Վիքիպեդիա

Ջին Ամդալ

Ջին Ամդալ (անգլ.՝ Gene Amdahl, նոյեմբերի 16, 1922(1922-11-16)[1], Flandreau, Հարավային Դակոթա, ԱՄՆ - նոյեմբերի 10, 2015(2015-11-10)[2][3][1], Պալո Ալտո, Սանտա Կլարա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[3]), հաշվողական տեխնիկայի բնագավառի ամերիկացի գիտնական, մաթեմատիկոս և գործարար, առավել հայտնի է IBM ընկերությունում իր գործունեությամբ, այնուհետև որպես Amdahl Corporation հիմնադիր։ Հեղինակել է ի պատիվ իրեն անվանակոչված օրենքը, որտեղ ձևակերպել է զուգահեռ հաշվարկային համակարգերի հիմնարար սահմանափակումները։ Համարվում է XX դարի համակարգչային համակարգերի մեծագույն նախագծող[4]։

Ջին Ամդալ
անգլ.՝ Gene Amdahl
Amdahl march 13 2008.jpg
Ծնվել էնոյեմբերի 16, 1922(1922-11-16)[1]
Flandreau, Հարավային Դակոթա, ԱՄՆ
Մահացել էնոյեմբերի 10, 2015(2015-11-10)[2][3][1] (92 տարեկան)
Պալո Ալտո, Սանտա Կլարա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[3]
բնական մահով
Բնակության վայր(եր)Հարավային Դակոթա
ՔաղաքացիությունFlag of the United States.svg ԱՄՆ
Մասնագիտությունֆիզիկոս, ճարտարագետ, համակարգչային գիտնական, ձեռնարկատեր և գործարար
Հաստատություն(ներ)IBM
Գործունեության ոլորտԷլեկտրոնիկա և մաթեմատիկա
ԱնդամակցությունՃարտարագիտական ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերSouth Dakota State University? (1948) և Վիսկոնսինի համալսարան Մեդիսոնում (1952)
Գիտական աստիճանգիտությունների դոկտոր
Գիտական ղեկավարRobert G. Sachs?
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Marian Quissell?
Commons-logo.svg Gene Amdahl Վիքիպահեստում

ԿենսագրությունԽմբագրել

Ջիմ Ամդալը ծնվել է 1922 թվականի նոյեմբերի 16-ին Ֆլանդրոյում (Հարավային Դակոտա նահանգ, ԱՄՆ), շվեդ-նորվեգացի ներգաղթյալների ընտանիքում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին ծառայել է ծովային նավատորմում, 1948 թվականին ավարտել է Հարավային Դակոտա նահանգի համալսարանը՝ ստանալով ինժեներ-ֆիզիկոսի մասնագիտություն։ Ուսումը շարունակել է Մադիսոն նահանգի Վիսկոնսինի համալսարանում՝ սովորելով տեսական ֆիզիկա Ռոբերտ Սաքսի մոտ[5][6][7], 1952 թվականին պաշտպանելով դոկտորական ատենախոսությունը և ստեղծելով սեփական WISC համակարգչի նախագիծը։

Նույն թվականի հունիսին աշխատանքի է ընդունվել IBM ընկերությունում, որտեղ աշխատել է IBM 704, IBM 709 համակարգիչների և Stretch նախագծի վրա, որի հիման վրա ստեղծվել է IBM 7030 գերհամակարգիչը։ 1955 թվականին Ամդալը հեռացել է IBM ընկերությունից, ուր նորից վերադարձել 1960 թվականի սեպտեմբերին՝ դառնալով IBM System/360 համակարգչային գծի առաջատար ճարտարագետ։

Վերջնականապես հեռանալով IBM-ից 1970 թվականի սեպտեմբերին՝ Ամդալը Fujitsu ընկերության օգնությամբ ստեղծել է Amdahl Corporation ընկերությունը, որը դարձել է IBM-ի մրցակից՝ վաճառելով System/360-ի հետ համատեղելի հիմնական ծրագրեր։

1979 թվականից համակարգչային տեխնոլոգիաների ոլորտում զբաղվել է անկախ ձեռներեցությամբ։ Ունեցել է մի քանի պատվավոր դոկտորական աստիճաններ և արժանացել իմի շարք մրցանակներ մասնագիտական ոլորտում[8][9][10]։

Ջիմ Ամդալը մահացել է 2015 թվականի նոյեմբերի 10-ին Պալո Ալտոյում (Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ) թոքաբորբից (իր 93-րդ տարեդարձից վեց օր առաջ)[11][12]։ Կյանքի վերջին տարիներին ունեցել է Ալցհայմերի հիվանդություն[13]։

ՄրցանակներԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Computer pioneer Gene Amdahl dies, aged 92 // Computing — 2015. — ISSN 1361-2972
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Gene Amdahl, Pioneer of Mainframe Computing, Dies at 92 // The New York Times / J. Kahn — Manhattan, NYC: The New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2015. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  4. ↑ «Джин Амдал. Гениальный создатель мэйнфреймов»։ Архитекторы компьютерного мира։ Վերցված է 2013-03-14 
  5. ↑ Amdahl Gene M. (1989)։ Oral history interview with Gene M. Amdahl։ Interview with Arthur L. Norberg։ Charles Babbage Institute։ OH 107։ Վերցված է 2016-12-29 
  6. ↑ Amdahl Gene M. (2000-09-24)։ Amdahl, Gene oral history։ Interview with William Aspray։ Computer History Museum։ CHM Ref: X5988.2011։ Վերցված է 2016-11-15 
  7. ↑ Anderson William S. (2007)։ «An Interview with Gene M. Amdahl»։ IEEE Solid-State Circuits Society Newsletter 12 (3): 10–16։ ISSN 1098-4232։ doi:10.1109/N-SSC.2007.4785613 
  8. ↑ «Past recipients for Harry H. Goode Memorial Award»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-03-23-ին։ Վերցված է 2008-01-16 
  9. ↑ Gene Amdahl — Computer History Museum Fellow Awards Recipient
  10. ↑ «SIGDA Pioneering Achievement Award»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-05-09-ին 
  11. ↑ «Gene Amdahl, Pioneer of Mainframe Computing, Dies at 92»։ New York Times։ նոյեմբերի 12, 2015 
  12. ↑ «Computer pioneer Gene Amdahl dies, aged 92»։ computing.co.uk։ 2015-11-12 
  13. ↑ Cacm Staff (January 2016)։ «Gene Amdahl, 1922-2015»։ Communications of the ACM 59 (1): 29։ doi:10.1145/2845948 

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ջին_Ամդալ&oldid=7847208» էջից