Պետրոս Միխալ Բոգուն (սլովակ.՝ Peter Michal Bohúň սեպտեմբերի 29, 1822(1822-09-29)[1][2], Veličná, Dolný Kubín District, Ժիլինայի շրջան[2] - մայիսի 20, 1879(1879-05-20)[1][2], Բելսկո Բլայա, Լեհաստան), Սլովակ գեղանկարիչ, դիմանկարիչ։ Նա նաև նկարել է բնապատկերներ և զոհասեղաններ։

Պետրոս Բոգուն
սլովակ.՝ Peter Michal Bohúň
Ծնվել էսեպտեմբերի 29, 1822(1822-09-29)[1][2]
ԾննդավայրVeličná, Dolný Kubín District, Ժիլինայի շրջան[2]
Վախճանվել էմայիսի 20, 1879(1879-05-20)[1][2] (56 տարեկան)
Մահվան վայրԲելսկո Բլայա, Լեհաստան
ԿրթությունJán Francisci-Rimavský Gymnasium?
Մասնագիտություննկարիչ և վիմագրող
Ժանրդիմապատկեր
ԶավակներKornel Bohúň?
 Peter Michal Bohúň Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Պետրոս Միխալ Բոգունը ծնվել է լյութերական քահանայի ընտանիքում։ Պետրոսը հաճախել է իր գյուղի հանրակրթական դպրոցը, այնուհետև հաճախել Գեմերսկա Գորկայի գիմնազիա[3]։ 1836 թվականին ընդունվել է Լևոչայի ավետարանական ճեմարան։ Այնտեղ նա առաջին անգամ ծանոթացավ Սլովակիայի անկախության գաղափարին։ Այդ աշխատանքը նա խանդավառությամբ ընդունեց։ Նա իրեն ձեռք բերեց Սլավոմիլ մականունը։ Քաղաքական անկարգությունների պատճառով Հունգարիայի կառավարությունը 1841 թվականին փակեց սեմինարիան, ուստի այն տեղափոխվեց Կեժմարոկ, որտեղ սովորեց իրավաբանություն և սկսեց նկարել ազատ ժամանակ։ 1843 թվականին նա որոշեց, որ ցանկանում է նկարիչ լինել և ընդունվեց Պրահայի Գեղարվեստի ակադեմիա։ Նրա ուսուցիչը գերմանացի նկարիչ Քրիստիան Ռուբենն էր, ով այդ ժամանակ նաև ակադեմիայի տնօրենն էր։ Պետրոսի հայրը մահացավ 1844 թվականին՝ առանց ֆինանսական աջակցության։ Նա փնտրեց և ստացավ Օրավայից Միխալ Կուբին անունով մի ազնվականի հովանավորությունը։ Բացի նկարչությունից, նա ուսումնասիրել է վիմագրություն և մի քանի նկարազարդումներ արել Յան Սվատոպլուկ Պրեսլի բուսաբանական բառարանի համար[4]։

Սլովակիայի ազգայնականություն խմբագրել

Պետրոս Բոգունը կարճ ժամանակ անց միացավ Սլովակիայի ազգայնական շարժմանը, որը գլխավորում էր Լյուդովիտ Շտուրը, կազմակերպելով հանրահավաքներ և հայրենասիրական ցույցեր Սլովակիայի ապստամբության ժամանակ[5]։ Այդ ժամանակ նկարչության նկատմամբ նրանց փոխադարձ հետաքրքրության պատճառով նա ծանոթանում և ամուսնանում է տեղի հողատիրոջ դստեր հետ։ 1854 թվականին նա ընտանիքի հետ տեղափոխվում է Լիպտովսկի Միկուլաս, որտեղ տասնմեկ տարի եղել է արվեստի ուսուցիչ լյութերական աղջիկների դպրոցում՝ լուսանկարելով և զարդարելով վարագույրները սիրողական թատերական խմբերի համար։ 1860 թվականին վերսկսել է իր հայրենանվեր գործունեությունը և հաջորդ տարի մասնակցել Մարտինի սահմանադրական համագումարին։ 1863 թվականին նա Մատիկա սլովենսկայի հիմնադիր անդամներից էր։ Պարտքերի մեջ ընկած՝ նա 1865 թվականին թողեց Սլովակիան և իր ընտանիքին տարավ Բելսկո-Բիալա, Գալիցիա։ 1876 թվականին նա գնաց Իտալիա՝ փնտրելու ավստրո-հունգարական բանակից լքած որդուն՝ Լյուբորին[6][7]։

Մահ խմբագրել

Բոգունի մահվան պատճառ է համարվել թոքաբորբը։ 1955 թվականին Լիպտովսկի Միկուլասում բացվեց նրա անունը կրող արվեստի պատկերասրահը, իսկ երեք տարի անց Բրատիսլավայում դրվեց նրա արձանը։ Այն ստեղծվել է Սլովակիայի ապստամբության գործիչների մեջ մասնագիտացած Ֆրանիո Ստեֆանկոյի կողմից։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://en.isabart.org/person/2773
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  3. Brief biography Արխիվացված 2015-03-17 Wayback Machine @ Osobnosti.
  4. «Peter Michal Bohúň». en.isabart.org. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 14-ին. {{cite web}}: Text "abart" ignored (օգնություն)
  5. OpenLibrary.org. «Peter Michal Bohúň». Open Library (ռուսերեն). Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 14-ին.
  6. «Wayback Machine». web.archive.org. 2007 թ․ հունիսի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 14-ին.
  7. «Autor: Bohun». archive.ph. 2013 թ․ հուլիսի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 14-ին. {{cite web}}: Text "Web umenia" ignored (օգնություն)

Արտաքին հղումներ խմբագրել