգեր» (The Cantos) պոեմի և Մարսել Պրուստի «Կորսված ժամանակի փնտրտուքներում» գրքերի հետ։
Այն հանդիսանում է Պազոլինիի վերջին ֆիլմը, ինքը Պազոլինին սպանվեց ֆիլմի թողարկումից ոչ շատ առաջ։ Քանի որ ֆիլմում բազմաթիվ են սադիստական, դաժան մահվան և տանջանքների տեսարանները, որոնք կիրառվում են երիտասարդների վրա, Սալոն բավականին հակասական ընդունելության արժանացավ ցուցադրությունից հետո և մինչև այսօր էլ այն շատ երկրներում արգելված է։ Օրինակ՝ ֆիլմը ամբողջական (uncut) կերպով ցուցադրվեց Մեծ Բրիտանիայում միայն 2000 թվականին։ Այնուամենայնիվ, Սալոն բավականին լավ գնահատականների է արժանացել կինոէննադատների կողմից։ Չիկագո կինոքնադատական միությունը ֆիլմին հատկացրել է 65-րդ հորիզոնականը ամենասարսափելի ֆիլմերի ցանկում[7]։ Սալոնի մասին նաև հոդված է գրվել Ջեք Սուլիվանի կողմից և այն տեղ էլ գտել Պինգվինի «Սարսափի և գերբնականի» հանրագիտարանում (1986 թվական)[8]։
ՍյուժեԽմբագրել
1944թվականին, Իտալիայի սոցիակալան հանրապետությունում, որը գտնվում էր ֆաշիստների իշխանության տակ, չորս հարուստ և ազդեցիկ անձիք՝ դուքսը, եպիսկոպոսը, դատավորը և նախագահը համաձայնում են ամուսնանալ միմյանց աջղիկների հետ որպես առաջին քայլը բարոյազրկող ծիսակատարության մեջ։ Նրանք որպես թիկնապահներ են վերցնում չորս երիտասարդ տղաների և ևս չորս երիտասարդ զինվորների, որոնց նրանք վերցնում են նրանց առնանդամի մեծության պատճառով։ Հետո նրանք առևանգում են ինը երիտասարդ տղա և ինը աղջիկ ու նրանց տեղափոխում Մարձաբոտոի մոտ գտնվող պալատը։ Նրանց հետ են լինում նաև չորս մարմնավաճառներ որոնք գռգռող պատմություններ են պատմում այն ընթացքում երբ նրանք տանջում են երիտասարդներին։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Lexicon of international films (գերմ.) — Zweitausendeins.
- ↑ ČSFD (չեխերեն) — 2001.
- ↑ http://www.imdb.com/title/tt0073650/?ref_=nv_sr_1
- ↑ «Salò, or the 120 Days of Sodom Blu-ray»։ DVDBeaver։ Վերցված է մայիսի 22, 2016
- ↑ «C I N E B E A T S :: Pupi Avati»։ Cinebeats.blogsome.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2009-02-24-ին։ Վերցված է փետրվարի 24, 2009
- ↑ «DVD Savant Review: The House with Laughing Windows»։ Dvdtalk.com։ Վերցված է փետրվարի 24, 2009
- ↑ Chicago Film Critics Association (October 2006)։ «Top 100 Scariest Movies»։ Filmspotting։ Արխիվացված է օրիգինալից հունվարի 17, 2008-ին։ Վերցված է փետրվարի 21, 2009
- ↑ "Salò – The 120 Days of Sodom" by Ramsey Campbell, Penguin Encyclopedia of Horror and the Supernatural, ed. Jack Sullivan, p.368.