Ռոզա Դայրեքթոր Ֆրիդման (անգլ.՝ Rose Director Friedman, դեկտեմբեր 1911, Ստարիյ Չարտորիսկ (գյուղ, Մանևիչի շրջան), Lutsk County, Վոլինիայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - օգոստոսի 18, 2009(2009-08-18)[1][2], Դեյվիս, Յոլո շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[2]), ամերիկացի տնտեսագետ։ Հայտնի տնտեսագետ Ահարոն Դայրեքթորի (1901–2004) քույրը և Նոբելյան մրցանակակիր տնտեսագետ Միլթոն Ֆրիդմանի կինը (1912–2006)[4]:

Ռոզա Ֆրիդման
անգլ.՝ Rose Friedman
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբեր 1911
ԾննդավայրՍտարիյ Չարտորիսկ (գյուղ, Մանևիչի շրջան), Lutsk County, Վոլինիայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էօգոստոսի 18, 2009(2009-08-18)[1][2] (97 տարեկան)
Մահվան վայրԴեյվիս, Յոլո շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[2]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՉիկագոյի համալսարան և Ռիդ քոլեջ
Մասնագիտությունտնտեսագետ և գրող
ԱմուսինՄիլթոն Ֆրիդմեն[3][2]
ԿուսակցությունԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
ԵրեխաներԴեվիդ Ֆրիդման և Jan Martel?
 Rose Friedman Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ռոզա Դայրեքթոր Ֆրիդմանը ծնվել է 1910 թվականի դեկտեմբերին Ստարի Չարտորիյսկ գյուղում (այժմ՝ Ուկրաինայի Վոլինի շրջանի Մանևիչի շրջան)։ Նրա ծննդյան ճշգրիտ ամսաթվի մասին տվյալները բացակայում են։ 1913 թվականին նրա ընտանիքը գաղթել է Միացյալ Նահանգներ[5]։ Ֆրիդմանը սովորել է Չիկագոյի համալսարանի Ռիդ քոլեջում, որտեղ եղել է Ֆրենկ Նայթի ասպիրանտը։ Նա ամուսնու հետ միասին «Ռոզա և Միլթոն Ֆրիդման» հիմնադրամի հիմնադիրն է[6]։ Հետագայում աշխատել է Տնտեսական հետազոտությունների ազգային բյուրոյում։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Ռոզա Ֆրիդմանը 1938 թվականից ամուսնացած է Միլթոն Ֆրիդմանի հետ[7]։ Ռոզա և Միլթոն Ֆրիդմանները ունեցել են երկու երեխա՝ դուստրը Ջանեթը և որդին Դեյվիդը։

Ռոզա Դայրեքթոր Ֆրիդմանը մահացել է 2009 թվականի օգոստոսի 18-ին 98 տարեկան հասակում Կալիֆոռնիայի Դևիս քաղաքում գտնվող իր տանը։ Մահվան պատճառը սրտի կաթվածն էր։

Հիմնական աշխատություններ

խմբագրել
  • «Կապիտալիզմ և ազատություն» (անգլ.՝ Capitalism and Freedom), 1962 թվական, Մ. Ֆրիդմանի համահեղինակությամբ։
  • «Աղքատություն. սահմանում և հեռանկար», 1965 թվական։
  • «Ընտրության ազատություն» (անգլ.՝ Free to Choose), 1980 թվական, Մ. Ֆրիդմանի հետ համահեղինակ
  • «Միլթոն և Ռոզա Ֆրիդման. երկու երջանիկ մարդիկ»[8], (անգլ.՝ Milton and Rose D. Friedman, Two Lucky People), 1998 թվական, Ֆրիդմանի հետ համագործակցությամբ

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=aCLbgqpnozjg
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Weber B. Rose Friedman, Economist and Collaborator, Dies at 98(անգլերեն) // The New York Times / (not translated to en-us)(untranslated): New York Times Company, (untranslated), 2009. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  3. http://hoohila.stanford.edu/friedman/MF_bio.php
  4. Rose Friedman, Distinguished Economist, dies // The University of Chicago official site, August 18, 2009 Արխիվացված Օգոստոս 23, 2009 Wayback Machine.(անգլ.) — 19.08.2009.
  5. Weber, Bruce (2009 թ․ օգոստոսի 19). «Rose Friedman, Economist and Collaborator, Dies at 98» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 20-ին.
  6. «Rose Friedman». www.c-span.org. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 20-ին. {{cite web}}: Text "C-SPAN.org" ignored (օգնություն)
  7. Jensen T. Rose Friedman, 1910—2009: Economist who wrote books and devised policies with husband — economist Milton Friedman // Chicago Tribune, August 19, 2009.(անգլ.) — 19.08.2009.
  8. «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 20-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել