Սաթխա
Սաթխա (վրաց.՝ სათხე - Սաթխե), գյուղ Վրաստանի Սամցխե-Ջավախեթի մարզի Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետում։
| Գյուղ | ||||
|---|---|---|---|---|
| Սաթխա | ||||
| վրաց.՝ სათხე | ||||
 | ||||
| Երկիր |  Վրաստան | |||
| Մխարե | Սամցխե-Ջավախք | |||
| Մունիցիպալիտետ | Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետ | |||
| Համայնք | Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետ և Ախալքալաքի գավառ | |||
| ԲԾՄ | 1840 մետր | |||
| Պաշտոնական լեզու | վրացերեն | |||
| Բնակչություն | 1516[1] մարդ (2014) | |||
| Ազգային կազմ | Հայեր 99,6 % | |||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | |||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |||
| ||||
Նինոծմինդայից 5 կմ դեպի հյուսիս-արևելք և Ախալքալաքից ուղիղ գծով 18 կմ դեպի հարավ-արևելք Սաթխա գյուղն է՝ ծովի մակարդակից 1,880 և 1,930 մետր բարձրության վրա։
Ստուգաբանություն
խմբագրելԸստ տեղաբնիկների գյուղը եղել է Աղայի տիրապետության տակ և նա հաճախ է անվանել Սատխ, հետագայում այս անվանումը լայն տարածում է գտել։
Պատմական ակնարկ
խմբագրելՄուսուլմանական տիրապետության տակ ընկնելուց հետո գյուղը վճարել է 1,999 հարկ գյուղապետն էր Ալին։ Հետագայում երբ Սատխայում սկսել են ծավալվել շինարարական աշխատանքները գյուղն ունեցել է 5 հիմնական թաղամասեր՝ կենտրոնը կոչվել է Ժամի մայլա(եկեղեցու թաղ), հաջորդը կոչվել է Քաղքի մայլա (քաքղի թաղ), ջիջի մայլա (վերին թաղ), Նորաշեն մայլա, և Գերեզմանոցի մայլա։
Բնակչություն
խմբագրելՆերկայիս բնիկները Սաթխա են տեղափոխվել Կարինի Ծաղկի, Ջինիս և Սուգյութլու գյուղերից։1829-1830 ական թվականներին։ Ծաղկին եղել է հայկական գյուղ Կարինից 34 կմ դեպի հյուսիս-արևելք ներկայիս անվանումն է Սենյուրթ։ Ջինիսը Կարինից 33 կմ հեռավորության վրա է եղել, այնտեղից գաղթականները այժմ ապրում են Ջավախքի Սատղա, Սաղամո գյուղերում։ Ջինիսի ներկայիս անվանումն է Օրթաբահսե։ Սուգյութլու այժմ Սօգութլու, եղել է հայկական գյուղ Կարինից 11 կմ հյուսիս։ Ըստ արխիվային տվյալների գյուղում առաջին եկեղեցական ծուխ դպրոցը բացվել է 1860 թվականին։ Աստծո տունը վերածվում է գիտության տաճարի և սրան իր մեծ աջակցությունն է ցուցաբերել Քահանա Գրիգոր Տեր Գևորգյանը։ 1880 թվականին բացվում է ռուսական պետական դպրոց։ Սաթխայում են ծնվել գեներալ–լեյտենանտ Ս․ Ե․ Գինոսյանը, ՍՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ, փիլիսոփա Ց․ Ա․ Ստեփանյանը, պատմաբան Ա․ Ա․ Համբարյանը։
Ճարտարապետություն
խմբագրելՍուրբ Աստվածածին եկեղեցին
խմբագրելՀայերը, որոնք տեղափոխվել և վերաբնակվել էին այստեղ, 1830 թ-ին վերակառուցում և օծում են միջնադարյան եկեղեցին անվանելով Սուրբ Աստվածածին։ Մուտքը հարավ-արևմուտքից է, արտաքին չափերն են 15.12 x 6,98։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014». საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. ნოემბერი 2014. Վերցված է 26 ივლისი 2016-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սաթխա» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 113)։ 
|