Չորս առաքյալները

Չորս առաքյալները (գերմ.՝ Die vier Apostel), գերմանացի գեղանկարիչ Ալբրեխտ Դյուրերի կտավը։ Կտավը, որ նկարիչն ավարտել է 1526 թվականին, հեղինակի վերջին խոշոր գործն է։ Կտավը մեծ նշանակություն է ունեցել։ Այնտեղ արտահայտված են գաղափարներ, որոնք մտահոգել ու հուզել են Դյուրերին, այն է` հեղինակի պատկերացումները մարդու մասին։ Նկարիչը կտավը նվիրել է հարազատ Նյուրնբերգին 1526 թվականի աշնանը։ Այն կախված է եղել քաղաքապետարանում, որտեղ լուծվել են տեղական կառավարման բազմաթիվ հարցեր։ Կուրֆյուրստ Մաքսիմիլիան 1-ինը գրեթե բռնի կերպով կորզել է կտավը նյուրնբերգցիներից։ Քաղաքացիները նկարը ուղարկել են Մյունխեն` ներքուստ հույս փայփայելով, որ առաքյալների մոտ լյութերական ոճով գրված տեքստը կստիպի կուրֆյուրստին նկարը հետ ուղարկել։ Սակայն Մաքսիլիանը հրամայում է կտրել «հերետիկոսական» տեքստը և կտավը հետ ուղարկել։ Միայն 1922 թվականին կտավն ու տեքստը վերականգնվում են կտավի հեղինակային հին շրջանակում։

Չորս առաքյալները գերմ.՝ Die vier Apostel
տեսակ	diptych?
նկարիչ	Ալբրեխտ Դյուրեր
տարի	1526
բարձրություն	215
լայնություն	76
ուղղություն	գերմանական Վերածնունդ
ժանր	հոգևոր արվեստ
նյութ	յուղաներկ և փայտե տախտակ
գտնվում է	Alte Pinakothek, upper floor, gallery II?
հավաքածու	Բավարիայի պետական գեղանկարչական հավաքածու
հատվածն է	The Four Apostles: Saints John and Peter? և The Four Apostles: Saints Mark and Paul?
պատկերված են Հովհաննես առաքյալ, Պետրոս առաքյալ, Մարկոս Ավետարանիչ, Պողոս առաքյալ, գիրք, Թուր, Կողպեքի բանալի, թղթագալար, Աստվածաշունչ, սանդալ և robe?
Ծանոթագրություններ
Four Apostles by Dürer Վիքիպահեստում

Կտավը երկփեղկ սրբանկար է (դիպտիխ), որ կազմված է իրար ամրացված ուղղահայաց փեղկերից։ Ձախ մասում պատկերված են Հովհաննես ու Պետրոս առաքյալները, իսկ աջում` Մարկոս և Պողոս առաքյալները։ Առաքյալները գտնվում են միևնույն տարածության մեջ, կանգնած են նույն գետնին։ Կոմպոզիցիայով նրանք միաձուլված են, հոգեպես բացարձակ միասնական են թվում։ Սակայն նրանք տարբերվում են ամուր կամքով և պայքարողի իրենց տարբերությամբ։ Հոգեկան ակտիվությունը, իրենց միացնող թեմայի շուրջ մտածողությունը ոչ միայն միավորում են նրանց, այլև ստիպում են շարունակել մտավոր որոնումները։ Առաքյալների կերպարները ներքուստ ունեն փիլիսոփա-բարոյական բովանդակություն։ Դյուրերը կերտել է նրանց` հույս ունենալով ցույց տալ մարդկային բնավորությունների, հոգևոր վեհ ձգտումների, խելքի ու մտքի կատարյալ օրինակներ։

Գեղագիր Յոհան Նեյդյորֆերի կարծիքով նկարի գրություններով հեղինակը չորս առաքյալների կերպարներով ներկայացրել է բնավորության չորս տիպերը.

• Հովհաննես առաքյալ - սանգվինիկ
• Պետրոս առաքյալ - ֆլեգմատիկ
• Մարկոս առաքյալ - խոլերիկ
• Պողոս առաքյալ - մելանխոլիկ

Իսկապես, Դյուրերը փորձել է ներկայացնել մարդկանց տարբեր տեսակներ` ակտիվ կենսագործունեության իրենց կարողություններով։ «Չորս առաքյալները» կտավը գերմանացի մեծ հումանիստ նկարչի յուրօրինակ կտակն է ժամանակին ու սերունդներին։

Հովհաննես առաքյալի կերպարի տակ Պետրոս առաքյալի երկրորդ ընդհանրական թղթից մեջբերում է.

Ժողովրդի մեջ կլինեն սուտ մարգարեներ, ինչպես որ կլինեն սուտ ուսուցիչներ։ - Պետրոս առաքյալ 2:1

Չորս առաքյալները կարող են խորհրդանշել նաև չորս տարիքները, տարվա չորս եղանակները։

Գրականություն

• Боргези С. Старая пинакотека: Мюнхен: Альбом. 2003.
• Седова Т. А. Старая пинакотека в Мюнхене. М.: Искусство, 1990
• Heinecke G. Albrecht Dürer- Die vier Apostel. GRIN Verlag, 2003, с. 19, ISBN 978-3-638-16440-5
• Ritters V. 'Die Vier Apostel' in den beiden Darstellungen von Albrecht Dürer: Die Verborgene Geometrie und die Echtheitsfrage. BoD – Books on Demand, 2001 c. 207

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չորս առաքյալները» հոդվածին։